[zaloguj się]
[pdf]

ROSTRZYGAĆ (7) vb impf

rostrzygać (4), rozstrzygać (3); rostrzygać KwiatKsiąż, RejZwierc, SkarJedn, NiemObr; rozstrzygać LatHar, SarnStat, PowodPr.

o oraz a jasne.

Fleksja
inf rostrzygać
indicativus
praes
sg
1 rozstrzygåm
3 rostrzygå
praet
sg pl
3 m rostrzygåł m pers rozstrzygali
imperativus
sg
3 niechåj rozstrzygå
conditionalis
sg
3 m by rostrzygåł

inf rostrzygać (1). ◊ praes [1 sg rozstrzygåm.] ◊ 3 sg rostrzygå (1). ◊ praet 3 sg m rostrzygåł (1). ◊ 3 pl m pers rozstrzygali (1). ◊ imp 3 sg niechåj rozstrzygå (1). ◊ con 3 sg m by rostrzygåł (1). ◊ part praes act rozstrzygając (1).

Sł stp: rozstrzygać w innym znaczeniu, Cn brak, Linde XVII(XVIII) w.: rozstrzygać s.v. rozstrzygnąć.

Decydować o czymś po rozważeniu [co] (7): [...] ktoryby owce Chryſtuſowe do kupy zbierał/ niezgodne kroćił/ y wątpliwośći około relijey [...] dáną mocą roſtrzygał. SkarJedn 102; ácz ſtárádawná przez przyśięgę tego/ który obwinił/ wſzyſcy winą Mężobóyſtwá byli karáni: wſzákże my tákową przyśięgę rozſtrzygáiąc/ vſtáwiamy: [...] SarnStat 603; [Volck Yyyv].

rozstrzygać przez kogo (1): Tákowey władzey vżywáli Apoſtolowie/ gdy przez Dyakony ſwe/ roznice pierwſzego zboru rozſtrzygáli PowodPr 21.

Ze zdaniem dopełnieniowym nawiązującym do dopełnienia w zdaniu nadrzędnym (1): á trzebá tám pilno ſłowká roſtrzygáć co ktho mowi. RejZwierc 36v.

Zwrot: »roznice rostrzygać« (2): NiemObr 101 cf »rostrzygać i rozwięzować«; PowodPr 21 cf rozstrzygać przez kogo.
Szeregi: »rostrzygać i rozwięzować« (1): Lecż poſłuchaymy/ cżego nas pan Chriſtus vcży/ y iáko tę rożnicę/ ktora dźiś między Chrześćiány ieſt/ o Boſtwie ſwoim roſtrzygá/ y rozwięzuie. NiemObr 101.

»rostrzygać a skończać« (1): [powiadają] iż on wednie albo ſię cżwyczył około rycerskich rzecży/ albo ſprawy poddanych ſwych podług prawa roſtrzigał á skońcżał. KwiatKsiąż N4.

Przen (1): wątpliwe (o wierze) pytánia/ niechay ſámá wiárá rozſtrzyga. LatHar 381.

Synonimy: decydować, rozsądzać, rozwięzować.

Formacje współrdzenne cf STRZYC.

Cf [ROSTRZYGAN]

MN