[zaloguj się]
[pdf]

ALZBANT (27) sb m

alspant (20), alzbant (4), halsbant (1), halzbant (1), alzmant (1); alspant WyprKr (20); alzbant BielSat, BielRozm, RejZwierc, ZbylPrzyg; halsbant Mącz; halzbant BudBib; alzmant PowodPr.

Obydwa a jasne.

Fleksja
sg pl
N alzbant alzbanty
G alzbant(o)w
A alzbant halzbanty

sg N alzbant (19). ◊ A alzbant (3). ◊ pl N alzbanty. ◊ G alzbant(o)w (2). ◊ A halzbanty (1).

Sł stp brak, Cn: halsbant, Linde XVI (też aldzbant) – XVII w.

Ozdobny naszyjnik; segmen Mącz; monile, phalerae Cn (27): Segmen, Klenot nieyáki rzezány z máłych ſztuczek zlotá vcziniony/ kolmierz/ Halsbant/ też zową z niemieckiego. Mącz 377d; OSMi Alspant w nim trzi Roze Diamentowe WyprKr 6v, 3 [2 r.], 3v, 4, 4v, 10v (19); [u niewiasty] Ná ſzyi Alzbánt także z Dyámentow drogich ZbylPrzyg A2.
Szeregi: »alspant albo obręcz złota«: Czterinasti Alspant, albo obrecz zlota. Na niei trzi ballas Rubin. WyprKr 9.

»drogie zawieszenie albo alzmant«: miáſto łáncuchow/ opáſánia koſztownego/ y drogiego záwieſzenia ábo Alzmántow/ łyká/ ſtrycżki á pętá żelázne [bibl Is 3/19] PowodPr 84.a.

a. Część ozdobnej uprzęży końskiej lub wielbłądziej; monile, phalerae Cn (4): Rząd y Alzbánt ze Srebrem ná ſwoy Koń przypráwi BielSat C3v [idem BielRozm 21]; y wziął hálzbánty/ ktore ná ſzyiach wielbłądow ich (były). BudBib Judic 8/21; BielRozm 21; koń zá pięć ſeth złothych/ rząd zá drugie. Nuż owy álzbánty/ nuż owy kutaſy/ nuż owy dziwne muchry RejZwierc 58.

Synonimy: kołnierz, łańcuch, naszyjnik.

TG