[zaloguj się]
[pdf]

PISANY (642) part praet pass pf i impf

pf (600), impf (42); impf LibLeg 6/156v, TarDuch, HistAl (2), KromRozm I A2, MurzOrt (3), Diar 94, GroicPorz ev, y2v, hh2v, pp, KrowObr, UstPraw (2), BielKron 441v, KwiatKsiąż H, RejPos 63, BiałKat 33v, BielSpr 15, ModrzBaz 116v, SkarJedn 132, SkarŻyw 90, WujNT 870, JanNKar E [2 r.], Ev, SarnStat 145, 321, 579, 614, 754 [2 r.], 758, 759, 812, 932, 1062, 1158, 1191, 1248.

pisany (450), pisan (188), pisany a. pisan (4).

-an(-) (641), -ąn- (1).

W formach niezłożonych -ån; -ana; -åno (119), -ano (4); ~ -åno : -ano OpecŻyw (10:4); N pl -any (4) MurzOrt, RejWiz, BielKron (2), -åny OpecŻyw (2). ◊ W formach złożonych -a- (321), -å- (88); -å- PudłFr; -a- : -å- BielKron (19:5), Mącz (5:1), BudNT (4:2), SkarJedn (1:10), SkarŻyw (4:66), NiemObr (7:1), GórnRozm (20:2).

Fleksja
sg
mNpisany, pisån fNpisanå, pisana, pisan(a) nNpisåno, pisané
Gpisanégo Gpisan(e)j Gpisanégo
Dpisan(e)mu Dpisanéj, pisanyj Dpisanému
Apisany Apisaną Apisan(e), pisåno
Ipisanym Ipisaną Ipisanym, pisan(e)m
Lpisanym Lpisan(e)j Lpisanym, pisan(e)m
Vpisany V V
pl
N m pers pisani
G pisanych
A subst pisané
I m pisan(e)mi, pisanymi
f pisanymi
n pisan(e)mi
L pisanych
inne formy
pl N subst m - pisané, pisany; pl N subst f - pisane, pisany; pl N subst n - pisane, pisany

sg m N pisany (83), pisån (32); ~(attrib) pisany (55); ~ (praed) pisån (32), pisany (26); pisån LibLeg (13), ZapWar, MetrKor (5), HistAl, Mącz, BudBibKaw, BudNT\ ModrzBaz, ModrzBazBud; pisany KromRozm II, GroicPorz (3), BielKron, HistRzym, CzechRozm, SkarJedn (2), KochPieś, SkarKaz; pisany : pisån GórnDworz (1:1), WujNT (12:1), SarnStat (2:5). ◊ G pisanégo (16); -égo (3), -(e)go (13). ◊ D pisan(e)mu (1). ◊ A pisany (17). ◊ I pisanym (3). ◊ L pisanym (3). ◊ V pisany (2). ◊ f N pisanå (14), pisana (1), pisan(a) (4); ~ (attńb) -å (4); ~ (praed) -å (8), -a (1) OpecŻyw. ◊ G pisan(e)j (7). ◊ D pisanéj (1) BiałKat, pisanyj (1) MurzHist. ◊ A pisaną (16). ◊ I pisaną (2). ◊ L pisan(e)j (1). ◊ n N pisåno (145) [w tym: może impers praet od PISAĆ (56) (użycia z elipsą spójki „jest”)], pisané (43); -é (4), -(e) (39); ~ (attrib) -é (30); ~ (praed) -o (145), -é (11); -é GórnRozm (2), JanNKar (3); -o : -é GórnDworz (1:1), SkarJedn (2:1), SkarŻyw (8:2), WujNT (2:2). ◊ G pisanégo (39); -égo (6), -ego (4), -(e)go (29); -égo GórnTroas; -égo : -ego SarnStat (4:4). ◊ D pisanému (5); -ému (1), -(e)mu (4). ◊ A pisan(e) (13), pisåno (2) LibLeg, FalZioł. ◊ I pisanym (9), pisan(e)m (3); -ym GroicPorz, BielKron, WujJud, ZapKościer, GórnTroas, SkarKazSej (2), KlonWor; -(e)m GórnRozm (2); -ym : -(e)m ModrzBaz (1:1). ◊ L pisanym (9) GroicPorz (3), WujJud, SkarJedn, SkarŻyw, CzechEp (2), SkarKazSej, pisan(e)m ModrzBaz (2). ◊ pl N m pers pisani (4). subst m pisané (15), pisany (1); -é (6), -(e) (9); ~ (attrib) -é (5); ~ (praed) -é (9), -y (1) BielKron. f pisane (45), pisany (5); -é (9), -(e) (36); ~ (attrib) -é (16); ~ (praed) -é (27), -y (5); -y BielŻyw, HistAl, RejWiz; -é : -y OpecŻyw (1:1), BielKron (2:1). n pisane (18), pisany (2); -é (3), -(e) (15); ~ (attrib) -é (9); ~ (praed) -é (7), -y (2) OpecŻyw, MurzOrt. ◊ G pisanych (39). ◊ A subst pisané (27); -é (4), -(e) (23). ◊ I m pisan(e)mi (1) BielKron, pisanymi (1) StryjKron. f pisanymi (1). n pisan(e)mi (3). ◊ L pisanych (6).

Składnia dopełnienia sprawcy: pisany od kogo (54), pisany przez kogo (19); od kogo FalZioł, MurzHist, KromRozm II, BibRadz, BibRadzBaz, SkarKaz; przez kogo OpecŻyw, GroicPorz, RejPos, Strum, CzechRozm, SkarJedn, PowodPr; od kogo : przez kogo BielKron (1:1), BudNT (1:1), SkarŻyw (45:3), WujNT (1:7).

Sł stp s.v. pisać, Cn notuje, Linde XVI (cztery z niżej notowanych przykładów) – XVII w.

I. W funkcji właściwej (639):
1. Pokryty (pokrywany) znakami (20):
a. O znakach pisma, literach; scriptus Vulg, Mącz, Cn; litteratus, literis notatus, scriptilis Cn (13): RejWiz 8; Palimpsestus, pro quo legunt Palinxestus membrana est deleticia quae obrasis prioribuś literis rescribitur, Párgamin skrobány á zás z nowu piſány. Mącz 273c; HistRzym 40v; [Januszowski oddaje] kart piſánych kilká pozoſtáłych onégo pámięći wiecznéy Kochánowſkiégo Ianá/ któré ieſcze dotąd świátá niewidźiáły. KochFragJan 3.

pisany czym (1): Vbłágawſzy Páná Moiżeſz/ sſtąpił z gory. Syná nioſąc tablice z obu ſtron piſane pálcem Bożym BielKron 34v.

pisan na czym (1): Abowiem iáko Philozophowie piſzą/ iż przyrodzenie cżłowiecże rodzi ſie iáko goła tablicá ábo goła kártá/ ná ktorey ieſzcże żadnego piſmá nie máſz/ iedno iż ná tho ieſt zgotowána/ áby ná niey piſano było RejPos 63.

