« Poprzednie hasło: KIELKOŚ | Następne hasło: [KIELNA] » |
KIELLA (12) sb f
kiella (11), killa (1); kiella : killa Mącz (5 : 1).
e jasne; w a wahania.
Fleksja
sg | pl | |
---|---|---|
N | kiella | |
A | kiellę | kiell(e) |
I | kiellą |
sg N kiella (6); -a Mącz (4), -å (1) Leop, -(a) (1). ◊ A kiellę (3) [w tym: -ą (1)]. ◊ I kiellą (2). ◊ pl A kiell(e) (1).
Sł stp notuje, Cn brak, Linde XVI w. (dwa z niżej notowanych przykładów).
Znaczenia
1. Narzędzie murarskie służące do nabierania zaprawy; trulla BartBydg, Mącz; rutrum Mącz (6): Trulla [...] instrumentum cementariorum, kyella, pro muris faciendis BartBydg 163b; Rutrum, Nieyákie naczinie którem wapno rościeráyą y roſprawiáyą wapienna łopátá/ Szuflá/ Kiellá y tákowym podobne naczinia. Mącz 361d.
Wyrażenia: »kiella murarska« = trulla caementarii Vulg (2): A oto Pan ſtoiący ná murze potynkowánym/ á w ręce iego kiella murárſka. Leop Am 7/7, Am 7/8.
»wapienna kiella« (1): Thrulla [...], Wapienna kiellá. Mącz 466d.
W przen (1): Y rzekł Pan: Oto ia położę kiellę w pośrzod ludu mego Iſráelſkiego: niebędę go więcey thynkował. Leop Am 7/8.
2. Naczynie z rączką slużące do nabierania wody; trulla Vulg; capula, urceus Mącz (6): Item kyellą vlomyoną czenowa wkuchnyey vkradl LibMal 1545/97v; Leop 4.Reg 25/14; Urceus, Wodne naczynie/ killá/ wiáderko/ álbo ſzkopiec. Mącz 508c, 37b [2 r.].
Szereg: »kiella albo szkopiec« (1): Decapulo, Kiellą/ álbo ſzkopcem co przelewam/ wypróżniam. Mącz 37b.
Synonim: 2. szkopiec.
Cf KIELNIA, [KIELNICA]
KW