[zaloguj się]
[pdf]

EGZORCYSTA (12) sb m

egzorcysta (11), egzercysta (1); egzoreysta : egzercysta BielKron (2 : 1).

Zawsze ex-; -cy- (10), -ci- (2); -c- (11), -tz- (1).

Teksty nie oznaczają é oraz ó; a jasne.

Fleksja
sg pl
N egzorcysta egzorcystowie, egzorcyste
A egzorcystę
L egzorcyście
inne pl A (lat.) - exorcistas

sg N egzorcysta (3). ◊ A egzorcystę (1). ◊ L egzorcyście (1). ◊ pl N egzorcystowie (5) WujJud (4), WujNT, egzorcyste (1) KrowObr. ◊ (lat.) A pl exorcistas (1).

Sł stp, Cn brak, Linde XVI – XVIII w.

Duchowny mający władzę wypędzania czarta [exorcista ‒ zaklinacz albo czartow wyganiacz Murm 173; zaklinacz Mymer1 9v, Mymer2 8v, BartBydg; exorcista in Bibliis – poprzysięgacz, zaklinacz Mącz 111b; zaklinacz czarta – exorcista, exorcizator Cn] (12): pothym go [ducha] pytał Exerciſtá czemu potępioná ieſt BielKron 212, 79, 212; Wiedli tedy drudzy onego opſeſá do ołtarzá/ áby ſię ofiárował/ á potym miał z niego Exorcyſtá cżártá wygániać. WerGośc 217, 218; WujNT 72.
a. W Kościele katolickim duchowny posiadający trzeci stopień niższych święceń kapłańskich (6): (marg) Stany Duchowne koſćiołá Powſzechnego. (‒) Kárdynali. Pátryárchowie. Arcybiſkupi. [...] Dyakonowie. Subdiakonowie Akoluty. Exorcyſtowie. Odźuierni. Proboſzcżowie. WujJud 142, 141v, 142, Mmv.
Szereg: »egzorcyste, (albo) zaklinacze« [szyk 1 : 1] (2): [niemożesz tego ukazać] áby Pan Kryſtus iákie Exorciſtas albo Záklinatze vſtáwił [...] áby Dijabły záklináiąc wyrzucáli KrowObr 121 v, Tt3v.

Synonimy: poprzysięgacz, zaklinacz.

TG