[zaloguj się]
[pdf]

POMŚCIĆ (22) vb pf

o jasne.

Fleksja
inf pomścić
praet
sg
1 m -m pomścił
3 m pomścił
imperativus
sg pl
2 pomści pomścicie
conditionalis
sg pl
1 m m pers bysmy pomścili
2 m by pomścił m pers
3 m by pomścił m pers

inf pomścić (5). ◊ fut 2 sg pomścisz (2). ◊ 3 sg pomści (4). ◊ praet 1 sg m -m pomścił (1). ◊ 3 sg m pomścił (3). ◊ imp 2 sg pomści (3). ◊ 2 pl pomścicie (1). ◊ con 2 sg m by pomścił (1) RejPs. ◊ 3 sg m by pomścił (1). ◊ 1 pl m pers bysmy pomścili (1).

Sł stp notuje, Cn, Linde brak.

Znaczenia
Wziąć odwet, ukarać [czego = za co] (22): BierEz R3v; Za niewiaſtę bych cie miała Panie gdy bych to poznała Abys tego pomſćić nie miał RejJóz H6; BielKron 89v; ludźiom złym będźie ſwa zápłácona winá. A bóg pomśći niecnoty/ y fałeſznéy zdrády KochFr 102.

pomścić nad kim (8): BierEz F4; Pomśći Pánye nád nimi wſſetecżeńſtwá tego/ Ze chcyeli chwałę zniſſcżyć imyenyá twoyego. LubPs R3v, S2v; Wſzákże Pan Bog/ ácż tego okrucieńſtwá [zabójstwa] nie nád ſámym pomśćił/ ále nád ſyny iego. BielKron 127, 402; RejPos 188. Cf pomścić nad kim przez kogo.

pomścić nad kim przez kogo (1): ieſli inácżey vcżyni/ pomśći nad nim Bog krzywdy ſwoiey przez mię. BielKron 123.

W charakterystycznych połączeniach: pomścić bluźnienia, niecnoty, okrucieństwa, wszeteczeństwa, zdrady, zelżenia (2).

Zwroty: »pomścić krwie (niewinnej) [= śmierci]« (3): Rácż pomśćić krwye niewinney ſług twoich nád nimi [niewiernymi] LubPs S2v; cżemu Boże prawdziwy nie pomśćiſz krwie náſzey nád tymi ktorzy mieſzkáią ná ziemi. RejAp 61, 155.

»pomścić krzywd(y)« [szyk zmienny] (12): BierEz F4; OpecŻyw 124v; A zaż by iuż nieczás náſz miły pánie/ aby wżdy poruſſywſſy gniewu ſwego pomſćił krzywdy tey RejPs 118v, 128; A iż pomśćił krzywdy Bożey w ſwey popędliwośći/ Policżono mu yeſt wſſytko ku ſpráwyedliwośći LubPs Y3v; RejWiz 44; BielKron 123; RejPos 188; gdyż mi wżdy tego pozwalaſz/ iż ſie wiernemu godźi pomśćić krzywd ſwoich CzechRozm 243; Tę prośbę do wás cżynię/ pomśćićie zelżenia Y mey krzywdy ták iáſney KochOdpr C3v; KochPs 182; KochFrag 25.

Synonimy: pokarać, skarać, ukarać.

Formacje współrdzenne cf MŚCIĆ.

Cf POMSZCZENIE, POMSZCZONY

LW