[zaloguj się]
[pdf]

DOTKLIWIE (8) av

o oraz e prawdopodobnie jasne (tak Cn).

Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVI w. s.v. dotkliwy.

1. W sposób jawny, widoczny, namacalny; wyraźnie, jasno; contrectabiliter Cn (2): przećiw muſowi [...] ábo potrzebie/ w ſłowie BOżym dotkliwie wyráżoney/ nie może być wymyślono/ przez coby ſię to zwątlić y wyniſzcżyć/ co Bog chce mieć miáło. CzechEp 328.
Szereg: »widomie i dotkliwie« (1): áni złoſnikow [Bóg] widomie y dotkliwie karze CzechRozm 183v.
2. Dokuczliwie, przykro, ostro, boleśnie (w sensie fizycznym i psychicznym); amarissime, maledice Cn (6): A co mi zádáie/ żebych przytym y wſzytki nazacnieyſze y napobożnieyſze ludźie/ bárzo dotkliwie wiele rázow oſądźił CzechEp 325, 324; ſzli do nich ſtráſzliwie/ Biiąc/ śiekąc/ śćináiąc/ co mogli dotkliwie. KmitaSpit Cv.
Zwroty: »dotkliwie [o kim] mowić« (1): Bá iſcieby lepiey żebyſcie ſie w.m. s ſobą gryzli/ niż thák dotkliwie o białychgłowach mowić macie. GórnDworz Dd5.

»żartowac dotkliwie« (1): Niechay cudzego/ nie żártuy dotkliwie. KlonFlis [H5].

Wyrażenie: »dotkliwie zelżony« (1): Iezu cżworákich ludźi/ [...] bluźnieniem ná onym że krzyżu dotkliwie zelżony LatHar 338.

Synonimy: 1. jasno, jawnie, widomie; 2. przykro, srogo, uszczypliwie, złośliwie.

Cf NIEDOTKLIWIE

BC