[zaloguj się]
[pdf]

PRZEŁAMAĆ (4) vb pf

e oraz drugie a jasne; -ła- (2) Mącz, KmitaSpit, -łå- (2) RejAp, GórnDworz.

Fleksja
inf przełamać
praet
pl
3 m pers przełamali

inf przełamać (2). ◊ fut 3 pl przełamią (1). ◊ praet 3 pl m pers przełamali (1).

Sł stp, Cn brak, Linde XVIII w.

1. Rozbić, rozkruszyć; przen [co] (1): iedno kogo otocży moc zwirzchność opátrzność á obroná Paná tego/ iuż żadne mocy áni ziemſkie áni piekielne nigdy nie przełamią murow tákich RejAp 182.
2. Zrobić wyłom w szyku wojskowym [kogo, co] (2): Perfringere castra hostis, Przełámáć obós nieprziyacielski. Mącz 135d; Záraz [zastępy strusi] Pigmeow śrzodkiem woyſká przełámáli KmitaSpit B4v.
3. Skłonić do zmiany postawy lub przekonania [co] (1):

W połączeniu szeregowym (1): Tu ſie niechay [dworzanin] ſtára/ áby rzecż iego káżdego ruſzyłá/ áby mogł przywieść ku żalu/ ku gniewu/ ku miłosierdzyu/ y vmiał zápalić/ podwieść/ zmiękcżyć/ zwyciężyć/ przełamáć/ wedle potrzeby ſwey/ ſercá ludzkie GórnDworz G.

Synonimy: 3. nachylić, nakłonić, namowić, przekonać.

Formacje współrdzenne cf ŁAMAĆ.

Cf PRZEŁAMANIE

SBu