[zaloguj się]
[pdf]

EKLEZYJASTES (41) sb m

-k- (23), -kk- (15), -cc- (2), -c- (1); -zy- (26), -si- (6) -zi- (2).

Teksty nie oznaczają é; wszystkie e oraz a jasne.

Fleksja
sg
N eklezyjastes
G eklezyjasta, eklezyjastesa
inne sg A skrót - ekle.

sg N eklezyjastes (35) [w tym: skróty: ekklezyast., ekkle., eklesi., eklezya., ekkl. (20)]. ◊ G eklezyjasta (4) BielKron (2), LatHar (2), eklezyjastesa (1) WerGośc. ◊ A skrót: ekle. (1).

Sł stp, Cn, Linde brak.

1. Tytuł jednej z ksiąg mądrościowych Starego Testamentu, mylnie przypisywanej Salomonowi; dosłowne greckie tłumaczenie tytułu hebrajskiego „Kohelet” ‘zwołujący zebranie a potem wygłaszający na nim naukę czyli kaznodzieja’ [ecclasiastes ‒ kaznodzieja Calep; kaznodzieja ‒ ᾽εκκλησιαστής᾽Cn] (29): panna nad prauye wſzytko ſtworzenye ſzwyeczy uyſokoſzczyą czczy Ecleſiastes yedennaſtego polozenya PatKaz III 87; Leop HHh2 żp; BibRadz I 113d marg, 158d marg, 191a marg, 281b marg, 343c marg; To oſtátnie kápitul. Eklezyáſtá wykłáda Ieronim s. y drudzy/ mieniąc iż ſie to ſciąga na oſtátni cżás cżłowiecżego żywotá BielKron 82, 79 marg [2 r.], 79v marg, 80 marg, 80v marg [2 r.], 81 marg [2 r.] (13); RejPos 112 marg; Tákże Eccleziáſtes Cap: Xij. wierſz Vij. GrzegŚm 50; ReszPrz 38 marg [2 r.]; Słuſzniebym to z Ekklezyáſtá przywodźił LatHar 330.
Szeregi: »eklezyjastes to jest kazania« (1): Wtore kſięgi Eklezyáſtes/ to ieſt kazánia/ po Zydowſku Coeles/ w ktorych wypiſuie marność prożnych á nieuſtáwicżnych rzecży BielKron 78v.

»eklezyjastes a(l)bo kaznodzieja« (2): Pſalmy/ Przypowieśći Sálomonowe/ Ekklezyáſtes/ ábo Káznodźieiá BibRadz I 7v; BielKron 79.

»Medras kohelet to jest eklezyjastes« (1): tedy to y z Rábiná iednego żydowſkiego poznáć możeſz/ ktory ták piſze. ná Medras kochelet, to ieſt ná Ekle. 1. / 9. ták mowiąc. CzechRozm 106.

2. Autor księgi Eklezyjastes (4): SAlomon od ktorego ſą ty Kſięgi nápiſáne/ názywa ſię Káznodźieią/ ktorego Greckim imieniem zową Ekkleſiaſtes/ nie przywłaſzczáiąc ſobie tego vrzędu ktory należał ná Kápłany BibRadz I 346, I 346; SLowá Eklezyáſtá ſyná Dawidowego krolá Ierozolimſkiego BielKron 79, 79.
3. Nazwa mylnie przypisywana autorowi innej księgi Starego Testamentu Liber Ecclesiasticus (8): Gdyż y Ekleziáſtes nápiſał/ áby káżdy z ochotnym ſercem ſwoim vżywał dobr nádánych od Páná ſwego. (marg) Ekklezi. w xxxv. (‒) RejPos 162; gdyż ſię to w nas iśći/ co v Ekklezyáſteſá nápiſano: Więcey ich/ práwi/ obżárſtwo á niżeli miecż zábijá. WerGośc 205, 213, 227, 228, 260; Phil Q3; Cżtery rzecży oſtátecżne. Śmierć/ Sąd Páńſki/ Piekło/ y Niebieſkie kroleſtwo. Y tych w Ewángeliey S. nie zámilcżano: á v Ekklezyáſtá (w śiodmym) ogołem ie wſpomniano. LatHar +++2v.

Synonim: 1. 2. kaznodzieja.

Cf EKLEZYJASTYKUS

AK