Wyrażenie: »z obu stron (a. z jednej strony, a. na obu stronu), (wewnątrz i) zewnątrz (a. z wirzchu) pisan(y)« = opistographus Mącz, Calep, Cn; in tergo scriptum Mącz; scriptus intus et foris Vulg; aversa et adversa pagina scriptus Cn [szyk zmienny] (4:4): A piſſe Yan śwyęty w Obyáwyenyu/ Iż widźyał w práwey ręce onego/ ktory ſyedźyał ná ſtolcu/ to yeſt Bogá/ kſyęgi piſáne we wnątrz y zewnątrz KromRozm II n4v, o; Leop Ez 2/9; BielKron 34v; Opisthographus, volumen quod in tergo scriptum est, Co yeſt ze wnątrz piſano/ álbo ná obu ſtronu piſano Mącz 266a, 266a; Calep 733b.
b. Kolorowy, wzorzysty (7): Viął ią ſen żelázny/ twárdy/ nieprzeſpány: Iuż letniczek piſány/ Y vploteczki wniwecz KochTr 8; [Płaczcie] Przetoż przy niſkiey źiemi wznikáiące źiołká/ Piſáne kwiatki/ z ktorych ſkąpa bierze pſzcżołká KlonŻal A3; DZbanie móy piſány/ Dzbanie poléwány KochPieś 4; PudłFr 39; [W tym ſłońce złote Phoebus z widoká/ zegnał/ á tęcżę ſtworzył z obłoká/ wielofárbnymi vpſtrzył ſkrzydłámi/ y piſánymi odział ſzátámi. KmitaŁów B4].

W charakterystycznych połączeniach: pisany(-a, -e) dzban (2), koszulka, kwiatki, letniczek, szaty.

Wyrażenie: »karty pisane« = karty do gry (1): Lepiéy kuflá świádómy/ álbo kart piſánych/ Każeſzli dáć y koſtek práwem zákazánych. KochPieś 2.
Szereg: »pisany a zepstrzony« (1): Iż yáko ſkoro dziecyę ná ſwyát wynidzyę/ wnet mu [...] koſſulki yákoby yákiemu yezuſkowi piſáne á zepſtrzone. GliczKsiąż F3.
α. Namalowany (1): Tych [świętych] mam doſyċ chwala bogu Pyſanych na kazdem rogu. A przed kazdym stoy ſwieczka RejKup i4v.

[W porównaniu: iż brzoſkinie będą śię rodźić iákoby piſáne gdyby koſtki brzoſkiniowe w źiemię wilgotną y pulchną zákopał Cresc 1571 508.]

2. Utrwalony (utrwalany) i przekazany (przekazywany) na piśmie; scriptus Modrz, JanStat; praescriptus Modrz (419): OpecŻyw 142v; Gdy then teſtament był piſan przed Alexandrem/ náthychmiaſt ſie sſtáły gromy/ łyskánie y drzenie ziemie HistAl N2v; Toć yeſt ſlowo Boże żywe y ſkuteczne/ [...] ktorym ſye koſcyoł á zbor krzeſciyáńſki ſpráwował przez nyemáły czás Ewányeliey piſáney/ áni żadnego inego piſmá nyemáyąc. KromRozm II cv, c4; KromRozm III B7v; Diar 94; W prawiech swobod naszych tak pisane czytamy, że to już dla dobrego wszytkiey RP, w ktorej się już i osoba krolewska zamyka, ma być w cale zachowano DiarDop 113; Iáwny Liſt ieſt/ [...] Nád to ktory v Sądu przy Aktach bywa piſány. GroicPorz y2v; UstPraw C2; BibRadzBaz ktv; [u Żydów w Talmucie wiele praw] ieſt piſano/ ktore zá wſtydem y ſnadź ſpogorſzenim piſáć BielKron 465v, 196v, 207 [2 r.], 334v, 335v; Populaliter loqui, Populaliter et limate scriptum contraria, Proſto á s pilnośćią piſano. Mącz 312c; RejPos 134v, 235; BiałKat 33v, 71; Kontrowerſiy piſánych/ nigdy nie cżynili. BielSat Ev; BielSpr 15; WujJud 41; BudNT Hh4v; SkarJedn 11; kśięgi zakonu Bożego/niech zuſt twoich niewychodzą: rozmyślay wnich we dnie y wnocy/ ábyś wſzytkiego co ieſt piſano przeſtrzegał. SkarŻyw 501, 135, 312; Świadkowie na pytanie prawne kazdy zoſobna ieſt zeznał pod swoią przisięgą; O tey sprawie która się tocży s ſtrony kupu i Testamentu pisanego ZapKościer 1581/22; CzechEp 111; ReszPrz 110; BielRozm 34; WyprPl C3; WujNT 391; Zapiſy/ á zwłaſzczá wiecznośći/ máią bydź piſáné wedle formularzá w Státućie opiſánégo. SarnStat 1158, 145, 579 [idem], 614, 634, 812 (10); SkarKaz 118a [2 r.]; wſzákeś przyznał, Zeć Skárbek dał pieniądze. (–) piſáne [= tylko na piśmie]. CiekPotr 74; SkarKazSej 688a, 698a; KlonFlis H2.

pisany z czego (1): Przeto gdźie godny Piſarz być niemoże/ lepiey ieſt áby wſzytki ſpráwy Sądowe y zapiſy/ wyrozumnym właſnym Ięzykiem piſáne były/ s powieſći ktorego Mężá roſtropnego ná Sądźie ſyedzącego. GroicPorz ev.

pisany między co (1): Co ſię lepiey zrozumie z tych ſłow/ ktore tám miedzy kanony/ y poſtánowienia kośćielne/ piſane ſą. SkarJedn 259.

pisany kim [= że jest kim] (1): O ktokolwiek [...] prágnie oyczyzny oycem być názwány/ Y tymże ná wyſokich kolumnach piſány. Niech obieźdźić ſwą wolą śmié nieokróconą KochPieś 2.

pisany o kim, o czym (50): [mówi Jezus do uczniów] wſſytko tzożkoli o mnie pisáno/ będzie mietz konietz. OpecŻyw 98, 43v, [80v], 151, 168, 169v, 174, 187v; PatKaz II 83; O moczy gron Winnych ieſt piſano wyſzſzey mało v Agreſtu FalZioł I 156b, I 30d; KromRozm I L4v; O tym kto chce wiedźieć [...] może ſye támże s Polſkiego y z Láćinſkiego Wielkierzu doſtátecznie náuczyć/ gdźie o tym ieſt ſzeroko piſano. GroicPorz eev, k2; ſkáżenie Ieruzálem sſtáło ſie przez Nábochodonozorá krolá Bábilońſkiego/y zniewokenie Iudá/ o cżym wyzſzey pisano ieſt BielKron 110v, 159, 277, 323v, 326; KwiatKsiąż G; Memoriae traditum est, Yeſt o tym piſano. Mącz 93a; OrzQuin K3, L2v, V, V2; SienLek 29v; SienLekAndr a3 RejAp 39; wſzytko ſie muśi wypełnić czokolwyek ieſth piſano przez Proroki o Synu cżłowiecżym. RejPos 66; GrzegŚm 24; WujNT 360 marg. Cf Ze zdaniem dopełnieniowym, Fraza, »księgi pisane [= przepisywane], »pisan w księgach«.

pisany gdzie [z określeniem lokalizacji] (50): Tytz ſą ſlowa ktoréciem mowił k wám [...] ijże potrzéb ieſt aby napelniony byly wſſytki rzecży/ ktoré piſány ſą w zákonie Moijzéſſowym/ a w prorocech ij w żalmiech o mnie. OpecŻyw 169v [idem RejPos 134v], 43v, 104, 128v, 180, 187v; O czyele bozym tak pyſzą yſz cząſto ye przyymouala bo tak pyſano actuu pyeruego capitulu PatKaz III 137, 134; FalZioł I 30d; BielŻyw 107; RejKup t7v; Vkáż że mi gdźye piſano w Ewángeliey álbo v S. Páwłá o krzćye máłych dźyatek KromRozm I L4v; KromRozm II d4; SEntencye s Piſmá Swiętego zebráne/ ktore ná mieyſtcách Sądowych poſpolićie bywáią piſáne GroicPorz pp, y3, eev; UstPraw H4; BielKom 74, 90v, 137, 141 v, 159 (14); RejPos 116, 134v; GrzegŚm 24; KuczbKat 230; CzechRozm 93, 122v; KarnNap G; SkarJedn 141; SkarŻyw 40; CzechEp 127; BielSjem 5; KochPieś 2; ArtKanc M2v; KołakCath A4v; Y w Pſálmie piſano: (Krolowie/ práwi/ z Thárſu y z wyſpy dáry ofiáruią [...]) SkarKaz 516b, 82a; V ſtárych Rzymian Praw onych ná 12 tablicách piſánych/ y dziećiom ſię vczyć/ y iáko pioſnki śpiewać kazano. SkarKazSej 697b, 697b. Cf »prawo pisane«.

