« Poprzednie hasło: SALMIAK | Następne hasło: SALNIETRA » |
SALMIJAK (2) sb m
salmijak (1), sałmijak (1) SienLek (1:1).
sal- (2), [sål-]; w N i A sg drugie a pochylone; w pozostałych formach: -a- (1), -å- (1) SienLek (1:1).
Fleksja
sg | |
---|---|
N | sålmijåk |
G | salmijaku |
A | sålmijåk |
I | sałmijaki(e)m |
inne | (lat.) sg A - salmiacum |
sg [N sålmijåk.] ◊ G salmijaku (1). ◊ [A sålmijåk.] ◊ I sałmijaki(e)m (1). ◊ [(lat.) sg A salmiacum.]
Sł stp: salmiak, Cn brak, Linde XVIII w.: salmiak.
Znaczenia
Chlorek amonu, związek chemiczny nieorganiczny, krystaliczny, znany od starożytności, używany w medycynie i alchemii (2): Opuchnienie śledźiony poſpolićie polacy zową krą/ á ták kthey chorobie bárzo dobre lekárſtwo maſz: weźmi oleiu ceglánego/ á námieſzay weń Sálmijáku/ ieſt to ſol Libiyſka/ kthorą kotlarze miedź poćieráią SienLek 94v; Dnę odpądza oléy ceglány z ſáłmijakien [!]/ gdy mieſtcá nim pomázuie SienLek 123; [Też gdy roſtworzyſz Salmiak ſokiem piołynowym/ á tym ſie zębá dotknieſz/ wypadnie. SienHerb 518b; Salmiak/ Sol Ormieńſka/ Sol Amonicka/ Sal Amoniacum. SienHerb L4#, 518b, E2#v; szyfcików szklannych 35 tuzinów po groszu, salmiacum półtrzecia funta, po gr 24 InwMieszcz 1580 nr 230].
Cf SALARMONIJAK
MN