[zaloguj się]
[pdf]

PRZYSIĘŻENIE (5) sb n

Pierwsze e jasne, końcowe z tekstu nieoznaczającego pochyleń.

Fleksja
sg
N przysiężeni(e)
I przysiężenim, przysiężeni(e)m
L przysiężeniu

sg [N przysiężeni(e).] ◊ I przysiężenim (2), [przysiężeni(e)m]. ◊ L przysiężeniu (3).

Sł stp notuje, Cn, Linde brak.

1. Spisek, sprzysiężenie; coniuratio, perduellio Mącz [w tym: przeciw(ko) komu (2)] (3): Perduellio, Spiknienie á ſprziſiężenie przećywko rádzie y rzeczipoſpolitey. Też odpowiednik yáwny/ Ráytar álbo zbóycá. Unde, Perduellionis reus, Który yeſt oskárżón á któremu dano winę w takowym vczinku. To yeſt/ Odpowiedźi y prziſiężeniu. Mącz 97b; [TerentMatKęt S2v].

przysiężenie przeciw(ko) komu (2): Damnari nomine coniurationis, Być nálezión wynnym w prziſiężeniu/ álbo w ſpiknieniu przećywko komu. Mącz 77c; CzechRozm 138v.

[W połączeniu szeregowym: Ktorzi [nieprzyjaciele królestwa polskiego] się więcz obieraią albo za bunthi iakiemi, albo za przysienzeniem albo za zbieraniem iakiem [...] thedi kazdego thakiego mami skazacz na gardlo w ziemi naszei CorfusDocum 1563 nr 114.]

Szereg: »przysiężenie albo spiknienie; spiknienie z przysiężenim« (1;1): Mącz 77c; á tam dopiero [Absalom] przeiednawſzy oycá we cżtery látá iechał do Hebronu/ y ſpiknienie z przyſiężenim przećiw oycu vcżynił CzechRozm 138v.
2. Przysięga (1): Execratio, Przeklinánie/ przeklęctwo/ też poprziśiężenie. Execrationibus publicis sancitum, Poſpolitym prziśiężenim vſtáwiono. Mącz 363d.
3. Zaprzysiężenie, nadanie urzędowe [czego na kogo] (1): O wysłaniu Mandatow pewienem ze w wiedziec raczysz iuz Panu Gniezninskiemu Litwa posłuzyła wprzysięzeniu nań Mandatu ActReg 142.

Cf PRZYSIĄC

MN