[zaloguj się]
[pdf]

PRZYPŁACAĆ (11) vb impf

W formach osobowych i part pierwsze a pochylone.

Fleksja
indicativus
praes
sg pl
1 przypłåcåm przypłåcåmy
3 przypłåcå przypłåcają
praet
sg
3 m przypłåcåł

praes 1 sg przypłåcåm (2). ◊ 3 sg przypłåcå (1). ◊ 1 pl przypłåcåmy (2). ◊ 3 pl przypłåcają (4). ◊ praet 3 sg m przypłåcåł (1). ◊ part praes act przypłåcåjąc (1).

Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVII – XVIII w. s.v. przypłacić.

Ponosić koszty, konsekwencje czegoś; przen: cierpieć, pokutować; ferre Mącz, Cn; expendere, expiare, luere Cn [w tym: czego (9)] (11): Precium ob stultitiam fero, Szaleńſtwá ſwego przipłaczam/ w czas to ná mię. Mącz 121d; niewinni y ktorzy tego niezásłużyli/ ktorzi żadney przycżyny woyny niedáli/ ſrodze tego [wojen] przypłacáią [omnes impunitatem consequuntur]: gdy iednym máiętność odeymuią [...] drugie z źiemie ich wykorzeniáią ModrzBaz 107v; Rozſypuiemy ſię w proch nikcżemny/ y plugáwą ziemię/ grzechu Adámowego przypłacáiąc. LatHar 668; Kiedy Ráycá zwyćięſtwo otrzymał [...] ieſli więc niewiernie y nieſprawiedliwie Oddał/ co w boiu doſtał y ná krwáwym żniwie: Przypłacał tego dobrze y zá to ſię wſtydźił: A tym ſámym ſwą dzielność y ſławę ohydźił. KlonWor 17, 59.

przypłacać co (2): Y Noego bieſiády ieſzcże y dziś dobrze przypłacamy. RejZwierc 62v [idem] WerGośc 257.

przypłacać czym (4): [mówi Jempsar]: Czego oto przypłacam ſwoią poczćiwośćią. GosłCast 65; Ci záſię źle nábywſzy/ gorzey obrácáią; Cżego ná onym ſwiećie duſzą przypłacáią. Niechayże ſobie cżynią áby z tey Mámmony Przyiaćioły KlonWor 82. Cf Zwrot.

Zwrot: »zdrowiem przypłacać« (2): ActReg 97; Co v mnie tym więcey w podźiwieniu ieſt/ że ludźie/ choć dobrze baczą/ że tego zdrowiem przypłacáią á wżdy iednák zbytków ſwych przeſtáć nie mogą KochPij C2; [A którzy się tu zasię prędko zbogacają, sławą, zdrowiem, sumnieniem tego przypłacają. OtwinPis 127].

Formacje współrdzenne cf PŁACIĆ.

DDJ