« Poprzednie hasło: PRZEWŁOCZYĆ | Następne hasło: [PRZEWŁOK] » |
PRZEWŁOCZYĆ SIĘ (4) vb impf i może pf
impf (3), może pf (1) [3 sg f i [n] praet] SkarŻyw.
e jasne, o pochylone.
Fleksja
indicativus | ||
---|---|---|
praes | ||
sg | pl | |
3 | przewłóczy się | przewłóczą się |
praet | ||
---|---|---|
sg | ||
3 | m | przewłóczył się |
f | przewłóczyła się | |
n | przewłóczyło się |
praes 3 sg przewłóczy się (1). ◊ 3 pl przewłóczą się (1). ◊ praet 3 sg m przewłóczył się (1). f przewłóczyła się (1). [n przewłóczyło się.]
Sł stp, Cn brak, Linde XVI (jeden z niżej notowanych przykładów) – XVII w. s.v. przewlec.
Znaczenia
- 1. Przedłużać (przedłużyć) się w czasie, długo trwać (2)
- 2. Przeb(ie)rać się
(2)
- Przen (1)
1. Przedłużać (przedłużyć) się w czasie, długo trwać (2): Poki tu mięſzkamy wgośćinieſmy od Páná: ták prágnąć y woláć [!] mamy: Ach mnie/ iſz ſię pielgrzymowánie moie przewłocży SkarŻyw 196; [a to [przygotowanie do podróży] tak się przedsię przewłóczyło [...], iż lepiej było, że ten okręt później wyszedł, niżli był umyślił. RadzPodróż 16].
Zwrot: »długo się przewłoczyć« (1): Niewiem ieſli on obycżay trzebá gánić/ że bárzo rzadko ſądy bywáią. Bo zá tem práwá długo ſię przewłocżą/ nakłády zbytnie bywáią cżynione. ModrzBaz 90.
2. Przeb(ie)rać się (2): Przez cáły wielki poſt nigdy ſię nieprzewłocżyłá/ ácż y innych cżáſow rzadko SkarŻyw 160.
Przen (1):
Zwrot: »w maszkarę się przewłoczyć« = stwarzać fałszywe pozory, udawać (1): Záprawdę we wſzyſtkié máſzkáry ſie przewłóczył [cesarz turecki]/ ſtáwiáiąc to tyráńſtwo ſwoie w ták zacné y wolné króleſtwo. OrzJan 13.
Synonim: 1. przedłużać się.
Formacje współrdzenne cf 1. WLEC.
EB