[zaloguj się]
[pdf]

IDOLUM (2) sb n

Fleksja

N sg id(o)lum (2).

Sł stp, Cn, Linde brak.

Posążek, rzeźba, podobizna wyobrażająca bóstwo, będące przedmiotem szczególnego kultu [idolum – obraz, bałwan, słup wyciosany albo wyrzezany, bożek, też wyobrażenie a kstałt niejakiej rzeczy Mącz 164c; ‒ szpałek, obraz Calep; bałwan; fantazyja, obraz na fantazyjej, myśl; obłuda, mara, ćma, widok fałszywy, pokusa – idolum Cn] (2):
Przen: Głupiec, próżniak (2): to nieſzcżęſny cżłowiek/ czo iáko bydlę w márnym prożnowániu cżáſy ſwe ſproſne tráći [...] owo prożnuiące idolum á ná co ſie inego przygodzi? iedno leży iáko ſprochniáły pień/ ktory iuż áni ná ſtándur pod przecieś/ áni ná łucżywo ſie nie przyda RejZwierc 160v.

W porównaniu: Iuż on mnima gdy pánem iż ieſt Plato práwy [...] A w nich [w złocie, srebrze, w altembasach] ſiedzi idolum by w karmniku kiernoz [...] bogacż nádęty á nie k rozumowi/ Podobien ku brzmiącemu grochem pęcherzowi. RejWiz 6.

Synonimy: bałwan, bożek.

IM