[zaloguj się]
[pdf]

KILKANAŚCIE (74) pron

kilkanaście (33), kilkonaście (26), kielkonaście (2), kielkanaście (1), kilkanaście a. kilkonaście (12); ki(e)lkanaście LibMal (3), DiarDop, KrowObr, ModrzBaz, SkarJedn, CzechEp (2), NiemObr (3), ReszList, GórnRozm (2), ActReg (4), GostGosp, GostGospSieb, WujNT (5), SarnStat (2), KlonKr, PowodPr; ki(e)lkonaście FalZioł (2), LibLeg, KromRozm I (4), KromRozm II (5), KromRozm III, BielSpr, StryjKron (5); ki(e)lkanaście : ki(e)lkonaście BielKron (1 : 3), SarnUzn (1 : 1), RejZwierc (1 : 1), Oczko (1 : 4). [Za formy wątpliwe uznano przypadki zależne odmienne, G kilka- oraz A m pers kilka- z tekstów, w których nie ma zaświadczonej pewnej odmianki lub występują obie pewne odmianki. Wyżej wyrnienione formy z tekstów, gdzie występuje jedna odmianka pewna, zostały pod nią podciągnięte.]

kt- (71), kie- (3) FalZioł (2), KrowObr.

W pisowni łącznej (73), w pisowni rozłącznej (1).

Pierwsze a oraz końcowe e jasne (w tym w a 1 r. błędne znakowanie); -åście (58), -aście (3); -åście : -aście StryjKron (4 : 1), CzechEp (1 : 1), KmitaSpit (1 : 1); -e w kielka- prawdopodobnie jasne (tak w kielka).

Fleksja

N m pers kilkanåście (2), kilkonåście (2). subst kilkanåście (3), kilkonåście (1). ◊ G kilkunåście (7) HisiLan, StryjKron (2), NiemObr, WujNT (2), VotSzl, kilkanåście (4), kilkanåści (1); kilkanåście FalZioł, LibMal, WujJud; kilkanåście : kilkanåści KmitaSpit (1 : 1). ◊ D kilkunåst(o)m (1). ◊ A m pers kilkanåście (2), kilkonåście (1). subst kilkanåście (19), kilkonåście (16). ◊ N a. A subst kilkanåście (1). ◊ I kilkiemnåście (5), kilkąnåście (1) WujNT; -em- (2), -(e)m- (3). ◊ L kilkunåście (5) BielŻyw, KromRozm II, BielKron, WujNT, SkarKazSej, kilkanåście (2) CzechEp, SarnStat, kilkonåście (1) SarnUzn. N m pers i subst, A subst (44); w innych przypadkach: decl (20), indecl (4) SarnUzn, BielSpr, CzechEp, SarnStat; decl a. indecl (6) (G i A m pers: kilkanaście).

Składnia orzeczenia: w sg (n): kilkanaście jest, było (3) KromRozm III, StryjKron, KlonKr, w pl (m pers): kilkanaście są, byli (2) KromRozm II, SarnStat.

Składnia przydawki zawsze: te kilkanaście (2).

Składnia zgody lub rządu rzeczownika przedmiotu liczonego dla poszczególnych przypadków: w składni rządu: N (8), A (36), I (6), L (5); w składni zgody: G (12), A (1), L (2); w składni rządu a. zgody: A (1).

Sł stp: kielkonaćcie, kilkonaćcie, Cn s.v. kocą się raz po raz, Linde XVI – XVIII w.

Zaimek liczebny nieokreślony; zastępuje jakąś liczbę od 11 do 19 (74): Możeſz tego vcżynić z kielkanaſcie iaiecz. FalZioł II I9b; Ruſznyczą y kylkanaſczie lokczi Adamaſchku ſcharego vkradl LibMal 1552/166v, 1545/102v; RejZwierc 10v; Działo ſię to roku od Chriſtuſá Páná 1330. [...] według dowodu kilkunaśćie Kronik Ruſkich StryjKron 416, 380, 432; gdy Krol Iágiełło/ wźiąwſzy kilkánaśćie Kśiężey Polſkiey do Litwy iecháł NiemObr 16; ActReg 56; GostGosp 144; GostGospSieb +3v; Dla czego y kilkánaśćie kart nie piſánych ná koncu dla korrigowánia zoſtáwione ſą SarnStat *8, *7v; KlonKr A2; KmitaSpit Cv.

