[zaloguj się]
[pdf]

OPINIJA (32) sb f

o jasne, a pochylone.

Fleksja
sg pl
N opinijå opinij(e)
G opinijéj opinij
D opinij(e)j opinijåm
A opiniją opinij(e)
L opiniji, opinij(e) opinijach

sg N opinijå (2). ◊ G opinijéj (5); -éj (1), -(e)j (4). ◊ D opinij(e)j (1). ◊ A opiniją (6). ◊ L opiniji (1), opinij(e) (1) Diar (1:1). ◊ pl N opinij(e) (1). ◊ G opinij (7). ◊ D opinijåm (1). ◊ A opinij(e) (2). ◊ L opinijach (5); -ach (3), -åch (2); -ach Oczko, CzechEp; -åch Prot; -ach : -åch OrzRozm (1:1).

Sł stp, Cn, Linde brak.

1. Mniemanie, sąd przekonanie, pogląd; opinio Calep [opinio – mniemanie, domniemawanie, pospolita sława Mącz 265c; – mniemanie, opinija Calep; mniemanie, rozumienie, podejrzenie – opinio Cn] (31): Iáko y Dioniſius Cartuſianus, po inſzych opiniách też to wſpomina [o urodzeniu Syna Bożego] In Math. 1. Cap. articulo 1. CzechEp 157; Secta – Secta, rozmaitoſcz opiny. Calep [971]a, [732]b.

opinija o czym (2): [Justyn] wychowány/ w ſzkole Platonowey/ nápił ſię był tey opiniey/ o dwu Bogu NiemObr 125, 125.

opinija czyja [w tym: pron poss (7), ai poss (4), G sb i pron (3)] (14): OrzRozm I [2 r.]; áby [...] Koncilium było wolne y Krześćiáńſkie/ ktoremuby żadna moc álbo ſkazánie nieprzekażáły/ z właſzcżá Papieſkie dekretá/ ábo żakowſkie opinie BielKron [211]; BielSpr 75v; RejPosRozpr b3; Ale to czego ná świećie niémáſz/ iedno w opiniach ludzkich/ iáko záſzkodźić ma? Oczko 30v; CzechEp 263, 344; NiemObr 136; ReszPrz 70. Cf »przy swojej opinijej zostać«.

Zwroty: »[jakie] opinije ganić« (1): Kśięża [...] vrzędnie nam opinie kácerſkie gánić będą OrzRozm I.

»mieć w sobie [jaką] opiniją« (1): który to niewolnik ma tęw ſobie wrodzóną opinią/ Iż Pánu iego wolno z nim czynić co Pan iedno żywnie chce OrzQuin S.

»od [czyjej] opinijej odstąpić« (1): od iego [Filipa] opinijey/ [...] odſtąpić nie śmieią ReszPrz 70.

»[jaką] opiniją przypisywać [komu]« (1): Andreas [...] trzyma że y Boſtwo P. Chryſtuſowe ćierpiáło y vmárło. Tęż opiniją y Luthrowi ſámemu przypiſuią ReszPrz 81.

»[jaką] opiniją uczynić« (1): Pieczętarze chcieli sobie apud nouum Principem tę opinią vczynic zenie przez kogo, iedno przez mię petitie się odprawowac miały ActReg 61.

»[jakie] opinije wymyślać« (1): WujJud 20 cf »fałszywe opinije«.

»[czyją] opiniją wywodzić« (1): Tymi ſłowy Neſtoryus ſwoię opinią wywodźił NiemObr 136.

»przy sw(oj)ej opinijej (zo)stać, na swych opinijach przestawać, w swojej opiniji ostać« (2:1:1): A jeśliby [kapłan] w swojej opiniji ostać chciał, będzie miał wolną apelacyją do Księdza Arcybiskupa JM Diar 52, 52; OrzRozm I, Iv.

Wyrażenia: »autor opinijej« (1): Skąd ſię pokázuie/ iż tey opiniey/ [...] pirwfzy author był/ [...] Iuſtyn NiemObr 125.

»dziwne opinije« (1): Roſpráwá czudna [...]. Przećiwko dziwnym opiniam ludzi dziſieyſzych cżáſow. RejPosRozpr b3.

»fałszywe opinije« (1): Heretyk ten ieſt: ktory [...] fáłſzywe y nowe opinie wymyśla/ álbo ich náśláduie. WujJud 20.

»tejże opinijej ludzie« (1): Tegoż mnimánia był y Hyppolitus [...] okrom inſzych teyże opiniey ludzi. LatHar 510.

»nowe opinije« (2): Iutro zaſię drugiego pirzchliwie ſię chwytáć/ O nowych opiniách napilniey ſię pytáć. Prot B2; WujJud 20.

»obłędliwa opiniją« (1): on [Powodowski] piſmo ś. ſzpoći y ku ſwey obłędliwey opiniey [...] náćiąga. CzechEp 344.

»rożne opinije« (1): A to prze to tak ma [...] być pisano [...] iżby też tym obyczajem odjęła się ansa sędziam rożnych opinij. Diar 94.

»wrodzona opinija« (2): która wrodzóna opinia/ wfzyſtkę myśl dobrą w człowieku z korzeniá ták pſuie/ iáko czérẃ OrzQuin S, S.

Szeregi: »dumy abo opinije« (1): po wylicżeniu dum ábo opiniy ludzkich/ [Dionisius Cartusianus] ſtrofuie [...] tych/ ktorzy twierdzą/ żeby ſię ſyn Boży pokázowáć miał w kſztáłćie/ ábo poſtáći cżłowiecżey. CzechEp 263.

»opinije i mnimanie« (1): Lepinus záſię ieden pokątny kácerzyk/ chcąc ſię do tych opiniy y mnimánia przyſtoſowáć/ powiáda/ iż Pan Chryſtus ſkoro vmárł/ mąk wiecżnego [...] potępienia vkuſztał ReszPrz 83.

»wiara i opinije« (1): I ma JKM nadzieję dobrą, iż za nauką jednostajnych pism ustanie rożnica wiary i opinij Diar 51.

W przen (3): abo napiwſzy śię iakiéi ſecty a choc opinjiéi/ przyłączyć śię rás ku inſzem [...] drugierás ku ſtronie przeciwnyi. MurzHist H2v; NiemObr 125, 139.
2. Dobre mniemanie o kimś [rozumienie dobre o kiem – opinio Cn] [o kim] (1):
Wyrażenie: »dobra opiniją« (1): bo wziął onym [Zamoyskim] dobrą Cesarz opinią ex ista humanitate ktorą Archiduci vkazuie ActReg 105.

Synonimy: 1. domniemanie, duma, mniemanie, przekonanie, przypuszczenie, rozumienie, sąd; 2. sława.

MMk