« Poprzednie hasło: [DAWANEK] | Następne hasło: DAWANY » |
DAWANIE (67) sb n
Pierwsze a pochylone, drugie jasne, w e wahania.
sg | |
---|---|
N | dåwanié |
G | dåwaniå |
D | dåwaniu |
A | dåwanié |
I | dåwanim |
L | dåwaniu |
sg N dåwanié (14); -é (1) OrzQuin, -e (2) BiałKat, SarnStat, -(e) (11). ◊ G dåwaniå (27). ◊ D dåwaniu (6). ◊ A dåwanié (4); -é (2), -(e) (2). ◊ I dåwanim (1). ◊ L dåwaniu (1).
Sł stp, Cn notuje, Linde XVIII w.
W połączeniu z nazwą podatku, świadczenia [w tym: dawanie dziesięciny (2), owsow, poborow, podatkow (3), podwod (4), trybutu, wierdunkow (2)] (14): Więtſza cżęść iuż przyzwaláłá: Krolewſkiemu przykazániu/ Y ku poborow dawániu. BierEz F; [Semowit] Káſzuby przypędził ku dawániu trybutu BielKron 343; ModrzBaz 89, 125v; SkarŻyw 284; ktemu od ludźi ſzlácheckich/ y ich poddánych po ſól przyiéżdżáiących wyćiągáią nád ich powinność dawánié owſów. SarnStat 395; MIáſto Kraſnyſtaw od dźieśiąći lat wolné od Podwód pieniężnych y dawánia koni podwodnych/ czynimy dla przyczyn ſłuſznych w tym nam pokazánych. SarnStat 1050, 351, 910, 975, 1049, 1059, 1179, 1188.
»(h)ołdu dawanie« (2): áby nas ich ſrogośći záchowáć raczył/ niemniey theż y Hołdu dawánia MycPrz II B [3]v, II D.
»jałmużny dawanie« [szyk 2 : 1] (3): BiałKat 171; A wyborny to ieſt Iáłmużny dawánia y miłośierdźia cżynienia obycżay KuczbKat 420; SkarŻyw 98.
»sumy dawanie« (1): Nie kanclerzowe przyczyny, nie Pana Podlaskiego usiłowanie ba y takiesz summy dawanie [...] niewazyło. ActReg 130.
»płaca (a. płacenie) albo (ani, i) dawanie« = solutio aut contributio JanStat [szyk 3 : 1] (4) : Nie ieſt wolen od dawánia dźieśięćin/ áni od płácenia cżyńſzow y poborow [Solvendis ... pendendis] ModrzBaz 89; iż od tych czáſów nie będźiemy wyćięgáć iákiéy płacéy/ álbo dawánia Wierdunków/ álbo ſześći groſzy od obywátelów álbo ich ludźi SarnStat 910 [idem 351], 1179.
»dawanie ręki« (1): ktorzy z málucżkiey rzecży łácno biorą wielkie obráżema [...] z niedbáłośći ábo w zdeymowániu cżapki/ ábo w rozmowie/ ábo w dawániu ręki [manum porrigendo]. ModrzBaz 66.
»dawanie karty« (1): ále mnimám/ iż z dawánia kárti/ ma ſądzić o mym rozumie. GórnDworz M4v.
»dawanie kwitow« (1): nie obracáiąc ich [pieniędzy] ná ſwoy właſny pożytek, áni względem vfolgowánia/ áni kwitów mnieyſzych dawánia/ [...] do rąk tych wiernie y zupełnie oddam SarnStat 347.
»dawanie urzędow« (1): Dawánie vrzędow kośćielnych niegodnym patrz iáko ſtráſzliwe. SkarŻyw 319 marg.
»dawanie odpowiedzi« (1): Ma y metáphorá [...] niemałą grácią/ ták w poważnym rzecżeniu ku chłubie cżyiey/ iáko theż y w vſzcżknieniu trefnym: zwłaſzcżá ná dawániu odpowiedzi GórnDworz Q5v.
»odpustow dawanie« (1): dáie mu moc zupełną roſkázowánia/ karánia/ záklinánia/ wyzwalánia/ odpuſzczánia/ rozgrzeſzánia/ y odpuſtow dawánia WujNT 69.
»pobudek i przyczyn dawanie« (1): Pobudek y przycżyn do niecżyſtośći vmyślne ſzukánie ábo dawánie. LatHar 116.
»dawanie (dobrej) rady« = consulere JanStat (3): Zabawiał ſię y piſaniem kśiąg y rozmową ludzi vcżonych y dawánim dobrey rady bliżnemu SkarŻyw 334; SarnStat 171, 561.
»dawanie sprawy« (1): Dawánie ſpráwy Poſłów Ziemſkich o ſpráwách przeſzłych Séymowych. SarnStat 44.
»dawanie ślubu« (1): Názáiuthrz około dawánia ślubu miedzy Biſkupy roznicá byłá BielKron 391.
»dawanie świadectwa« (2): Záprawdę do przyśięgi á dawánia świádectwá [testimonium dare]/ ludźie ſtátecżni/ świádomych obycżáiow/ y mądrzi/ máią być wzywáni. ModrzBaz 86; SarnStat 708.
»dawanie wwiązania« (2): [starostowie] ná káżdą poſługę ſpráwiedliwośći im należącéy/ y ku dawániu w wiązania ſą obowiązáni [ad ... dandas eas intromissiones obligantur JanStat 654]. SarnStat 547 [idem] 937.
»dawanie zakładow« = zaręczanie (1): Tákże téż tym nie zábrániamy dawánia zakłádów náſzych/ Nobili contra Nobilem SarnStat 243.
Cf DAWAĆ, DAWAĆ SIĘ, NIEDAWANIE
HJ