Ze zdaniem dopełnieniowym [w tym z zapowiednikamt to (2), tak (1); iż(e), że (15), aby (1)] (16): Powiedámci wám za práwdę/ ijże muſi ſie popelnitz we mnie/ tzo ieſt piſáno. Iże ze złymi policżon ieſt OpecŻyw 98, 37v; Poſeł tedy Papieſki w ſzedł ſnim y zdrugimi do Zakryſthiey otworzyli liſthy/ naleźli Mándat gdzie piſano áby mu wiarę wewſzythkiem dano/ co imieniem iego powie. BielKron 235v, 111v, 140v, 337v; Ieſt ieſzcże v Zonáry Greckiego Hiſtoryká to piſano: iż gdy Pátryárchowie Konſtántynopolſcy [...] w kácerſtwo obrázoborſkie wpádli/ powiáda iż ie Papieżowie zwłaſzcżá Grzegorz trzeći wyklęli SkarJedn 141; SkarŻyw 457; Dawnom o tym słycháłá w Kronikách piſano/ Iż niewieśćie pogłowie w Rádę wybierano BielSjem 5. Cf Fraza, »pisany w księgach«.

~ pisany o kim, o czym (5): Ieſtlis boży ſyn/ ſpuſtz ſie nadol/ bo piſáno o tobie/ ijż aniolom ſwym przykázál bog o tobie/ aby cie ſtrzegli OpecŻyw 37v; RejPos 120; Także rozumiéy ono/ co v S. Páwłá maſz: co onim/ y iego króleſtwie piſano: Iż po dniu ſądnym wſzyſtko to króleſtwo [...] będźie poddáné záśię w moc Oycowſką BiałKat 86; Bo w Ewángeliey ták o nich [o zwolennikach Jezusa] piſano/ Iż wyſzedſzy opowiádáli ludziom áby Pokutę cżynili KuczbKat 230; KołakCath A4v. ~

Z przytoczeniem [w tym z zapowiednikamt tak(o) (6), w te słowa (2), tym kształtem (1)] (31): Wynieſcie to od tąd/ a nie cżyncie z domu oyttza mégo domu kupietzkiégo/ bo tak piſano. Dom móy/ dom modlitwy będzie wezwán OpecŻyw 73, 38, 39v, 104, [127], 151 (9); Pomni ná ſwięte piſmo ktore ieſt piſano/ Podnioſł pokorne ludzi á pyſzne ſtrącono BielKom F5v; GroicPorz hh2v; Ná przypowiáſćie álbo przypozwie niema być piſano Reſponſurus/ ále Satisfacturus. UstPraw H4; OrzQuin L2v, V, V2; HistRzym 116v; Ia wam krzywdy nie cżynię/ ále to mowię/ co wzakonie Bożym piſano ieſt: Vſtá máią/ ocży/ [...] ále áni mowią/ áni widzą SkarŻyw 40, 102; ále ieſli ieſt ná ćiele chór/ á ná rozumie zdrów/ ták iáko w rzeczy ieſt/ niech będźie piſano: Chory ná ćiele/ á wſzákże zdrowy ná vmyśle SarnStat 759, 758; SkarKaz 82a, 516b. Cf Fraza, »pisany w księgach«, »prawo pisane«.

Z określeniem miejsca w tekście [w tym: wyżej (13), niżej (1), dalej (1), naprzód (1)] (16): Tho wſiſthko vyſzey pyſſano, slvbvyemy yego miloſczi panv a panu Sigmvnthowy krolowy polſkiemv [...] dzierſzecz y vypelnycz LibLeg 6/160, 6/160v, 11/165; MetrKor 57/118, 59/277v; PatKaz II 65v, 78v, 83; FalZioł I 156b; BielŻyw 107; A ty Sądy poſpolićie zową wyłożonymi/ o ktorych niżey maſz máło ſzerzey piſano. GroicPorz k2; BielKron 110v, 326; [niewiasta mająca bolączkę w macicy] Ma też ćiáło przepuśćić niektorym obyczáiem/ iáko o tym ná przod piſano. SienLek 117, 29v; RejAp 39.

W połączeniu z nazwą języka [w tym: jakim językiem a. pismem (12), po jakiemu (5)] (17): GroicPorz C2, ev; Látá 1474. Káterynus Zeno poſeł Huſákáſaná Krola Perſkiego/ przyiechał do krolá Polſkiego z liſty Arábſkim piſmem piſanemi BielKron 396; iż był po Włoſku piſány reyeſtr/ [...] kazał/ áby mu kto s Polakow co tám byli/ ná Polſkie przetłumácżał. GórnDworz O6, B3v; BudBib bv; Były tedy miedzy onemy kśięgámi iedne Korſendoceńſkie cudnie po Grecku/ ále przez głupiego piſarzá piſáne BudNT przedm b5; CzechRozm 144v; GórnRozm k2v; O polſkim pozwie, iz ięzykiem Polſkim moze bydz piſány. SarnStat 754, 754, 863, 1039, 1061, 1062 (8).

W przeciwstawieniach: »(ręką) pisany ... drukowany, żywy« (2): Ták y ty rychley z cżytánia przykłádów/ niżli zgołey náuki/ rychley z żywey niżli z piſaney Ewányelijey rozumu zbáwiennego doſtánieſz. SkarŻyw A3; L. Znáczy kśięgi Lacińſkie ſtáre/ nie drukowáne ále ręką piſáne WujNT przedm 29.

W charakterystycznych połączeniach: pisana(-y, -e) appelacyja, artykuł, dialektyka, ewanjelija (11), glejt, imię (2), kazanie, konstytucyja, kontrowersyja (3), listy (i przywileje) (6), nauka (3), odpowiedź, (prorockie) pismo (7), podanie apostolskie, powieść, pozew (6), proroctwo (2), przeklęctwo, przykazanie, regestr (2), rok pozwow (2), sentencyje, słowo, sprawy (sądowe) (2), szulbryf, świadectwo, testament, tytuł, zapis (2); pisany na kamieniu, na kart(k)ach (2), na kolumnach, na miejscach sądowych, na miejscu swym, na pergaminie, na przypowiaście, na tablicach (4); pisany w ajendzie, w dziejach (sprawach) apostolskich (2), w Eklezjastyku, w ewanjelijej (2), w [ktorej] kapitule, w kronice (6), w Lewitiku, w Mojżeszu, w piosnkach (2), w prorocech (2), w przepowieściach, w psalmie, w receptach, w zakonie, w żalmie, w żywocie [czyim]; pisany actu [ktorego] kapitulum, przy cesarzu [= przy opisywaniu cesarza], gdzie, indziej, u Izajasza, między linijami, u św. Pawła, u proroka (2), tam, u Zonary; pisany językiem (łacińskim, niemieckim, polskim, wyrozumnym własnym) (5), pismem (arabskim, łacińskim, polskim, ruskim) (11), po grecku (2), po włosku, po żydowsku; pisany cudnie (2), fałszywie, gruntownie, mądrze, niepotrzebnie (2), nowo, pilniej, z pilnością, pospolicie, prosto, szeroko (szerzej) (8), wedle formularza, żle.

