Słownik polszczyzny XVI wieku

« Poprzednie hasło: ROŚWIECIĆ SIĘ

Następne hasło: 1. ROTA »

ROŚWIECONY (4) part praet pass pf

roświecony (3), rozświecony (1); roświecony KochPs (2); roświecony : rozświecony KochPhaen (1:1).

Oba o jasne, e pochylone.

Fleksja

sg
m	N	roświécony	n	N	roświécon(e)

pl
N	m pers	roświéceni
N	subst	rozświéconé

sg m N roświécony (1). ◊ [n N roświécon(e).] ◊ pl N m pers roświéceni (2). subst rozświéconé (1).

Sł stp, Cn, Linde brak.

Znaczenia

1. Oświecony, opromieniony; przen (2)
2. Jaśniejący, świecący (o gwiazdozbiorach) (2)
3. [Rozpalony, zapalony; przen]

1. Oświecony, opromieniony; przen (2): Szukałem go/ á on vcho ku mnie ſkłonił/ Y we wſzyſtkich trwogách moich mię obronił. Weń pátrzćie/ będźiećie práwie roświéceni/ A być niemożećie nigdy záwſtydzeni. KochPs 47.

Wyrażenie: »światłem roświecony« (1): Szczęśliwi ludźie/ którzy głos páńſkich trąb znáią: Ci duchá twego/ pánie/ świátłem roświéceni/ W żadny błąd niemogą być nigdy záwiedźieni KochPs 133.

2. Jaśniejący, świecący (o gwiazdozbiorach) (2): POniżéy Kozorożcá rózna piérwſzych rybá: (Południą zowią) ſkłáda wzrok ná Wielorybá. Między tymi ſą záśię drugié gwiazdy płoné Pod Wodnikiem wilgotym ſkąpo rozświéconé. KochPhaen 15.

roświecony czym (1): Y Wagá/ choćia ćiemna/ króm znáku nie minie: Bo znią Bootes wſchodźi o téyże godźinie Arkturem roświécony KochPhaen 21.

3. [Rozpalony, zapalony; przen: O zbroi tákiey y hetmánie ktoregoć Piſmo S. záleca/ nie dopiro w on cżás kiedy gwałt kiedy ſię w gębę wodá leie/ [...] ſzátan przed ocżymá/ piekło pod bokiem roświecone/ ſię pytay ArtTanat 35.]

Cf ROŚWIECIĆ