Słownik polszczyzny XVI wieku

« Poprzednie hasło: CZTERDZIESTNOWY

Następne hasło: CZTERDZIESTOLETNI »

CZTERDZIESTNY (6) nm

czterdziestny (4), czterdziesny (2), [czterdziesni a. czterdzieśni]; czterdziestny Mącz (3), Calep; czterdziesny OpecŻyw, LeovPrzep.

Oba e jasne.

Fleksja

sg
m	N	czterdziestny	f	N	czterdziestnå	n	N	czterdziesn(e)
	G	czterdziesnego		G	czterdziesni		G

sg m N czterdziestny (3). ◊ G czterdziesnego (1). ◊ f N czterdziestnå (1). ◊ G [czterdziesni]. ◊ n N czterdziesn(e) (1).

Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVII w.

Znaczenia

Liczebnik porządkowy; czterdziesty (6)

Liczebnik porządkowy; czterdziesty; quadragesimus Mącz, Calep (6): panna maria z ſwym panicem Iozefem/ mieſſkalą [!] w one ſſopie przy iaſlach aż do cżterdzieſnego dnia OpecŻyw 25; Quadragesimus dies, Czterdzieſtny dźień. Mącz 334d, 334d; Calep [882]a.

Wyrażenie: »czterdziestna część« = liczebnik ułamkowy, jedna czterdziesta (1): Quadragesima absolute positum substantivum est, Czterdźieſtna część. Mącz 334d; [Ták náſtáli ludźie ſkąpi Iż nierzkąc częſći dźieſiąty Ale czterdźieſni nie dáią KorczRozm G4.]

Zestawienie liczebnikowe (1): á látho czterdźieſne y dźiewiąte/ [...] czyni człowieká doſkonáłego wieku LeovPrzep Iv.

Cf CZTERDZIESIĄTY, CZTERDZIESIĘTNY, CZTERDZIESTY