[zaloguj się]
[pdf]

NIEPODLEGŁY (16) part praet act

W pisowni łącznej (8), w rozłącznej (8).

Oba e oraz o jasne.

Fleksja
sg
mNniepodległy fNniepodległå nNniepodległ(e)
Dniepodległ(e)mu D D
Aniepodległy Aniepodległą A
Lniepodległym L L
Vniepodległy V V
pl
N subst niepodległ(e)
A subst niepodległ(e)
I m niepodległymi
L niepodległych

sg m N niepodległy (2). ◊ D niepodległ(e)mu (1). ◊ A niepodległy (1). ◊ L niepodległym (1). ◊ V niepodległy (3). ◊ f N niepodległå (1). ◊ A niepodległą (2). ◊ n N niepodległ(e) (1). ◊ pl N subst niepodległ(e) (1). ◊ A subst niepodległ(e) (1). ◊ I m niepodległymi (1). ◊ L niepodległych (1).

Sł stp brak, Cn s.v. niepoddany, Linde brak.

W funkcji teraźniejszej: Niepodlegający; niezależny; nulli subdius Cn [komu (1), czemu (15)] (16): miedzy krolmi Chrześćiáńſkimi wolnymi/ á żadney mocy niepodległymi SkarŻyw 357; Exlex – Niepodległy prawu. Calep 390a; Invulnerabilis – Ranieniu nie podległi. Calep 561a; LatHar 596, 645; Gdy ſie Sędźia waży, Máteria iego ſądowi niepodległa, Nullitas bywa. SarnStat 786; tedy dawni Doktorowie SS. [...] przez ſuknią roſkroioną/ rozumieią ſekty kácerſkie: przez cylowitą lepak ſukienkę/ kośćioł Kátolicki rozerwániu niepodległy PowodPr 55; Dobre pánowánie nikomu nie podległe/ przy świętym/ dobrym/ mądrym y pobożnym Monárſze SkarKazSej 691b.
Wyrażenie: »śmierci niepodległy« = nieśmiertelny (3): CzechEp 304, 309; Záwoła żywot náſz Pan IEZVS ná vmárłe ćiáłá: á wſzytkie groby wrocą ie żywe/ y śmierći iuż nie podległe. SkarKaz 552b.
W przen (5):
Wyrażenie: »niepodległy latom, wiekom, końcowi« = wieczny, nieprzemijający [szyk 3:2] (3:1:1): O látom nie podległy/ y wieku żadnému/ Stań w wierzchu niebá/ á świátu wſzyſtkiému Okaż ſwoię wielmożność KochPs 83, 84, 162, 167; Ziednaſz cześć niepodległą żadnému końcowi KochProp 16.

Synonimy: niepoddany, niepodłożony.

Cf PODLEGŁY

AW