[zaloguj się]
[pdf]

GNUŚNIEĆ (9) vb impf

-ś- (6), -ſ- (2), -ſz- (1).

Fleksja
inf gnuśnieć
indicativus
praes
sg
1 gnuśnieję
3 gnuśnieje
conditionalis
sg
3 m by gnuśniåł

inf gnuśnieć (3). ◊ praes 1 sg gnuśnieję (4). ◊ 3 sg gnuśnieje (1). ◊ con 3 sg m by gnuśniåł (1).

Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVI – XVII(XVIII) – XVIII w.

Stawać się lub być leniwym, ociężałym, powolnym; torpere Mącz, Calep, Cn; lentere, pigrescere, tardescere, torpescere Cn (9): Torpeo, Lenieyę/ gnuśnieyę. Mącz 458d; Calep 1074a.
a. O aktywności: trwać w bezczynności lub popadać w bezczynność; desidere residem, languere a. mercescere (desidia et) otio, torpere cessatione Cn (2): KwiatKsiąż B; Przyſtoi też Mężowi/ áby śie iáką rzecżą álbo pracą vcżciwą záwżdy báwił/ [...] áby proznowánim niegnuśniał KuczbKat 260.
b. O siłach fizycznych: tracić siły, niedołężnieć; torpescere Mącz, Calep; fracere, fracescere Mącz; lachanizare Calep; consenescere a. torpere veterno, marcere, marcescere Cn (4): Fraceo, et Fracesco, Lenieyę/ Gniyę/ Gnuśnieyę Yużem cięſzki od ſtarośći/ iuż mi ná ſchodzie Mącz 135b, 458d; Calep 576b, 1074a.
c. O umyśle: tępieć; torpescere Mącz; deponere studium, tardari animo Cn (1): Ingenium incultu atque socordia torpescit, Rozum w plugáwſtwie á leniſtwie gnuśnieye Mącz 459a.

Synonimy: gnić, lenieć, leżeć, słabieć.

Formacje współrdzenne: zagnuśnieć, zgnuśnieć.

KW