[zaloguj się]
[pdf]

DIABLI (8) ai

diabli (7), diabli a. dyjabli (1); diabli BierEz, RejJóz, RejKup, ArtKanc (4). [formy dia- ustalono na podstawie sylabizmu wiersza].

dia- (5), dya- (3).

-å- (5), -a- (1); -å- BierEz, SkarŻyw; -å- : -a- ArtKanc (3 : 1).

Fleksja
sg
mNdiåbli fN nNdiåbl(e)
G Gdiåbl(e)j G
A Adiåblą Adiåbl(e)
V Vdiåbl(a), diablo V

sg m N diåbli (2). ◊ f G diåbl(e)j (2). ◊ A diåblą (1). ◊ V diåbl(a) [zapis: diablo RejJóz E3v] (1). ◊ n N diåbl(e) (1). ◊ A diåbl(e) (1).

Sł stp notuje, Cn brak, Linde XVII – XVIII w.

Odnoszący się do diabła, pochodzący od diabła; szatański, czartowski (7): gdzie kroluią Anieli: tám rádość/ tám miłość/ [...] tu ſię nam z iáwiło dyable potępienie [cytat z Bogurodzicy]. SkarŻyw 357; damći niewieśćie naśienie/ ktore możnie ſtłumi Diable pokolenie. ArtKanc B19v; Bo nie zoſtał w niewinności/ gdy vsłuchał Diabłey złośći ArtKanc I3v; potłuḿ Diáblą chytrość y złość. ArtKanc M19v, H6.
a. Epitet ekspresywny o charakterze obelżywym, wyzwiskowym (3): Wźiął [Ezop] brzemię ktore vbywa/ [...] Przetoćiem ták bárzo bieży/ Iże ná nim nic nie ćięży: Dyabli ten kárzeł gárbáty/ Szpátny/ cżarny/ y gębáty. BierEz Bv; Bo żaczni Czo rozum maią Pilnie ſie o to ſtaraią Aby mieli łaskę moię [...] Czo ciebie potyka darmo A obacż ſie diablo [!] ſarno Bo cie ta rzecż nie ruſzyła Bych też z wirzęciem [!] mowiła RejJóz E3v.
Wyrażenie: »diabli rożek kozi« = infuła (1): A ten Dyably rozek kozy Y ſam niewie czym my grozy. RejKup i7.

Cf DIABELSKI, DIABŁOW

LZ