[zaloguj się]
[pdf]

PRZETRWANIE (5) sb n

Pierwsze e oraz a jasne, końcowe e pochylone.

Fleksja
sg
N przetrwanié
G przetrwaniå
A przetrwani(e)

sg N przetrwanié (3); -é (1), -(e) (2). ◊ G przetrwaniå (1). ◊ A przetrwani(e) (1).

Sł stp, Cn brak, Linde XVIII w. s.v. przetrwać.

1. Ciągłe istnienie (3): SkarKaz 549b marg cf Wyrażenie.
Wyrażenie: »długie przetrwanie« (1): gdy Pan mowi: (Tákem dawno z wámi á nie poználiśćie mię?) Do Chryſtuſá y prawdy iego poznánia wiele pomaga czás y długie przetrwánie (marg) Przetrwánie y długie látá pokázuią prawdę. (–). SkarKaz 549b.
a. Przeżycie, pozostanie przy życiu [czego] (1): Frumentum omne quod eo tolerandae Hyemis gratia divexerat Caesar, Wſzyſtko żyto które tám był zwiosł ná przetrwánie álbo wychowánie cáłey źimy. Mącz 457a.
2. Stałość, pozostawanie, trwanie (2): Permansio – Przetrwanię. Calep 785a.
a. Wytrwałość (1):
Szereg: »stałość a przetrwanie« (1): Przed tem był then obycżay/ że ſie w ſzkołách młodzyeńcy długo bárzo vcżyli/ rozumyeyąc być rzecż potrzebną/ áby ktoby wtem coby było y potrzebnego y pożythecżnego chcyał godnosći nábyć/ przyłożył nyemáło cżáſu/ gdi cżás wſſytkyego przyſparza y przybáwya/ yedno wżdam ku nyemu trzebá ſtałosći á przetrwánya. GliczKsiąż Nv.

Synonimy: wytrwanie; 1. pozostanie, przeżywienie, zostanie; 2. stałość, wytrwałość.

Cf PRZETRWAĆ

MPi