[zaloguj się]
[pdf]

2. DEKA (23) sb f

deka (21), dęka (2); dęka : deka HistRzym (2 : 1).

-e- (3) Mącz, -é- (1) KochFr; a jasne.

Fleksja
sg pl
N deka
G deki
A dekę deki
I deką

sg N deka (6). ◊ G deki (5). ◊ A dekę (8). ◊ I deką (3). ◊ pl A deki (1).

Sł stp notuje, Cn s.v. puinał, Linde XVI w.

Puginał, sztylet, mały mieczyk na obie strony ostry; pugio Murm, Mymer1, BartBydg, Mącz; gladius parvus bis acutus BartBydg; sica Mącz (23): Item Brony tha tha [!] aby przy ſzobye myely Naprzod drzewo, myecz a theſak tho ieſt kord a zadney yney rzeczy bandz tho maley albo wielkiey, tho ieſt ſthpicze deky noza MetrKor 26/62v; Murm 149; Mymer1 15; Pugio, instrumentum ferreum, longum et acutum, deka, ad transfigendum, konczerz, vel gladius parvus bis acutus, lateri adherens, deca vel sczipky BartBydg 126; RejZwierz 44b; [Nigryte] noſzą też y deki/ miecże máłe/ tym obycżáiem iáko Maurowie BielKron 450v, 116v, 234, 274v, 399v [3 r.]; Sica, Dagá álbo deká. Mącz 391b, 330a; Pirwey niż ſie to ſtánie tą dęką ſie zábiję. HistRzym 77, 77 [2 r.].
Zwroty: »dobyć deki« (3): á gdy corę ſwoię nápoły vmárłą s płácżem obłápił/ [Wirginijus] dobył deki przebił ią ná poły BielKron 119v, 49v; PaprPan Gg3.

»dekę [w kim] utopić« (1): Sicam in corpore alicuius defigere, Dekę w kim vtopić. Mącz 126d.

Przen: żart. o członku męskim (1): Wyiadłeś wſzytki recepty z áptéki/ Dla téy oćiętnéy/ y nieſtałéy déki. KochFr 45;

Synonimy: daga, koncerz, puginał, tasak, tulich.

KCh