« Poprzednie hasło: PRZESTRZEGAĆ SIĘ | Następne hasło: PRZESTRZEGAN » |
PRZESTRZEGAJĄCY (1) part praes act
Teksty nie oznaczają é; pierwsze e prawdopodobnie jasne (tak w prze-); a jasne.
Fleksja
sg | |||||
---|---|---|---|---|---|
m | A | f | A | przestrzegającą | |
I | przestrzegającym | I |
pl | ||
---|---|---|
D | przestrzegającym |
sg [m I przestrzegającym.] ◊ f A przestrzegającą. ◊ [pl D przestrzegającym.]
Sł stp, Cn brak, Linde XVIII w. s.v. przestrzegać.
Znaczenia
1. [Uprzedzający, informujący o tym, co ma nastąpić [kogo w czym]: Z tych wſzytkich dowodów pokázuie ſye/ że ſny nie ſą przećiwko woléy Bożéy/ y przeto ma im być wierzono/ iáko potrzebnym/ y w wielu rzeczách ludźi przeſtrzégáiącym. BiałPos 121.]
2. Mówiący komuś, jak należy postępować: Pokarze mie ſpráwiedliwy wſzákoż w miłoſierdzyu wielkim/ A choć ſie ná mie oborzy s fukiem á z łáiániem wſzelkim/ Wſzákże mie nic w gniew nie wzruſzy to iego karánie ſrogie/ Y owſzem to wdzyęcżnye przyymę práwie iák oleyki drogie/ Ktoremiby miano kiedy pomázáć nędzną mą głowę/ Ták z wdzyęcżnoſcią záwżdy ścierpię tę przeſtrzegáiącą mowę. LubPs ee3v.
3. [Stosujący się do czegoś, postępujący zgodnie z jakimiś zaleceniami:
Wyrażenie: »przestrzegający umowy«: W Pſalmie ſetnym oſmnaſtym Dawid ſwięthy powiáda/ iáko Bog ieſth pewny á prawdziwy we wſzytkich ſluboch á ſpráwach ſwoich/ á nie omyli. O czym Moiżeſz wypiſał w Piątych kſięgach ſwoich/ tymi ſłowy: Pan Bog twoy on ieſt Bogiem mocnym/ prawdziwym/ przeſtrzegáiącym vmowy. O thymże y Dániel Prorok wiedząc/ mowi: Pánie Boże wielki y ſtráſzliwy/ ktory pełniſz vmowy. GilPos 245v.]
Cf PRZESTRZEGAĆ
MP