[zaloguj się]
[pdf]

PSTRĄG (19) sb m

pstrąg (17), pstranig (2); pstrąg : pstranig Murm (2:1), BartBydg (1:1).

W pstranig a jasne.

Fleksja
sg pl
N pstrąg, pstranig pstrągi
D pstrągowi
A pstrąga pstrągi

sg N pstrąg (11), pstranig (2). ◊ D pstrągowi (1). ◊ A pstrąga (1). ◊ pl N pstrągi (3). ◊ A pstrągi (1).

Sł stp: pstrąg, Cn: pstrąg, Linde XVIII w.: pstrąg.

zool. Salmo (sp), pstrąg, ryba słodkowodna z rodziny łososiowatych (Salmonidae), reprezentowana przez wiele gatunków żyjących w środowisku naturalnym lub hodowlanym; aristos(i)us Murm, Mymer1, BartBydg; trut(t)a Murm, BartBydg, Cn; saxatilis Murm, BartBydg; aurata, orata Calep; salmo fluviatilis Cn (19): Aristossius eyn verich. Pſtrąng. Murm 94, 93 [2 r.]; Mymer1 37; Saxatilis piscis, pstranig BartBydg 137b, 13b; PStrąg ktori ſie też rodzi w ciekączych wodach: iako y Loſos, ale nie idzie do morza FalZioł IV 44d, +4d, IV 44d, 45a, c, V 64; Potym wzyąwſzy wędecżkę on ſwięty cżłowiecżek/ Poſzedł ſobye pomáłu thám do onych rzecżek. [...] Skoro wrzućił wędecżkę wnet vłowił Pſtrągá/ Co owo przezeń bywa iáko złota prągá. RejWiz 65v; A z Ryb/ Morſkie gorſze niż Rzeczne/ á ktore przy kámieniu ſye chowáią/ iáko ſą Szczupaki/ okunie/ Pſtrągi/ Loſoſye śliże y inne ryby tęgiego ćiáłá SienLek 7v; Wſzákże ze wſzyſtkich inſzych/ tedy Pſtrąg rychléy trwa/ bo tákże Rybą żywie iáko Szczuká y Okuń. Strum Q2, Q2; Calep 116b, [736]a.
a. W nawiązaniu do wizerunku ryby używanego jako herb (1): (nagł) O Doktorze, co rybę z helmem za Herb nośił. (–) [...] Wiérz mi/ prózno twóy pſtrążek twą ſye zbroią ſczyći/ Czyń ty co chceſz doktorze/ być pſtrągowi w rzyći. PudłFr 33.

SBu