[zaloguj się]
[pdf]

PRZYCZYTAWAĆ (6) vb impf

Pierwsze a pochylone.

Fleksja
indicativus
praes
sg pl
2 przyczytåwåcie
3 przyczytåwå
praet
pl
3 m pers przyczytåwali
conditionalis
pl
1 m pers bysmy przyczytåwali

praes 3 sg przyczytåwå (5). ◊ [2 pl przyczytåwåcie. ◊ praet 3 pl m pers przyczytåwali. ◊ con 1 pl m pers bysmy przyczytåwali ]. ◊ pass praes 3 sg przyczytåwå się (1).

Sł stp, Cn, Linde brak.

1. [Twierdzić coś o kimś a. o czymś, przypisywać [komu, czemu]:

Ze zdaniem dopełnieniowym: Iákoż y pierwey támże ná Seymie przeſzłym przycżytawáli to náſzym/ żeby ná nie mieli ſie zmomić [lege: zmowić] pobić ie. BielKron 1597 396.

a. Twierdzić, że ktoś a. coś jest sprawcą lub przyczyną czegoś: Nie bez przycżyny zowie to kroleſtwo niebieſkie Piotr ſwięty/ [...] zgotowánym kroleſtwem/ dla tegoć to ábyſmy namniey zaſługom ſwoim nie przycżytawáli/ ále że ie nam z miłoſierdzia ſwoiego zgotował Pan Kryſtus GilPos 295v.

Ze zdaniem dopełnieniowym: y dla tego niemądrze/ co Pan Bog przez Vrzędniki y Namiáſtki ſwe roſkazuie/ ludźiom ſámym przycżytawaćie. HerbOdpow R8v.]

2. Odnosić do kogoś (w polemice religijnej o interpretacji sformułowań zawartych w Piśmie Św.) [co komu] (6): Bo iáwnie Páweł s. do żydow [....] ſłowá Moiżeſzowe y rzecż s tego mieyſcá Pirwſzych kſiąg Synowi Bożemu przyczytawa/ mowiąc: [...] SarnUzn C5v; Thy ſłowá wzięte ſą z Ezáiaſzá/ [...] Gdzie theż thu abſolute ieſt położono Bog/ á iednák Synowi ſie tu przycżytawa SarnUzn G4v, E3, E3v.

Podmiotem jest tekst (1): Abowiem ty wſzytki tytuły ſą zbáwicielá Syná Bożego w piſmie. Ze go zowie piſmo Oycową mądroſcią/ formą/ wyobráżeniem/ ſwiáthłoſcią kthora oſwiecza wſzytek ſwiát/ mocą Oyczową y rámieniem. Duchá s. Duchem/ y pálcem Bożym. A to wſzytko Synowi przyczythawa piſmo/ y Duchowi s. SarnUzn H2.

Zwrot: »własnie [= słusznie] przyczytawać« (1): Tákże ná inym mieyſcu [...] o Bogu ogołem mowi tenże Arphiſta Boży: Chwalcieſz go wſzyſcy Anyołowie. Ktore też ſłowá Apoſtoł Pánu Kriſtuſowi właſnie przycżytawa SarnUzn D6v.

Synonimy cf PRZYCZYTOWAĆ.

Formacje współrdzenne cf CZYŚĆ.

Cf PRZYCZYTAWAN

sLW