Fraza: »(jako) pisano (jest) (a. stoi)« [w tym: o kim, o czym (7); iż (1); z przytoczeniem (7)] [szyk zmienny] (27): Dolinya od konya czterzi gr, A ode dwv oſzm gr A oth thalyęgy iako viſſchey piſſano MetrKor 57/118, 59/277v; Piſano ieſt/ Nie ſą tákie rękawy iáko kożuch cáły. March1 A3; Syn cżlowiecży idzie iako onim piſáno przez proroki OpecŻyw 94, 128v; PatKaz II 65v, 72, 78v; PatKaz III 134v; BielŻyw 107; RejKup t7v; Ale Abiátár kápłan Zydowſki poruſzył lud poſpolity przećiw iemu/ poiman á przywiedzyon przed Herodá Agrypę/ iáko w dzyeiach Apoſtolſkich ſtoi piſano. BielKron 141v, 74, 137, 305, 328, 345, 442v, 467; SienLek 117; HistRzym 83, 106; Potym niech ie [małżonków] odda [kapłan] tym obycżáiem/ iáko ieſt piſano w Agendzie. KarnNap G; Wiem co mi moy Ceſarz roſkazał/ ábych iemu ſamemu ſłużyłá/ iáko ieſt piſano: Sámemu Pánu Bogu twemu pokłon cżynić/ á iemu ſamemu ſłużyć będzieſz. SkarŻyw 124, 120, 325; SkarKazSej 700a.
Wyrażenia: »kartka pisana« = zeznanie na piśmie (1): nie z kártek piſánych máią depozycię czynić/ ále z powieśći ich [świadków]/ ſąd świádectwá ma prziymowáć. SarnStat 614.

»księgi, egzemplarze pisane [= rękopiśmienne]« [w tym: na czym (1)] [szyk 10:4] (12:2): Tá byłá przyſzłá przed krolá Tárquiniuſá piątego/ przynioſłá dzyewięć kſiąg piſánych ná párgáminie BielKron 133v; BudNT przedm c4v; Lácińſkiego záſię exemplarzá onegom ſię trzymał/ ktory od Lowáńſkich Theologow pilnie ieſt przeyrzány/ popráwiony/ y z oryginałmi Graeckimi/ Syryiſkimi y z Láćińſkimi ſtárymi piſánymi kśięgámi znieśiony WujNT przedm 17, przedm 5, 16, 23, 24 [3 r.], 29 [3 r.], (12).

»księgi pisane [= przepisywane]« [w rym: o czym (1)] (7): ácżkolwiek kſięgi piſáne zakonu bożego były ſpalone przed tym przez Kaldeycżyki/ wſzákże Ezdrás wſzytki kſięgi Moiżeſzowe y ine znowu ná pámięć nápiſał BielKron 96v; Korſendoceńſkie ſtare Greckie kśięgi cudnie ále fałſzywie piſáne. BudNT przedm b5 marg; Iraenus ſtáre kśięgi przekłada nád nowo piſáne BudNT przedm c6, przedm b5, b5v; SkarŻyw 332 [2 r.].

»księgi pisane [= prowadzone]« (2): KrowObr 236; gdy kto liſty ſtráći, álbo mu będą zfałſzowáné. ABy ná przyſzłé czáſy kśięgi Káncelláriiéy náſzéy tym pilniéy były piſáné [ut ... libri ... tanto diligentius et scribantur JanStat 288] y chowáné SarnStat 321.

»pisany w księgi« (1): A przetho sią rzecz potrzebna zda aby panovie stharoſthovie pogranyczny s obvdwv stron myely xyangy y Cataſtiky w kthoreby thakowe ſpravi [złodziejskie] piſzane bili LibLeg 6/156v.

»(jest) pisano w księgach (a. w książkach)« [w tym: o kim, o czym (6); że (1); z przytoczeniem (1)] [szyk 10:3]: (13): abyſcie wierzyli ijżci to onijm piſáno w xięgach prorotzkich OpecŻyw 93, 3v; pyſano wkſyągach yenesis O uązu tyſz nyeuyaſthą pyerwſzą zwyodl przyydzye nyeuyeſzczya plecz panna ktora mocz twoyą zlomy PatKaz II 55v, 54v, 55, 72 [2 r.]; tedy [Żydzi] iemu [Aleksandrowi] dali kxięgi Daniela proroka w ktorych było piſano że iemu ma być poddan lud Perſki. BielŻyw 156; BielKron 20; Georgica, Xięgi w którich bywa o rolnych rzeczách piſano. Mącz 144c, 152d; SienLek 87; SarnStat 282.

»litera pisana« (1): cokolwiek Moyżeſz piſał w kſięgách ſwych co ſie tknie ſámey litery piſáney/ [...] to zowę zakonem Moyżeſzowym docżeśnym. CzechRozm 88.

»piorem pisany« (1): iuż dekrét gotowy Przed Bogiem leży: nie piórem piſány/ Lecz w diámencie twárdym wykowány. KochPieś 40.

»w poczet [kogo] pisany« (2): áby imię iego wpocżet Biſkupow piſane nie było. Bo tego ſtanu nie godzien ten/ ktory Biſkupſtwo cudzołoſtwem pomázáł SkarJedn 132 [idem] SkarŻyw 90.

»prawo, zakon, ustawa, cyrograf, konstytucyja, statut, uniwersał, dekret pisany(-e, -a); w zakonie pisany« [w tym: około czego gdzie (1), na kogo [= dla kogo] (1); z przytoczeniem (1)]= scripta a. praescripta lex Modrz; ius scriptum JanStat [szyk 101:35] (99:24:4:2:1:1:1:1;3): LibLeg 11/137v; Lex, pravo piszane vel vstava BartBydg 81b; KromRozm II k2, y2; Diar 93 [3 r.], 94, 96, 97; DiarDop 108; WSzelki Sędźia powinien vmieć práwo á ſędźić wedle piſánego práwá/ á niekiedy też wedle zwyczáiu dawnego zá práwo wźiętego GroicPorz b2, a4, c2, d, e4v (15); Praw piſánych vżywa cżego w innych źiemiách nie maſz. BielKron 271v, 108v, 160v, 377v; w tych [mowie greckiej i łacińskiej] ieſt Philozophia: w thych práwo podług rozumu/ á przyrodzenia piſáne GórnDworz F7v, Ee2, Gg5, GG5v; RejPos 8, 179, 180, 230v; RejZwierc 225v; WujJudConf 42v; Nád to/ nie wſzyſtko to co ieſt w zakonie Moyżeſzowym piſano/ ieſt ſłowo Boże CzechRozm 84v, 88v, 89 [2 r.], 89v, 90 marg (9); Tymże ſpoſobem Quintilian piſze/ iże w Práwie/ wiele rzecży nie wedle Státutu piſánego/ ále wedle zwycżaiow zá vchwałę wziętych bywa ſtánowiono ModrzBaz 5, 4v, 5 [5 r.], 5v [2 r.], 6v, 31v (14); SkarJedn 240; KochPs 216; CzechEp 124; Do zakonu tedy Bożego piſanego/ pod ſtárym teſtámentem/ lud Izráelſki/ przywiązány był NiemObr 71; KochPieś 40; Náprżod to powiedam/ iż nowe to ſą rżeczy w Polſcze piſáne práwo. Bo dopiero ſię od Kaźimierżá Wielkiego/ [...] poczęło GórnRozm E, D4v, Ev [5 r.], E2 [3 r.], Fv [6 r.], F4 (22); PaprUp L; GórnTroas 3 [4 r.]; w króleſtwie náſzym nietylko piſáné vſtáwy/ ále téż y zwyczáie záſtárzáłé zá Práwo ná wielu mieyścach ſą chowáné SarnStat 56; Oznáymuiem tym to Vniwerſałem piſánym náſzym/ iż iákoſmy ſkoro ná páńſtwo náſzé wſtąpili/ ſtáráliſmy ſie záwżdy o to/ ábyſmy w Koronie y w Páńſtwách náſzych porządek czynili SarnStat 971, 15, 458, 552, 554 [2 r.], 561 (13); PowodPr 27; SkarKaz 44b, 119b, 206b, 274b, 310a [4 r.] (13); SkarKazSej 692b, 696b, 697a, b [6 r.], 698b; KlonWor 11, 42, 65, 66.

