« Poprzednie hasło: BARWICA | Następne hasło: BARWICZKOWAĆ » |
BARWICZKA (9) sb f
-cż- (7), -c- PaxLiz (2).
Oba a jasne (w tym w pierwszym 1 r. błędne znakowanie).
Fleksja
sg | pl | |
---|---|---|
N | barwiczka | |
G | barwiczki | |
A | barwiczkę | barwiczki |
I | barwiczką | |
inne | - barwiczkami |
sg N barwiczka (1). ◊ G barwiczki (2). ◊ A barwiczkę (2). ◊ I barwiczką (1). ◊ pl A barwiczki (2). ◊ I barwiczkami (1).
Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVI – XVIII w.
Znaczenia
1. Dem. od „barwica”; ‘środek kosmetyczny; róż, bielidło’; fucus Mącz, Cn; pigmentum, purpurissum, rubrica, rubrica buccae Cn (7): Mulier ficta, Niewiáſta s prziprawną twarzą/ która [...] barwiczki s krzinki dobyłá y oną ſie vmalowáłá. Mącz 127c, 138c [2 r.]; iż ſie nic nie báwiłá [Maria] biegáiąc po kramikoch kupuiąc źwierciadłká/ tkanecżki/ bramecżki/ bryżycżki/ bárwicżki/ y ine rzecży ſwiátá thego RejPos 306; PaxLiz D2v.
Zwrot: »barwiczką rumienić«: Nie pomyślay bárwiczką twarzy ſwey rumienić. ZbylPrzyg B2v.
Szereg: »barwiczki i maści«: A pomázáłáś ſie krolewſkiemi oleykámi/ y zámnożyłáś barwiczki [pigmenta] y máśći thwoie. Leop Is 57/9.
2. Kolor twarzy, rumieniec (2): płeć przyrodzona/ [białogłowy] chocia nie biała/ biała/ áni rumiona/ ále owſzem przybledſzym/ á z zápłonienia pod cżás przyſtoyney/ y przyiemney bárwicżki GórnDworz G2.
W przen (1): Ty [o trunku] bárwickę vćieſzną/ po twarzy rozlewaſz PaxLiz Dv.
Synonimy cf BARWICA.
Cf BARWKA
LZ