Słownik polszczyzny XVI wieku

« Poprzednie hasło: [CZTERNASTNY]

Następne hasło: CZTERNAŚCIE »

CZTERNASTY (84) nm

czternasty (82), czterynasty (1), szternasty a. śternasty (1); czterynasty WyprKr; szternasty a. śternasty ZapKościer.

-é- (3) BiałKat, Oczko (2), -e- (4) OpecŻyw (2), Mącz, SiebRozmyśl; a pochylone.

Fleksja

sg
m	N	cztérnåsty, cztérynåsty	f	N	cztérnåstå, cztérnast(a)	n	N	cztérnåsté
	G	cztérnåstégo		G	cztérnåst(e)j		G	cztérnåst(e)go
	A	cztérnåsty		A	cztérnåstą		A
	L			L	cztérnåst(e)j		L	cztérnåstym

pl
N	subst	cztérnåst(e)

sg m N cztérnåsty (27), cztérynåsty (1) WyprKr. ◊ G cztérnåstégo (29); -égo (2), -(e)go (27). ◊ A cztérnåsty (7). ◊ f N cztérnåstå (8), cztérnast(a) (2). ◊ G cztérnåst(e)j (2). ◊ A cztérnåstą (1). ◊ L cztérnåst(e)j (1). ◊ n N cztérnåsté (3); -é (1), -(e) (2). ◊ G cztérnåst(e)go (1). ◊ L cztérnåstym (1). ◊ pl N subst cztérnåst(e) (1).

Sł stp, Cn notuje, Linde bez cytatu.

Znaczenia

Liczebnik porządkowy (84)

Liczebnik porządkowy; quartusdecimus Cn (84): krolyewa [...] wielky piathek o czternaſtey godzynye/ czerą na wſchitkich czlonczech zdrowa porodzicz ieſt raczila. LibLeg 4/26, 8/26v; OpecŻyw 193v [2 r.]; PatKaz III 98; FalZioł V 18a; LubPs D2 żp; Y Stháło ſie cżternaſtego roku Krolá Ezechiaſſá/ przyćiągnął Sennácheryb Krol Aſsyriyſki Leop Is 36/1, 1.Par 25/21, Esth 9/15, 17, 18, 19 (10); Czterinasti Alspant, albo obrecz zlota WyprKr 9; Naprzod dniá czternaſte^go mieſiącá pierwſzego pod wieczor/ będźiećie obchodźić Wielką noc Páńſką. BibRadz Lev 23/5, Gen 14/5, 4.Reg 18/13, Esth 10/13, Act 27/27, 33; IAn cżternaſty rodem z Włoch/ był Papieżem ſześć lat y dwá mieſiącá. BielKron 174v; Rozdźiał Cżternaſty o Zmartwychwſtániu y Sądnym dniu. BielKron 467v, 36, 47, 62, 169v, 219 (9); Critici dies, alias Decretorii, Podeyrzáne dni w chorobách luckich/ z których łatwie poznáć yeſli ſie ku zdrowiu álbo ku ſmierćy ma/ yáko ſą dni/ ſiodmy/ cżternaſty/ etć. Mącz 69a; Wiedz że tedy/ iżći kreẃ w Człowiecze poczynaſye mnożyć od Czternaſtego dniá Lutego/ áż do Czternaſtego Máiá SienLek 41v, 42 [2 r.], 66, 158; RejAp 160v; Ewányelia Niedzyele cżternaſtey po Troycy ſwiętey RejPos 211v, 211v żp; Czytayże cztérnaſty y trzynaſty Kanon Nicéńſkiégo Seymu BiałKat 326; RejZwierc Bv; BudBib Ex 12/6, Ios 5/10, Esth 9/15, 17, 18 (8); BudNT Act 27/27; ModrzBaz 32v, 84, 125v; SkarJedn 92, 237; Oczko 20, 30; SkarŻyw 147, 440; StryjKron 507 żp; anno domini 1582 dnya sternaſtego xzeſzicza Maya stalo ſzyę wdomu barthoſza Swarki ZapKościer 1582/28v; ReszPrz 22; GostGosp 140, 141 żp; Pánno cżternaſtego roku Iozephowi/ z ſkrytey rády Bożey/ roſtropnie pośl⟨u⟩biona/ modl ſię zá námi.LatHar 501, 300, 509, 547; RybGęśli C3v; Lekcya w czternaſtą Niedzielę po Swiątkách. WujNT 663 marg, Act 27/27, s. 299, Act 27/33; SiebRozmyśl D2v [2 r.], L3v; GrabPospR N4; SkarKaz 419a.

Zestawienie liczebnikowe (2): Pſalm Setny cżternaſty. RejPs 168v; LubPs Z6 żp.

Cf [CZTERNASTNY], CZWARTYNASTY, CZWARTYNAŚCIE