»pisan przez [czyje] ręce« = o wykonawcy czynności pisania (1): [list] piſan przez ręce Ciołká Kánoniká Sędomiérſkiégo/ Sekretarzá náſzégo. SarnStat 992.

»ręką [= ręcznie] pisany« (9): NL. Znáczy/ iż niektore Láćińſkie kśięgi ſtáre ręką piſáne/ ták máią. WujNT przedm 29, przedm 5, 16, 23, 24 [3 r.], 29 [2 r.].

»(własną) ręką [czyją] pisany, [czyjej] ręki pisany« (7:1): Oſobliwy záſye Liſt ieſt/ ktory od oſobliwey Perſony/ nie iáwnego Piſárzá ręką bywa piſány/ iáko ieſt Cyrograff/ Ausczug/ Miſſywy. GroicPorz y3; á po śmierći náleźli teſtament iego ręki piſány BielKron 348v; SkarŻyw 102, 537 [2 r.], 538; [Jan Zamojski] dał mi tęż Orthográphią Polſką tegóż Kochánowſkiégo, ręką właſną iego piſáną. JanNKar D3v, E.

»pisane słowo (boże)« = Pismo Święte [szyk 6:4] (10): [obrzędów dzierżeć się mamy] nyemnyey yedno yáko piſánego ſlowá bożego KromRozm II iv; Nietylko słowo Boże piſáne/ ále y podáne/ to ieſt Trádicie przimowáć mamy. WujJud 28v, 10v, 30, Nn3v; A ták iáko ſię rzekło pierwey o kośćiele/ niżli o piśmie/ y piſanym ſłowie Bożjm/ dowiedzieć ſię potrzebá ieſt SkarJedn 11; CzechEp 110, 129; WujNT przedm 3; SkarKazSej 698a.

»słowo od słowa [= dokładnie tak samo] pisany« (1): [przywileje] któré tákiéy mocy mieć chcemy/ iákoby tu ſłowo od ſłowá piſáné były [de verbo ad verbum inserta fuissent JanPrzyw 55]/ ták iáko ſámé w ſobie brzmią/ [...] vpewnić/ y vmocnić vmyśliliſmy. SarnStat 13.

»znak pisany« (1): [kabałę] Bog Moiżeſzowi ná gorze Syná obiáwił przez káráktery álbo znáki piſane BielKron 46.

Szeregi: »pisany i czytany« (1): Teſtáment złoczyńce zá poruczenim Sędźiego támże v Rady ták przes Piſárze bywa piſány/ y v Sądu iáwnie czytány/ tym kſtałtem. Iż ten.N. rodem z.N. [...] GroicPorz hh2v.

»(i) pisany i (abo) drukowany« (3): do onych słow. Nam lepak ieden Bog oćiec/ z ktorego wſzytko rć. w káżdych Słowieńſkich kśięgach y piſanych y drukowanych tak przyſádzono/ Y ieden Duch ś. wktorem wſzytko/ y my wniem rć. BudNT przedm c4v; CzechEp 127; Do Mikołáiá F. MAło ná tym że moie fráſzki maſz piſáné/ Lecz ie chceſz/ Mikołáiu/ miéć y drukowáné KochFr 126.

»(tak, i) pisany, (i, jako i) niepisany« (5): CzechRozm 90 marg, *v; A náoſtátek y piſáne/ y nie piſáne práwá/ wſzyſtko to poydźie z dymem. GórnRozm D4v; Náuká Apoſtolſka ták piſána iáko y nie piſána ſtátecznie ma być trzymána. WujNT Aaaaaa2, 717.

»(tak) pisany i (jako) (ustmie a. przez ręce) podany« (4): y owſſem y ápoſtolſkye y páńſkye vſtáwy ták piſáne/ yáko vſtmye álbo ćichą ſpráwą á zwyczáyem podáne wedle potrzeby [kościół] odmyenić może. KromRozm II y2; Słowo Boże nietylko piſáne ále y podáne/ to ieſt Trádycye przyymowáć potrzebá. WujJud Nn3v, 10v, 28v.

»(abo, tak) przyrodzony, i (abo, jako) pisany« [zawsze: prawo, zakon] (5): SkarJedn 240; Tákże wſzytkié práwá ták przyrodzoné/ iáko y piſáné/ [...] przećiwko nim podnieśioné/ y wykonáné bydź máią. SarnStat 15; nie ták iáſnie ſtárym onym oycom w przyrodzonym y piſánym zakonie oznaymione ſą ty trzy w boſtwie perſony SkarKaz 274b, 310a, 382a.

»słowny albo pisany« (1): [Biskup rzymski i inni biskupi wierzyć rozkazują] co im od Apoſtołow y od ich potomnych namieſtnikow wiernie y prawdźiwie w Kośćiele/ przez ſłowną álbo piſáną náukę/ ieſt podano. WujJud 6.

»ustny albo pisany« (1): koſcyołá ſlucháć mamy we wſſem/ cokolwyek nam z náuki páńſkyey/ á podánya Apoſtolſkyego bądź vſtnego álbo piſánego/ bądź też zwyczáynego á ćichey ſpráwy podał KromRozm II t3v.

»pisany albo i wyrzeczony« (1): Odkrył yego tę załogę duch S. [...] y ná oko vkazał/ iż nye wſlowyech piſánych álbo y wyrzeczonych/ ále w wyrozumyenyu ich ieſt ſlowo boże KromRozm III A2.

W przen (4):
Wyrażenie: »pisany palcem bożym (a. boskim)« [w tym: przez kogo (1), na czym (1)] (4): Przepowiedzyawſzy Pan Bog ty rzecży Moiżeſzowi/ dał mu dwie tablicy kámienne ſwiadectwá/ piſane palcem Bożym. BielKron 34v; CzechRozm 99v; [Żydzi] zakon Boży przyięli od Moyzeſzá/ á k temu przez Anioły pálcem Boſkim piſány/ á przedśię go nie chowáli. PowodPr 27; SkarKaz 119b.
Przen [na czym] (8): Abo wiem oni [upadli Żydowie]/ ácż nośili na ſobie podobieńſtwo ſwięte twoie/ [...] á nigdy ták nie bywáło piſano ná cżele ich/ ſwięte imię twoie. RejPos 252v.
Wyrażenie: »na sercu pisany« [szyk 5:2] (7): wy ieſteśćie liſt y kſięgi náſze/ piſane ná wáſzych ſercách ktore wſzyſcy ludzie cżytáć y wiedzieć o nim mogą. SkarŻyw A4v, 3, 270, 493; Zakon przyrodzony y práwo Bożé ná ſercách ludzkich piſáne SkarKaz 381b, 206a marg; SkarKazSej 696b.
a. W uwagach o ortografii i gramatyce (14): A co śię cudzoźiemſkich ſłów dotycze/ dlá lepſzégo rozumięniá wedle ſwych ięzyków będą pyſany MurzOrt B3; Wokáliſzami zową ototy/ a e i o v y/ choc ſpunctem choc przes punctu piſané MurzOrt Bv; WujNT 870; [Pan Górnicki] chce ȧby [cz] było piſánè bez litery téy/ z/ dwoie tylko/ cc/ położywſzy tȧk/ ccȧs. JanNKar Ev, E [2 r.].
Wyrażenia: »[jakim] literami pisany« (4): [Kolumbus] obroćił ſie do Hiſzpániey z okręty/ wźiąwſzy s ſobą dźieſięć mężow onego wyſpu/ nawięcey dla tego/ áby ſie od nich náucżyli ięzyká gdy bacżyli iż náſzymi Literámi ich mowá mogłá być piſána. BielKron 441v; A tę przerzeczoną Kronikę Pruską ſtároſwieckimi literámi ku wyczytániu trudnymi piſſáną/ nálazł sławney pámięći Pan Ian Chodkiewic StryjKron 288, 652; JanNKarGórn D4.

