[zaloguj się]
[pdf]

KRZYKLIWY (12) ai

Fleksja
sg
mNkrzykliwy fN nN
G Gkrzykliw(e) G
A A Akrzykliwé
Ikrzykliwym I I
L Lkrzykliw(e)j L
pl
G krzykliwych
I m krzykliw(e)mi
L krzykliwych

sg m N krzykliwy (4). ◊ I krzykliwym (1). ◊ f G krzykliw(e) (1). ◊ L krzykliw(e)j (1). ◊ n A krzykliwé (1). ◊ pl G krzykliwych (2). ◊ I m krzykliw(e)mi (1). ◊ L krzykliwych (1).

Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVII w.

1. Głośny, donośny; clamosus Calep, Cn (6): Clamosus – Krzikliwy wrząſzliwy [!] Calep 203a.
Wyrażenia: »głos krzykliwy« [szyk 2 : 1] (3): A oni nań nálegáli głoſámi krzykliwemi/ proſząc áby był vkrzyżowan [vocibus magnis postulantes ut crucifigeretur Vulg Luc 23/23] LatHar 724, 478, 542.

»głosem krzykliwy« = mający donośny głos (1): [Klemens Ramulth] był Człowiek ſtanem wyſoki/ twarzą poważny/ głoſem krzykliwy OrzRozm G2v.

»rzecz [= mowa] krzykliwa« (1): A Nieſzcżęſcie wyſtąpi wielmi w zedraney ſukni/ oſoby ſuche/ blade/ nieprzijemne/ ale rzecży krzykliwe a wſporne ForCnR D4.

2. Wrzaskliwy, hałaśliwy; tumultosus Cn (3):
a. O ludziach (1):

W porównaniu (1): dáleko foremniey [pannie] przy mátce pocżćiwey/ Niżli przy oney Kſieni iáko gęś krzykliwey. RejWiz 39.

b. O zwierzętach (2): RejZwierc [233]; Gęśi moc wielką w łęgu ſzcżebietliwych/ Kácżek łákomych/ łábęći krzykliwych. KlonFlis Cv.
3. Lamentujący; tu w przen (1): Płácże rzeká ſzumnogłośna Meletes krzykliwy Płynąc pod Smyrneńſkie mury/ bo dopier cnotliwy Náſz Polſki Homerus vmárł KlonŻal B3v.
4. Żarliwy (1): záwſzem rad przed ſobą miał oné Páwłá świętégo/ do Tymotheuſzá krzykliwe vpominánié: O Timothee, Depoſitum cuſtodi [Vulg 2.Tim 1/14]. OrzQuin H.
5. Głęboko brzmiący (o instrumencie muzycznym) (1): Chwalćie go ná cymbalech głośnych/ chwalcie go ná cymbalech/ krzykliwych [laudate eum in cymbalis alte sonantibus]. BudBib Ps 150/5.

Synonimy: 1. głośny; 2. wrzaskliwy; 3. lamentliwy, płaczliwy.

Cf KRZYKŁY

IM