[zaloguj się]
[pdf]

CHARKANIE (11) sb n

charkanie (6), charchanie (4), chrachanie (1); charkanie FalZioł (5); charchanie Mącz, SienLek (3); charkanie : chrachanie Calep (1 : 1).

char- (3), chår- (1); char- Mącz; char- : chår- SienLek (2 : 1); drugie a jasne, e pochylone.

Fleksja
sg
N charkanié
G charkani(a)
A charkani(e)
I charchanim

sg N charkanié (4); -é (2), -(e) (2). ◊ G charkani(a) (1). ◊ A charkani(e) (4). ◊ I charchanim (2).

Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVI i XVIII w. s.v. chrachać.

1. Płukanie gardła z poruszaniem małym języczkiem; gargarizatio Calep, Cn (4): A táko wczás pomágáć/ krwie puſzczánim/ Bańkámi/ żywotá przepuſzczánim/ chárchánim/ y innymi pomocámi. SienLek 21, 20; Gargarizatio ‒ Gargarizowanię, chrą́chanię. Calep 447b.

charkanie czym (1): Tákiemu charchánie pomaga/ Lebiodką/ álbo Izopem SienLek 53.

2. Głośne wydobywanie flegmy z gardła, spluwanie; screatus Mącz, Calep, Cn (7): gdyby w nim wyſchły wilkoſci dobre przyrodzone [...] od kaſzlu ſuchego/ albo od krwawego charkania FalZioł I 115d, I 69c, 143b; Mącz 374a; Calep 956b.

charkanie czym (1): abowiem krwią charkanie [...] barzo dobrze lecżą FalZioł III 42a.

Szereg: »charkanie i plwanie« (1): Przez ktoriz tedy obyczay człowiek ma byc purgowan. [...] Przez charkanie y plwanie. FalZioł V 103v.

Synonimy: 1. gargaryzm, gargaryzowanie, glegotanie; 2. krtuszenie.

Cf CHARCHAĆ

KW