« Poprzednie hasło: HANDEL | Następne hasło: [HANDHABA] » |
HANDFAS (9) sb m
handfas (5), hantfos (2), antwos (2); handfas Murm, BartBydg, LibMal (2), Mącz; hantſos Oczko (2); antwos BielKron (2).
-t- (6), -d- (3).
hand-, ant- (4), hånd- (1) Mącz; -fås; -fos.
Fleksja
sg | |
---|---|
N | handfås |
G | handfosa |
A | antwos |
L | handw(a)sie |
sg N handfås (6). ◊ G handfosa (1). ◊ A antwos (1). ◊ L handw(a)sie (1).
Sł stp: landfos (?), Cn: antwas, Linde XVI i XVIII w.
Znaczenia
Naczynie służące do lania wody przy myciu rąk, może też miska, umywalka (z niem. Handfass); trulleum Murm, BartBydg, Cn; gutturnium Mącz, Cn; aquale, aqualis, guttus, pollubrum, urceolus manalis Cn (9): Murm 151; Trulleum, vmyvadlo; trulleum, quo manus perluuntur, handfas BartBydg 163b; v Jana kuſznyerza na wodney vliczi ſpyącz tham v nyego wnoczi kſzyąſchky na hanthwaſzye vkradl LibMal 1547/125v, 1546/118; [Król Kalekucki] nie pija też dotknąwfzy ſie wárgámi nacżynia/ ále záwieſzony ma Kubek iáko ántwos/ leie ſobie w gębę potroſze. BielKron 453v; ná Służbie ſtał ánthwos z wodą y ręcżnik/ bo on [Kniaź] vmywa ręce wnet gdy przywita cudzoźiemce BielKron 435; hántfos álbo ſzkopiec/ tám ták ma być vſádzóny [nad chorym]/ áby zwyżſzégo mieyſcá ten ſtrumyſzczek kápał Oczko 16, 15v; [Przy nim są 3 panewki do ryb, konew miedziana 1, hantfas miedziany z doniczką też miedzianą InwMieszcz 1576 nr 207.]
Szereg: »handfas albo nalewka« (1): Gutturnium, Lane naczynie/ Handfas álbo naliewká. Mącz 150c.
KN