»obiecadłem [czyim], ortografiją [czyją] pisany« = według jakich zasad ortograficznych [szyk 2:1] (2:1): Pſálmów kilká Słowieńſkich, Orthográphią Iego M. Páná Górnickiégo piſánych, [...] kożdy znaydźie. JanNKar D4v; PSALMOW KILKA SŁOWIENSKICH/ obiecádłem Iego M. Páná Górnickiégo piſánych. JanNKar H2; JanNKarGórn D4.

Szereg: »czytan i pisan« (1): Wkażdym piſmie wielé na tym náleży/ aby każdé ſłowo było czytáno i piſáno/ nie iako tako/ ale pewnym obyczaiem MurzOrt B.
b. Wymieniony w tekście; wzmiankowany (21): LAzuli ieſt zimny y ſuchy, [...] Ale iako barzo od żadnego nie ieſt Lekarza piſana FalZioł III 37d.

pisany w czym (1): ty ktorych pravo niedopvſcza bronicz Koſcziolovi, to ieſt noczny ſkodniczy wzbozv, y gruntow abo rol rozboyniczy volnych drog, zlodzieye iawnie povolani, abo trzi krocz w Regeſtrze piſani ComCrac 20.

Z określeniem miejsca w tekście [w tym: wyżej (13), niżej (2), na gorze (1), wprzod (1), z wierzchu (1)] (18): LibLeg 11/55; ZapWar 1550 nr 2655; MetrKor 34/134v; Otho [...] yey począczye vyſſzey w tych kſzyąſzkach pyſano [...] przeczyſtey panny maryey kozde z oſobna PatKaz II 85v; PatKaz III 147; Ziły nie zacinay, Ale z wierzchu [= wyżej] piſanych rzecży vżyway kminu á iuż powiedzianych rzecży. FalZioł V 47v, *8v; ComCrac 21; WyprKr 99v; Sliachetny Piotr Telieński [...] Pięniądze za dom [...] waruie zupelnie od Vtćiwego Iana Kurka za Summę wprzod wtichże Kxięgach napiſaną. gdzie iemu wyzei pisany Pąn Telieńſki dziękuie z dobrey a zupelney zaplathy ZapKościer 1581/24v, 1580/5, 1581/22, 1582/26, 26v [2 r.], 27, 1583/54; ten porządek y opátrzenié obyczáiem niżéy piſánym ſtáwiemy. SarnStat 360.

[Wyrażenie: »często pisany«: Adam, siostrzeniecz tego często pisanego Grzegorza, także dostateczny wyrok vczyniel ProtokWoźnik 1598 nr 239, 1597 nr 227.]
Przen [z kim] (1):

W przeciwstawieniu: »wymazany ... pisany« (1): Niechay będą wymazany z kxiąg żywiączych/ y z ſprawiedliwemi niechay niebędą piſani. TarDuch A7v.

c. O lekarstwie: zalecony do użycia (3): gdzyeby przez piſánych lekarſtw kto lecżył á w thym chory vmárł/ gárdło miał dáć lekarz. BielKron 9v, 9v.

pisany czemu [= służący czemu] (1): Tym ſpoſobem tedy chorégo/ nim do wód przyſtąpi/ możem przepurgowáć/ pilno wybaczywſzy/ że té lékárſtwá/ ſą tu/ káżdéy częśći ćiáłá zprzednich ták piſáné/ iż onéy ſáméy tylko właſné ſye być zdádzą Oczko 37v.

3. Sformułowany (formułowany) i utrwalony (utrwalany) na piśmie; editus, scriptus Modrz; literatus Cn (200): KromRozm I A2; niezbożni ludźie [...] wſzelakiem to obyczaięm przemoc chcieli/ aby Hiſtorjiéi od wielu vczonych ludźi piſanyi i wſzyſtkiéy Padwi wiadomyi nigd niewierzył MurzHist V v; [Pisma Nowego Zakonu] ſą rozmaite/ á ſobie ná wielu mieyſc (mowiąc) przećiwne/ przez przypowieścć pod zaſłoną piſane BielKron 46, 58v, 200v, 203; Abowiem co bywa okrom godnosci/ to yeſt/ na przećiw godnośći piſano/ to piſmo nie doſtępuie wyary/ ani też długo może trwać. KwiatKsiąż H; Vilis oratio cui opponitur accurata, Nie pilnie piſána/ etć. Mącz 496b; RejPos 267v; A przetoż ták Piſmá Boże iáko y inne/ nie dla czego innego piſáne ſą/ iedno dla thego áby nam ku pożythku á przeſtrodze były MycPrz II A2; Dáiem tym posłom krotkie ono wyznánie wiáry przez błogosłáwionego Athánázego piſáne SkarJedn 318; Żywot S. Bernárdyná z Senny/ Zakonu świętego Fránćiſzka/ piſany od iego rowieńniká/ y w kánonizácyey iego SkarŻyw 458, 45, 73, 117, 120, 133 (46); ReszPrz 20; żem [...] Ianá Kochánowſkiégo/ Poety Polſkiégo/ rzeczy piſánych po częśći był między ludźi wydał KochCzJan A2; Ná ten cżás tu porząd cnych Krolow ſie podáie: Pod wáſzmośći obronę/ y łáſkę ſie dáie. Rozumieiąc/ że wáſzmość/ ácż ſproſtá piſáną/ Máteryą też będźieſz mieć zá zálecáną. KlonKr Av; Widźi mi ſię że w tym worku ſą niektore rzecży śmiechem ále nie do śmiechu piſáne KlonWor ded **2, s. 54.

pisany dla kogo (1): Ich [świętych] przykłády dla nas piſane ſą iáko mowi piſmo o świętym Tobiaſzu SkarŻyw A4v.

pisany około czego (2): A ták z onéy Rozmowy náſzéy Zurowſkiéy/ ia Dyálógi około Exekucyéy piſáné/ muśiałem piérwéy obłudną Exekucyą zgánić OrzQuin E4v; SkarKazSej 660a.

pisany komu (4): OpecŻyw 30 [2 r.]; dawni niektorzi wieldzy wymowce/ [...] vkázowáli orácyie ſwe ludziom proſciuchno piſáne GórnDworz E7v; Teſtáment Iozephá Pátryárchy Cárogrockiego Grekom wſzytkim práwie w godzinę śmierći piſany. SkarJedn 294.

pisany przeciw komu (1): [cesarz] kazał przed nimi [przed argentyńskimi posły] cżytáć przy senaćie zgánienie ich náuki w wierze/ zwłaſſcżá około wiecżerzy páńſkiey przez Ekkiuſá y Fábrá przećiw im piſáne BielKron 209.

pisany o kim, o czym (10): GlabGad O; Krolu Alexandrze/ obfitſzeby chwały o thobie piſany być mogły nizli vcżynił Homerus y o tych ktorzy miáſto zburzyli Troiáńskie HistAl Dv; GliczKsiąż A4v; SkarJedn 247. Cf »książki pisane«.

pisany gdzie [z określeniem lokalizacji] (10): PatKaz I 2v, 13v; OrzQuin Q2; [pan włożył nogę z ostrogą do buta] rzekł do ſługi/ otoż widziſz/ że tu dobrze piſano/ bo ten bot/ zákryie oſtrogę/ iż ſie nie vbłoći. GórnDworz P3; GrzepGeom B4; Tákżeć też v świętego Iákubá piſano: Niech żaden niemowi gdy bywa kuſzon/ iżby go Pan Bog miał kuśić KuczbKat 425; Zywot S. Witaliſa Zakonniká/ piſány od Metháphráſtá/ w żywoćie Ianá Iałmużniká. SkarŻyw 106, 304, 367; WysKaz 33.

