[zaloguj się]
[pdf]

PRZYSTANIE (10) sb n

a jasne; teksty nie oznaczają é.

Fleksja
sg
N przystani(e)
G przystaniå
D przystaniu
A przystani(e)
I przystani(e)m
L przystaniu

sg N przystani(e) (2). ◊ G przystaniå (1). ◊ D przystaniu (1). ◊ A przystani(e) (3). ◊ I przystani(e)m (1). ◊ L przystaniu (2).

Sł stp, Cn notuje, Linde XVII w.

I. Rzeczownik od „1. przystać”: Stanie się wyznawcą religii, członkiem kościoła; adhaesio Cn (10):

[przystanie do kogo: Tak teraz wáſze [heretyków] od nas odſtánie, onych [np. ludów Indii] ieſt do nas przyſtánie HerbOdpow Kkv.]

przystanie do czego (8): o Bulgárow do kośćiolá Rzymſkiego przyſtániu SkarJedn *A8v, 212; CzechEp *2, *7v; [grzech przeciw pierwszemu przykazaniu:] WYrzecżenie wiáry: ábo do Pogáńſtwá przyſtánie. LatHar 113; y tę wiárę náſzę/ y tákie bez dowodow y cudow do prawdy iego y mocy przyſtánie/ [Chrystus] nágrodźi SkarKaz 209b. Cf Wyrażenie.

przystanie k(u) czemu (2): [dobra wiara dobre owoce wypuści] z odſtánim od złego/ ták nábożeńſtwá/ od ludźi wymyślonego/ [...] iáko też y od żywotá nierządnego/ y plugáwego: á przyſtániem ku dobremu CzechEp 57; WujNT 443.

przystanie czyje [w tym: G sb (2), pron poss (1)] (3): SkarJedn *A8v, 212; IZ ieſzcże nigdy [...] nie zdárzyłó mi ſię ták ſnádnie dáć odpowiedzi/ ná W.M. ſwego M.Páná/ namowy/ ku przyſtániu moiemu do nabożeńſtwá Rzymſkiego CzechEp *2; [HerbOdpow Z, Kkv].

W przeciwstawieniu: »odstanie ... przystanie« (1): CzechEp 57; [przenioſł [Pan Bóg] łaſkę ſwoię od niewdzięcżnych/ [...] do inych dálekich Kráin a Wyſpow: wáſze odſtánie ieſt drugich przyſtániem HerbOdpow Z, Kkv].

Wyrażenie: »przystanie do wiary« (2): CzechRozm 118v; ná przyſtánie do wiáry [...] [męczennicy] máiętność/ ſławę/ zdrowie/ rozlicżne męki ſądzili SkarŻyw A3v.
Szereg: »przystanie i przyłączenie« (1): przyſtánie y przyłączenie k niemu [Kościołowi] ludzi/ Pogánow y narodow widome WujNT 443.
II. [Przystań:
Wyrażenie: »przystanie okrętow«: Zewulon na brzegu morſkim mieſzkáć będzie/ á przyſtániem (marg) Albo portem (–) okrętow (będzie) [erit iuxta portum navium] BudBib Gen 49/13.]

Cf 1. PRZYSTAĆ, PRZYSTAJE, [PRZYSTANĄĆ], PRZYSTAŃ

LWil