[zaloguj się]
[pdf]

PRZYCIĄGNIENIE (8) sb n

Pierwsze e jasne; końcowe z tekstów nieoznaczających é oraz -é.

Fleksja
sg pl
N przyciągnieni(e)
G przyciągnieniå
D przyciągnieniu
A przyciągnieni(e) przyciągnieniå
L przyciągnieniu

sg N przyciągnieni(e) (3). ◊ G przyciągnieniå (2). ◊ D przyciągnieniu (1). ◊ [A przyciągnieni(e).] ◊ L przyciągnieniu (1). ◊ pl A przyciągnieniå (1).

Sł stp brak, Cn s.v. przyciąganie, Linde bez cytatu s.v. przyciągnąć.

I. Rzeczownik od „przyciągnąć” (7):
1. Wpłynięcie na czyjeś uczucia: skłonienie, zjednanie (2):

przyciągnienie do czego (1): Lecz y teraz choć go [Boga] nie widźim/ przedśię łácniey o nim myślim y łácniey go miłuiem/ gdy go w ćiele náſzym być znamy: iż ieſt Bog w prawdźiwym człowieczeńſtwie: [...] O iáka to poćiechá/ y do miłośći ku niemu przyciągnienie. SkarKaz 487b.

Wyrażenie: »przyciągnienie ku sobie [czego]« (1): NA przycżynę Swiętych ſwoich/ dziwne ma Pan Bog drogi/ do przyćiągnienia ku ſobie duſz ludzkich. SkarŻyw 127.
2. Przybycie, przyjście, przyjechanie (5):
a. Gromadnie (4): O Cżechy/ o Moráwcżyki piſze [król Ludwik Węgierski] theż/ z ktorych wiele ich pieniądze bráło krolewſkie áby ku prętkiemu przyćiągnieniu byli przymuſzeni. BielKron 306.

przyciągnienie dokąd (1): powiadał potym [...] o wyiachaniu z Wielunia Maximilianowym o Hetmanskim przyciągnieniu pod Byczynę ActReg 74.

przyciągnienie czyje [w tym: ai poss (2), [G sb i pron]] (2): ActReg 74; [tenże [szafarz] doyźrzeć y pilnie obſerwowáć będźie powinien/ przyćiągnienie káżdego/ ktorego dniá y z iákim Pocżtem ná ſłużbę Rzecżypoſpolitey przyiedźie UniwPobor 1589 229v ]. Cf Wyrażenia.

Wyrażenia: »przyciągnienie nieprzyjacielskie« (1): cżemuby pewney cżęśći pol nienáznácżono/ gdźieby iym zamki zbudowano/ ná ktorychby żołnierze náſzi cżáſu woyny przemieſzkáwáć mogli: z ktorychby iáko z Kurhánow (ábo z ſkałek) przyćiągnienia nieprzyiaćielſkie [adventus hostium] vpátrowáć możono ModrzBaz 103v.

»przyciągnienie na pomoc« (1): Corona obsidionalis quae debebatur ei qui obsessos ab hostibus liberasset, Wieniec dla prziciągnienia ná pomoc oblężonym y wybáwienia od oblężenia. Mącz 380a.

[»przyciągnienie wojska«: Przeto cośmy pierwej pisali o toż i na ten czas żądamy, aby T⟨woja⟩ M⟨iłość⟩ zadzierżał ludzi i sam tam pozostał do przyciągnienia polskiego wojska. ListyZygmAug 1561 347.]

b. Pojedynczo [czyje] (1): Wſtáńćie/ podźmy: oto ſię przybliżył/ ktory mię wyda. Y ieſzcze to mowił [Jezus]/ áli owo Iudaſz/ ieden ze dwunaſtu/ przyſzedł/ á z nim tłuſzcza wielka/ z mieczmi y z kijmi (marg) Iudaſzowe przyćiągnienie. (–) LatHar 693.
II. Założenie, przesłanka [czego ku czemu (= w jakim celu)] (1): Assumptio, item particula orationis per quam id quod ex propositione ad ostendendum pertinet assumitur, Prziciągnienie/ prziwiedźienie czego ku dowodu y potwierdzeniu. Mącz 432d.

Synonim: I.2. przybycie.

Cf PRZYCIĄGNĄĆ

AN