Z przytoczeniem [w tym z zapowiednikiem: tak (3)] (6): PatKaz I 2v, 13v; niech mi Krowicki odpuſći/ ieſli zápomniawſzy przyiáźni iego/ poczćiwoſći máthki ſwey przećiw iemu bronić będę. Gdyż ieſt ták piſano: Dedecus filij, mater ſine honore. OrzList e3v; KuczbKat 425; vpámiętayćieſz ſię proſzę wtym ſzaleńſtwie/ ábyś tego vcżeśnikiem nie był o ktorym piſano. Ná nawyżſze pátrzy á on ieſt krolem nád wſzytkimiſyny [!] hárdośći. SkarJedn 247. Cf »pisany duchem Bożym«.

W połączeniu z nazwą języka [w tym: jakim językiem (5), po jakiemu (1)] (6): GliczKsiąż A4v; GórnDworz F7v; CzechRozm 83; StryjKron 295; Ano y wedle Láćiny fieret może być ták praeſens, ninieyſzy: iáko y imperfectum nie dokońcżony/ iáko Gramátycy vcżą. Y wedle Grecżyzny/ więcey praeſens e Infinitiui (boć wżdy to naprzod po Grecku piſano) γενεσαι niżeli imperfectum. CzechEp 67; mogąli tym kſztałtem w polſczyznę wchodźić rzeczy/ ięzykiem Gréckim/ ábo łáćińſkim piſáné GórnTroas 5.

W porównaniu (1): Plato do Syciliey przyiechawſzy/ nálazł tego [Dionizusa tyrana]/ iáko fáłſzywie piſáną kſięgę/ kthora/ bárziey do końcá pomázánia/ niż popráwy potrzebowáłá GórnDworz Kk6.

W charakterystycznych połączeniach: pisany(-a, -e) artykuł, chwała, dyjalog, historyja (2), list [= list polecający], materyja, męczeństwo (7), modlitwa (2), msza (2), nauka (2), odwołanie [czego], oracyja, pismo (2), pokuta, przykład przypowieść, rzeczy [= utwory] (4), testament, wyznanie wiary, zganienie nauki w wierze, żywot (39); pisany z chuci, dobrze, fałszywie, inaczej, dosyć mądrze, nabożeństwem, niepilnie, pokątnie, porządniej, ex professo, prosto (prościuchno, z prosta) (3), słusznie, z starodawna, do śmiechu, pod zasłoną.

Wyrażenia: »pisany Duchem Bożym (a. Świętym), z (natchnienia) Ducha Świętego« [w tym: z przytoczeniem (1)] [szyk zmienny] (5:1): bo ſie muſi ſpelnitz piſmo tzo duchem ſwiętym piſáno Vderzą paſtyrza/ a wſſytki ſie owce rozbieżą moié trzody. OpecŻyw 97v; z cudzołoſtwá Ozeaſzá Proroká/ z żon y nałożnic Sálomonowych [...] niełácno wziąć dobry y táki iáko trzebá y duch Boży/ ktorym to ieſt piſano/ mieć chćiał/ przykład y pochop do dobrego SkarŻyw A5, 364 [2 r.]; Też byſmy [...] y o Bogu y iego Przykazániu/ y náuce zbáwienney żadney wiádomośći niemieli/ by nam był tego Moizeſz piſſáną z Ducha S. Hiſtorią/ á potym Ezdras/ y Helchias ná potomne cżáſy/ nie podáli StryjKron A; Bo nie rozumem ludzkim ieſt piſáne/ ále z nátchnienia Duchá S. WujNT 811.

»księgi (a. książki) pisane« [w tym: do kogo (2), na co (1), o czym (6)] [szyk 18:3] (21): PatKaz I 13; KromRozm II d2; A ták ty kſiąſzki niżey nápiſáne/ ácż zá wſtydem wydáne: [...] Ale iśćie więcey s chući práwey niźli dla cżego inego ſą piſány RejWiz A5; Acz niektorzy mnimáią żeby ty kſięgi nie miały być Iozuego/ Ale my tych náſláduiemy ktorzy ie twierdzą zápewne być od niego piſáne BibRadz I 121; vmárł vcżony Doktor w wſzelkim piſmie Erázmus Roterodanus w Bázyliey/ ktorego kſięgi zoſtáły piſáne w rozmáitych náukach BielKron 191, 161v; Abowiém nálézióné ſą Kſyęgi o Lékárſtwách piſáné/ w ſławnym ſzláchetnym Domu Panów Pileckich SienLek 44; SienLekAndr a3; GórnDworz Kk6; RejPos 279; Strum R4; CzechRozm 147v; A naywięcey te Kśięgi Krolowie cżytáć máią/ ktore ſą piſáne o rządzeniu kroleſtwá y Rzecżypoſpolitey ModrzBaz [16]v; [Biskup wileński] podáć mi Ruſkie kśiąſki racżył/ ná kośćioł S. Rzymſki piſane SkarJedn A4; Oczko A3; Zywot S. Martyny Męcżennicżki Rzymiánki/ wypiſány z Kśiąg z ſtarodawná piſanych SkarŻyw 20, 319, 602; StryjKron 295; NiemObr 64; JanNKar D3v.

»w księgach pisan« (1): [Ekkijus do Lutera] mnie roſkazáli ábych śćiebie wyrozumiał/ Napirwey ieſli ſie ktym kſięgom znaſz/ ktore według napiſu twego od ciebie wyſły. Drugie/ ieſli to twyerdziſz co wnich piſano á zoſtaważ przytym/ cżyli ye chceż od wołáć/ álbo cżęść iáką. BielKron 196v.

»rymem pisany« (1): Modlitwá S. Thomaſzá Láćińſkim rymem piſána LatHar 385.

»słowa pisane« (1): Poty ſą święte y Duchá Bożego/ pełne ſłowá tego Leoná dziewiątego przed piąćiąſetlat [!] piſane. SkarJedn 251.

»[jakim] słowy pisany« (1): A nie bez przycżynyby ſię kto dźiwował/ cżemu pirwſze y wtore wići máło nieiednákiemi słowy bywáią piſáne [eodem fere et verborum et sententiarum tenore concipiantur et scribantur]/ y iednę rzecż w ſobie zámykáią. ModrzBaz 116v.

Szeregi: »uczon ani pisan« (1): y nie naydźiećie o thym we wſzyſtkiéy Philoſophiéy/ áni w Theologiéy ináczéy być vczóno áni piſano/ iedno iż Kśięſtwo kożdé główné ſzczyra niewola y niewiárá ieſt. OrzQuin Q2.

»pisany i wydany« (1): ieſli ſye ty máłé Kśiążki przez mię piſáné y wyd[áné] W.M. podobáć będą/ y tegobym [pisania o całym gospodarstwie] zániechać niechćiał Strum R4.

W przen [czym] (2): Są też tego nie mnieyſzym znákiem/ iádowite piſmá niektorych ludźi vcżonych/ więcey krwią niż inkauſtem piſáne NiemObr 4; Cieſzy ſye Pan ofiárą/ która bywa dána Tą drogą/ iáka pálcem świętym ieſt piſána. ZawJeft 34.
Przen [czym] (1):
Wyrażenie: »pisany duchem bożym« (1): Maſz ktemu wtych żywoćiech żywą ná ſercách á nie ná cżernidle Ewányeliją/ [...] bo to co oni ná kárćie piſali/ to ći ná ſercach y w vcżynku wyrázili/ piſmo piſane nie cżernidłem ále duchem Bożym. SkarŻyw A4v.
a. O korespondencji (77): Plena festinationis Epistola, ná prętce piſána. Mącz 304c.

