[zaloguj się]
[pdf]

DEFEKT (18) sb m

-f- (17), -ff- (1); -k- (16), -c- (2).

Oba e jasne.

Fleksja
sg pl
N defekt defekty
G defektu
A defekt

sg N defekt (8). ◊ G defektu (1). ◊ A defekt (4). ◊ pl N defekty (5).

Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVI i XVIII w.

1. Wada, niedoskonałość, brak, błąd; defectus Mącz, Calep; defectum, vitium Cn [defectu medicorum multi perierunt – przez niedostatek doktorów wiele ich przyszło o śmierć Mącz 115a; niedostatek czego, niedołęka czego; niedostatek czyj, niedoskonałość, grzech mały, wada w żywocie mała; omdlewanie – defectus, defectio, defectum Cn] (15): Liſt 112 b v wtory od końcá ma w ſobie defekt CzechRozm 7v; ábyſmy té ich ſądy ták opátrzyli/ żeby zupełné były/ á defektu w ſobie nie miáły. SarnStat 1151, 752; PowodPr 65.

defekt czego (7): WujNT przedm 15, s. 346; defekty R. P. náſzey oſobliwie dolegáiące/ ná ſwych mieyſcách ex occaſione przypomináć będźiemy. PowodPr 58; Piąty defekt ſpráwiedliwośći Polſkiey bacżę/ ná ktory ono Pan Bog nárzeka PowodPr 65, 64 [2 r.]. Cf »defekt rozumu«.

defekt w czym (2): WujNT przedm 13 marg; Polſkie defekty w oſtátnich przjkazániách Decálogu. PowodPr 63 marg.

Wyrażenie: »defekt rozumu« (1): [jeden dworzanin króla] znáiącz w thowárzyſzu ſwym then defekt rozumu/ iż miał wielką chęc ku cżárnokſięſtwu/ [...] zmowił ſie z bábą GórnDworz T3v.
Szeregi: »defekt abo choroba« (1): nie onáć pożądliwość (ktora ieſt defekt ábo chorobá ludzkiego przyrodzenia o ktorey wyżſzey mowił) [...] ieſt właśnie zákazána WujNT 346.

»defekt i omyłka« (1): Pokazałemći oto/ Czytelniku miły/ Graeckiego Nowego Teſtámentu niemáłe przyſády/ odmiány/ defekty/ y omyłki WujNT przedm 15.

»skaza abo defekt« (1): Spráwiedliwośći w Polſzce ſkáza ábo defekty. PowodPr 64 marg.

»defekt a wada« (1): Więcz iáko nieſtrzymawáłość ieſt defect/ á wádá okęſzona/ bo ma w ſobie nieco rozumu GórnDworz Ff4v.

Przen (1):
Wyrażenie: »defekt na kalecie« = brak pieniędzy (1): Y vmnięć śiłny [!] defekt/ wierę ná kálecie RejZwierz 137v.
2. Bieda, nędza; defectus Calep (3): A Pánu przedśię defekt. kiedy ſye chłopi z Vrzędnikiem o ſzkody zgadzáią. Strum M; Defectus ‒ Niedoſtatek, chudoba, defect. Calep 295b.
Fraza: »wielki defekt [około kogo]« (1): Dla cżego ći rodzicy/ ktorzy znáiąc nędzę do ſiebye/ y około ktorych yáko mowyą wielki defekt/ álbo fárá chudnieye/ ſyny ſwoie zápożycżáyąc ſie bryżuyą á vbyeráyą wielce/ á ſromotliwye błądzą. GliczKsiąż F3.

Synonimy: 1. błąd, brak, niecałość, niedostatek, omyłka, przywara, skaza, ułomność, usterka, uszkodzenie, wada; 2. bieda, mizeryja, nędza, niedostatek, ubostwo.

KCh