[zaloguj się]
[pdf]

ASTRYCH (11) sb m

astrych (10), jastrych (1); astrych Mącz (10); jastrych Calep.

a jasne.

Fleksja
sg pl
N astrych astrychy
G astrychu
A astrych astrychy
I astrych(e)m
L astrychu

sg N astrych (4). ◊ G astrychu (1). ◊ A astrych (1). ◊ I astrych(e)m (2). ◊ L astrychu (1). ◊ pl Nastrychy (1). ◊ A astrychy (1).

Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVI w. (jeden z tych samych przykładów) i XVIII w.

1. Mieszanina tłuczonych kamieni, cegły i wapna do wykładania i wylepiania podłóg, podobna dzisiejszemu lastryko; rudus Mącz [ostracion seu ostracium, Latine testa ‒ skorupa garncowa, albo kachlowa Mącz 271b] (4): Pavimentitius, Co z aſtrichu [!] yeſt. Mącz 285a; Pavimento, Czynię tło/ áſtrych/ Aſtrichem ziemię pokłádam. Mącz 285a; Rudus, Máteria áſtrychowa/ to yeſt rozbite á roſtłuczone kámienie s cegłą y s wapnem/ z których áſtrichy czinią/ á páwimenti álbo tła á ziemię pokłádáyą Mącz 359d; Vermiculatum opus, Robotá tákowa czworogránowita/ yákie bywáyą ſtoły y skrzynki/ też tłá gránowitym áſtrychem rozmáyitych farb położone. Mącz 485a.
2. Twarda posadzka, zwłaszcza wyłożona cegłą lub mieszaniną z tłuczonych kamieni, cegły i wapna; pavimentum Mącz, Calep [ostracius, testaceus vel testeus, co z palonej skórupy jest, gliniany. Ostracium pavimentum, co cegłą położono, tło. Mącz 271b] (5): Pavimentum, Aſtrych álbo vrownáne Albo vlepione dno/ nie którzy tło zową. Mącz 285a; Lacuna in pavimento, Dół w aſtrichu gdy ſie yáko przedchnie Mącz 182c, 285a; Pavimentum ‒ Tła, pawiment, iastrich. Calep 764a.
Wyrażenie: »astrych naziemny«: Emblema [...] Czworogránna/ álbo ſzachownicza robotá yákie bywáyą ſtołý y skrzinki/ Tákieſz ſtropy álbo ſciány laskowáne/ Też aſtrichy [!] naziemne gdy cegły ſą rozmáyitemi fárbami przeplietáne Mącz 102b.
3. Strop drewniany; lacus, tabulatum Mącz (2): Tabulatum Przętr, tło, dno/ ſtrop/ Aſtrych z tárćic vczihiony Mącz 438b.
Wyrażenie: »astrych nadomny«: Lacus in aedificiis, Bałki álbo głádkie dyle álbo tramy na ktorych połogá [!] leży. Generali vocabulo, Strop álbo áſtrych nadomny Mącz 182b.

Synonimy: 2. pawiment, tło, tła; 3. strop.

KK