[zaloguj się]

DAWAJĄCY (32) part praes act

dawający (29), dawając (3) PatKaz II, MiechGlab, RejWiz.

Pierwsze a pochylone, drugie jasne.

Fleksja
sg
mNdawający fNdåwającå nNdåwając(e), dåwając
G Gdåwającé G
Adåwając Adåwającą Adåwając(e)
Idåwając(e)m I I
Ldåwającym L L
pl
N m pers dåwający
subst dåwając(e), dåwający, dåwając
G dåwających
D dåwającym
A subst dåwając(e)

sg m N dawający (9).A dåwając (1).I dåwając(e)m (1).L dåwającym (1).f N dåwającå (3) -å (2), -(a) (1).G dåwającé (1).A dåwającą (2).n N dåwając(e) (2), dåwając (1).A dåwając(e) (1).pl N m pers dåwający (1).subst dåwając(e) (1) GlabGad, dåwający (1) Mącz, dåwając (1).G dåwających (2).D dåwającym (1).A subst dåwając(e) (3).

stp s.v. dawać, Cn brak, Linde XVIII w.

1. Ten który daje, ofiarowuje; dans Modrz (1): Rozmnoży Pan Bog tákowe iáłmużny: y dawáiącym/ że im záwżdy będźie doſtawáło zkądby dawáli: y biorącym ModrzBaz [38]v.
2. Wydający z siebie, rodzący; dostarczający; nativus (alicuius rei) Mącz [w tym co (15)] (16): kthory [ogień] drwa twarde á mocne obracza w węgle trwałe y długo ciepło dawaiące GlabGad H3v, G7; á na wierzchu domu [...] thilko iedno okno bywa zwierzn [!] ſwiatło dawaiąc. MiechGlab [89]; Frumentarium solum, Rola żyta doſić dawáyąca. Mącz 137d; Sol radiatus, Promieniſte słóńce/ to yeſt/ promienie dawáyące. Mącz 345a, 129c, 131a, 181b, 241c, 271b, 435c; Flammifer ‒ Płomien dąwaiący. Calep 422b.
Wyrażenia: »cień dawając« (1): Miáſto płotu Iáwory ſzyroki liſt máiąc/ Wdzyęcżny cień ná wſze ſtrony od ſiebie dawáiąc. RejWiz 23v.

»dawający owoc« = fructifer, faciens fructum Vulg [szyk 2 : 1] (3): PatKaz II 56; á ſkáźićie káżde miaſto wyborne/ y káżde drzewo dawáiące owoc wytniećie Leop 4.Reg 3/19; WujNT 204.

3. Czyniący, powodujący; udzielający, zsyłający [co] (15): Przethoſz muſi pokram [!] dawać ktori ieſt łaczny ku ſtrawieniu, á hoynieyſzą krew y mocz dawaiączy przeciw złemu nakażeniu. FalZioł V 67c; Poetowie też dziewięć muſas to ieſt panny mądroſć dawaiąćze policżaią KłosAlg A4; A rzeczony ięst z Láćinſkiego ſłowá Iudex, iákoby dawáiący/ á powiádáiący práwo ludźiom/ ſpráwiedliwie. GroicPorz b.
Wyrażenia: »dawający cześć, chwałę« (1): Słyſzyſz też o niezlicżoney wielkośći Anyołow ſwiętych wielkim głoſem wołáiących á dawáiących cżeść chwałę y ſiedzącemu ná máyeſtacie y Báránkowi. RejAp 55v.

»dawający Ducha świętego« (1): ktora [nauka] w ſámym Pánie Kryſtuſie [...] dawáiącym Duchá ſwego ſ. wierzącym/ opowieda wſzelką zupełność/ odpuſzcżenie grzechow/ y żywot wiecżny przez wiárę RejPosWstaw [1433]v.

»odpuszczenie grzechow dawający« (1): [ pannę zowiecie] ożywiaiącą/ grzechy rozwięzuiącą/ odpuſztzenia grzechow dawáiącą KrowObr 192.

»pokoj dawający« (1): Ten Krystus ieſt prawdziwy Krol Salem/ tho ieſt/ prawdziwy pokoy duſzam náſzym dawáiący KrowObr 181.

»radę dawający« (1): Suasor, Rádnik, rádę dáwáyący/ ten zwłaſzczá który komu ná co rádzi/ wiedzie/ y nápominá. Mącz 424c.

»rozsądek dawający« (1): Bo á co inſzego ieſt pochwałá/ iedno (iáko Cicero powieda) zgodnie dobrych wychwaláne/ á nienákáżony głos dobrze rozſądek dawáiących o przewyſzáiącey cnoćie [incorrupta vox bene iudicantium de excellente virtute] ModrzBaz 58v.

»dawający świadectwo« [szyk 3 : 2] (5): Y wyſſlo z onégo miaſta wielé ich tzo vwierzylo weń dlá ſlow oney niewiaſty dáwaiącé ſwiadetztwo onijm OpecŻyw 50v; TarDuch B2; Mącz 261d; Oćiec ktory mię posłał/ ieſt inſzy/ dawáiący o mnie świádectwo. GrzegRóżn M; RejAp 176v.

»dawający żywot wieczny« (1): Cierniową koronę [nazywać] otwieráiącą niebo/ y dawáiącą żywot wietzny? KrowObr 192v.

Cf DAWAĆ

HJ