« Poprzednie hasło: PRZYRZUCIĆ | Następne hasło: [PRZYRZUCON] » |
PRZYRZUCIĆ SIĘ (4) vb pf
się (2), sie (2).
Fleksja
praet | ||
---|---|---|
sg | ||
3 | m | przyrzucił się |
conditionalis | ||
---|---|---|
sg | ||
3 | m | by się przyrzucił |
f | by się przyrzuciła |
praet 3 sg m przyrzucił się (2). ◊ con 3 sg m by się przyrzucił (1). f by się przyrzuciła (1).
Sł stp, Cn, Linde brak.
Znaczenia
1. Powstać nagle i gwałtownie (o stanach psychicznych i ich objawach) [komu] (2): W tyſz ſłowá y Kápłan ich vpominánie vcżynił/ áż ſie wſzytkim płácż przyrzućił rzewniwy. BielKron 459v; Odpuść mi Kápłanie/ Zem ćię nie vſzánował w twym Kápłáńſkim ſtanie: Bo mi ſię gniew przyrzućił KlonWor 71.
2. Wystąpić, ukazać się na powierzchni (tu na skórze; o objawach chorobowych) (1): około rány thą máśćią pomázuy wodką ze pśinek/ álbo z roſchodniku/ á to áby ſye ogień [= stan zapalny] nieprzyrzućił SienLek 146.
[przyrzucić się komu na co: ále oná [...] przeſtáć poſługi [wobec trędowatej] niechćiáłá: y tráfiło ſię/ że ſię iey iuſz trąd ná rękę przyrzućił SkarŻyw 379.]
3. Przerzucić się, przejść na kogoś innego przez zarażenie (1): (nagł) O Liscie. (–) NIewiem by tá niemoc byłá/ Co by ſię nie przyrzućiłá. Wczorá mi páni piſáłá/ Ze po trzy nocy nie ſpáłá. Od tych czáſów mi nie śmieſzno/ Y ſam nie ſpię KochFr 29.
Synonim: przymiotać się.
Formacje współrdzenne cf RZUCIĆ.
Cf PRZYRZUCENIE
MP