W połączeniu z nazwą języka (1): iákoż to znáć po tym liśćie/ kthory Cżechowie w ſwey kronice máią Słowieńſkim ięzykiem piſány w ty ſłowá: My Alexánder Bogá nawyſzſſego Iupiterá ſyn ná niebie/ [...] BielKron 337v.

W formule datowania listów i dokumentów [w tym: gdzie (21), kiedy (21)] (23): LibLeg 10/61v, 69, 98v, 113v, 148v (11); ZapWar 1549 nr 2657; piſan myeſziacza Rebiolevel tho yeſth Nowembra. Rokv po ſmyerczy mahometovey D.CCCC.XXX VIIIgo MetrKor 46/118; Iest pisan ten to Teſtament wdomu pana Wolfa Mieſczanina crakowskiego Roku bozego Mgo DgoXXXIX weczwartek po przewodney nyedzieli MetrKor 59/77v, 34/135v, 46/47v, 175v; Piſan w Tykocżynie oſmnaſtego dniá Lipcá. Roku od národzenia Páńſkiego Tyſiącnego/ pięćiſetnego ſześćdzieſiątego piątego. GórnDworz A3; BudBibKaw A4; Piſan w Loſku 8 dniá Lipcá. Roku od národzenia ſyná Bożego 1574. BudNT przedm a6v; ModrzBaz 144v; ModrzBazBud π6v; SarnStat 1026.

Fraza: »jako stoi pisano« (1): Bierzę tho ná ſwe zdrowie że ne [!] tylko ieden tyſiąc iákoż wtim to liśćie ſtoi piſano/ ábych nápogrzeb náłożył/ ále obá thyſiącá chcę iey ná pogrzeb náłożyć HistRzym 16v.
Wyrażenia: »list, epistoła pisana(-y)« [w tym: do kogo (9), ku komu (1), na czym (1); z przytoczeniem (2)] [szyk 23:9] (31:1): pyssan ten lyſth w Conſtantinopoliv myeſyacza maya LibLeg 11/22v, 10/61v, 69, 113v, 148v, 11/66v (10); MetrKor 34/135v; Tento lepak Seneca barzo cznotliwy żywot wiodł, ktorego s. Ieronim w lidzbę ſwiętich napiſał, dla tich Epiſtoł ktore ſą piſany ku s. Pawłu BielŻyw 142, 162; BielKron 126, 139, 337v; Accuratae literae, Pilnie piſany liſt. Mącz 73c, 125b, 491c; HistRzym 134; SkarJedn 46, 119; między ktoremi liſty/ ſą niektore do Iákubá brátá páńſkiego piſáne NiemObr 55, 6, 19, 140; ReszList 141; ActReg 118, 127, 130; JanNKar F3; SarnStat 960.

»na liście, w liście, przez list pisan(y)« [w tym: do kogo (1), na czym (1), o kim (1); iż (1), aby (2); z przytoczeniem (2)] (4:3:2): ComCrac 11; Ian Cżarnkowſki Podkomorzy Poznáńſki z roſkazánia krolewſkiego poimał poſły/ [...] ktorzy liſty nieśli Witułtowi/ naktorych piſano iż koronie dwie śle do Litwy BielKron 386v, 86; HistRzym 16v; Poſłał też s oſobná Temiſtokles ſwe poſły/ dawſzy im liſty tháiemne do rády Atheńſkiey/ ná ktorych było piſano/ áby thák długo poſły dzierżeli vſiebie áżby muruw dokońcżyli BielSpr 38, 46v; PaprUp F2; Pewné/ prawdźiwé rzeczy/ odemnie widźiáné Przynoſzę. Nie przez liſty omylné piſáné. ZawJeft 12; Vkazowałem mu y owę particułę wliscie wḿ[...] onim pisaną ActReg 119.

»własną [a. czyją] ręką pisany« [w tym: do kogo (1)] [szyk 2:1] (3): HistRzym 134; Iáko kto ſie cżyim poſłáńcem być mieni/ liſt ręką iego piſany/ y piecżęć ábo inne pewne znáki vkázuie SkarJedn 46; O tym ſz/ [...] coby zá rozumienié było [...] Stániſłáwá Orzechowſkiégo, zdáło mi ſie z liſtu iego właſną ręką do nieboſczyká P. Oycá mego piſánégo tu przyłożyć. JanNKar F3.

»słowa pisane [do kogo]« (1): Tákże ma mieć przed ocżymá ſwymi y w dobrym vważeniu ſłowá Cyceronowe/ piſáne do brátá Quintá Phil I.

»[jakimi] słowy pisany« (2): Potym Alexánder do Indyey wielkiey ciągnął z woyſkiem/ przećiw ktoremu Porrus poſłał liſty pyſznemi ſłowy piſáne BielKron 126; PaprUp F2.

Szereg: »pisan i (a) dan« [szyk 2:1] (3): MetrKor 34/135v; Poſłowie Ziemſcy [...] záwieśiliſmy ná ten liſt Pieczęći náſze. Piſan/ y dan ná tymże Séymie ſpólnym Lubelſkim SarnStat 1026, 992.
α. O listach apostolskich [w tym: do kogo, do czego [= do społeczności (18)] (20): lſfty inſzych Apoſtołow/ [...] nie ták ſą piſáne do iednego ktorego kośćiołá/ ábo do iedney oſoby (wyiąwſzy dwa oſtátnie liſty S. Ianá kroćiuchne: ktore przeto nie mogą być od pierwſzego liſtu iego odłączone/ iż wſzytkie ſą od niego piſáne WujNT 516.

pisany skąd [= o miejscu powstania tekstu] (13): Do Theſſáloniczan pierwſzy [list] piſány był z Athen. WujNT 711, 665, 718, 732, 742, 747. Cf pisany przez kogo skąd.

pisany przez kogo [= kto był dostarczycielem listu] skąd (7): Koniec liſtu do Rzymian: ktory ieſt piſány z Korynthu, przez Phebę sługę kośćiołá Kenchrenskiego. WujNT 575; Do Korynthian wtory piſány był z Philippowá, miáſtá Mácedonskiego, przez Tytuſá y Lukaſzá. WujNT 649, 621, 681, 692, 703, 750.

Wyrażenia: »list (jest) pisany« (6): KromRozm II r2; CzechEp 313; A iż Páweł Apoſtoł wſzytkim Efezánom wobec/ nikogo nie wyimuiąc/ wſzelką rádę Bożą oznaymiał/ liſt iego do nich piſány okázuie NiemObr 86; ReszPrz 30; WujNT 575, 516.

»słowa pisane« (1): Y tho też ony ſłowá Páwłá S. do Koryntow piſáne doſtátecżnie pokázuią KuczbKat 190.

II. W funkcji rzeczownika: »pisana« = rodzaj gry towarzyskiej (prawdopodobnie w karty) (3):
Zwrot: »grać (a. zaigrać) pisaną« [szyk zmienny] (3): Liepiei bilo ten czas zapicz Abo piſaną zaigracz RejRozm 402; [Ziemianin zajechał do gospody] A dwá gráią piſáną RejFig Cc5v; [Czech jeden] raz gráiącz piſáną/ kilká kroć/ iákoś rychło/ ieden po drugim/ kártę przedáł GórnDworz P7v.

Synonimy: 2.b. mianowany, przerzeczony, wspomieniony, wspomniony, wymieniony.

Cf NIEPISANY, PISAĆ

MN