« Poprzednie hasło: JEDNOŚĆ | Następne hasło: JEDNOTLIWY » |
JEDNOTA (7) sb f
e oraz o prawdopodobnie jasne; a jasne.
Fleksja
sg | |
---|---|
N | jednota |
G | jednoty |
D | jednocie |
A | jednotę |
L | jednocie |
sg N jednota (3). ◊ G jednoty (1). ◊ D jednocie (1). ◊ A jednotę (1). ◊ L jednocie (1).
Sł stp notuje, Cn brak, Linde XVI – XVII w.
Znaczenia
1. Wspólnota, jednomyślność, zgoda, zjednoczenie; tu o kościele chrześcijańskim (3):
Zwrot: »przywieść w jednotę« = zjednoczyć (1): rácż przywieść lud ſwoy w iednotę/ vcżyń to prze ſwą dobrotę. ArtKanc K13.
Wyrażenia: »jednota kościoła« (1): iż nam w tym zámieſzániu lepiey ſthać przy ſtárych zwycżáioch á przy poſłuſzeńſtwie á iednocie koſciołá. RejAp 66.
»jednota wiernych« (1): To ieſt/ kthorzy nie ſą z iednoty wiernych/ mocy słow tych nie zrozumieią. BibRadz II 22a marg.
2. teol. O osobach Trójcy Świętej: wspólność natury (3): [aby umysł nasz] wroćił ſye też ku początku ſwemu/ to ieſt/ ku oney wieczney Iednoćie/ ktora nádewſzyſtko/ á od niey wſzyſtko/ Bog Wſzechmogący w Troycy iedyny. SienLek 42.
Wyrażenie: »trzech jednota« (2): Bo Troyca nie inſzego nie ieſth/ iedno Trzech iednotá/ kthora záiſte Bogiem nie ieſt/ iáko theż mnogich ludźi iedność nie ieſt cżłowiekiem. GrzegRóżn L4; SarnUzn B3.
3. praw. Wyrażenie: »jednota w prawie« = równość wobec prawa (1): Isonomia – Iednota w prawie. [...] Latine iuris aequalitas dicitur. Calep 565b.
Synonimy cf JEDNOŚĆ.
Cf JEDNOĆ, JEDNOŚĆ, [JEDYNOSTWO], JEDYNOŚĆ
LW