« Poprzednie hasło: HER | Następne hasło: HERALD » |
HERAB (11) sb m i int
herab (4), harab (3), harap (3), herap (1); herab RejZwierz (2), RejZwierc, KlonFlis; harab BielSat, MWilkHist, BielRozm; harap KromRozm I, Mącz (2); herap RejWiz.
Pierwsze a jasne (w tym 1 r. błędne znakowanie); -åb; -åb- (4), -ab- (2); -åb- RejWiz, RejZwierz, MWilkHist; -ab- KromRozm I; -åb- : -ab- Mącz (1 : 1); teksty nie oznaczają é.
Fleksja
sg | |
---|---|
N | heråb |
G | heråbu |
A | heråb |
L | haråpie |
inne | indecl - herab |
sg N heråb (1). ◊ G heråbu (4). ◊ A heråb (3). ◊ L haråpie (2). ◊ indecl herab (1).
St stp brak, Cn notuje, Linde XVI (dwa z tych samych przykładów) – XVIII w.
Znaczenia
I. Wykrzyknik; zawołanie poskramiające psy myśliwskie; apage, eia Cn (2): Tłuſtego ſkromnym/ prędkiego ćiekáwym Muśi zwáć kto chce być myśliwcem práwym/ Wątrobę lekkim/ á gdy ſię obłowi/ Pſom herab mowi. KlonFlis Fv.
a. W funkcji rzeczownika (1): Kiedy ſámá myſl ciągnie do burdy do zwády. Nie trzebá tám lá lá lá bárzo długo wołáć/ iedno pátrzay herapu kiedy odeymowáć. RejWiz 78v.
II. Rzeczownik:
1. Polowanie (5): Chárt ná podſzcżuwácże. TO tego iáko widziſz/ na ſmycży tárgáią/ Y przedſię v herabu/ cżáſem kiyem dáią. RejZwierz 128v; RejZwierc 90; Bo ſie im krotochwilá tá bárzo ſprzykrzyła/ Goleń/ Plecy/ y Głowe w hárab náruſzyłá. Poiedźmyż ták do domu/ bądź Záiącżku w leſie BielSat C4v [idem] BielRozm 23.
W przen (1): Wſzy w brodzye. ZApuść w brodę ogáry/ á rozmietuy ſieći/ [...] Będzyeſz miał cżęſty herab RejZwierz 140v.
2. Łup, zdobycz (2): Interceptor praede, Który kogo do harapu vbiegł/ to yeſt/ do łupu vbieżał. Mącz 36a, 346d.
III. Wyrażenie przyimkowe w funkcji przysłówka: »po harapie« = po czasie, nie w porę; post tempus Cn (2): Wyęc ták piſſe? (-) Piſſe/ ále po hárápye. KromRozm I D2; Wcżás pánowie po hárabie A Kriſtuſa iuż nie w grobie. MWilkHist D.
Synonim: II. 2. łup.
KN