W połączeniach szeregowych (3): KromRozm I F; ktorzy gdzie záſtáną iednego álbo dwu/ y kilkonaśćie pácholikow/ tedy ie pobiorą BielSpr 27v; Nie poimay go áż ſię z nim práwo przetoczy/ po kilkunaśćie/ y 30. ábo 40. lat. SkarKazSej 701b.

Wyrażenia: »kilkanaście dni« [w tym: o okresie trwania: kilkanaście (4), przez kilkanaście (1), za kilkanaście (1); o przesunięciu w przeszłość: kilkiemnaście nazad (1)] [szyk 6 : 2] (8): mieſzkałem przy niey ná dworze kilkonaſcie dni. BielKron 458v, 450v; káżdy ſnádnie widźi/ że Wielkanoc/ nád ónégo czáſu ráchunek/ kilkiemnaśćie dni poſtąpiłá ná zad Oczko 30, 16v, 17, 18; y teraz te kilkanascie dni wysługy ich odpuscza ActReg 78; (bo ſámiucżki zámknąwſzy ſie/ tom odpráwował zá kilkánaśćie tylko dni) PowodPr 84.

»za kilkanaście groszy« = niezbyt wartościowy (1): ow co vkrádnie rzecz zá kilkánaśćie groſzy/ wnet go poimáćie/ á owego poimáć ſię niegodźi/ ktory náieehał ná dom/ zábił kilká oſob w domu GórnRozm B4.

»kilkanaście lat« [w tym: o okresie trwania: kilkonaście (3), przez kilkanaście (1); o umiejscowieniu w przyszłości: po kilkunaśce (3), w kilkanaście (1), za kilkanaście (1); o umiejscowieniu (początku) w przeszłości: od kilkunaście (2), kilkanaście (1); o terminie: do kilkunaście (1); potem (3), przedtym (1)] [szyk 11 : 2] (13): Potim ſie lepak po kilkunaſcie lath do rodziny wrocił BielŻyw 132; KromRozm I F; KromRozm II cv, t2v; Ieſzcżeć tego w Krákowie ſwieżą pámięć mamy/ Co od kilkunaſcie lat ſpráwy pámiętamy. HistLan B3v; Mowi o Concilium Papieſkiem/ ktore w Trydenćie ledwie ſię zá kilkánaśćie lat wykleiło. ModrzBaz 132v marg; SkarJedn 139; V Filaku ſnać niewiáſtá/ prze choroby ſwéy długié a ſmrodliwé lat kilkonaśćie niezáſtánowienié/ iuż iákoby wyćiekła á wyſchła Oczko 11v; (iákoż iuż wedle Papieſkiego mniemánia/ kilkánaśćie lat przedtym/ tám mieſzkáć miał) NiemObr 51; WujNT przedm 1, s. 493; VotSzl D4; SkarKazSej 701b.

»kilkanaście miejsc« (2): CzechEp 192; Y owſzem na kilkunaśćie mieyſcách obaczyliſmy to/ iż text Láćińſki ſtárego przekłádáczá [...] ieſt dáleko prawdźiwſzy á niżli Graecki WujNT przedm 11.

»kilkonaście mil« (3): LibLeg 11/134; iż gdy wſtęgá zginie Poſłowi/ álbo koniowi podkowá odpadnie w kilku naśćie mil muśi być naleźioná kiedy roſkażą. BielKron 435v; StryjKron 390.

»kilkanaście, po kilkanaście niedziel« = o okresie trwania [szyk 1 : 1] (1 : 1): LibMal 1553/176v; Widziemy też, że WKM i z Pany Radami swolni nie na tym siedzieć lenić się nie raczysz i po kilkanaście niedziel sjem dzierżeć raczysz. DiarDop 108.

»kilkanaście osob« (1): przybywáło ich więcey z iego ſtrony/ áż do kilkunaśćie oſob zacnych NiemObr 25.

»kilkanaście przykładow« (1): Tylko to okażę kilkąnaśćie przykłádow WujNT przedm 12.

»kilkonaście razow« (1): Philip potym kilko/ boday nye kilkonaſcye rázow onych commentarzow popráwyał KromRozm II ſ3v.

Zestawienia: »kilkanaście set« [w tym: lat (9), człowieka (1), dukatow (1)] = zastępuje jakąś liczbę od 1100 do 1900 (11) : KromRozm I B2v, F3v, M3; KrowObr 195; WujJud 41; á iż go nikt przez te kilkánaſcie ſet lat nie rozumiał iedno oni ſámi. SarnUzn G6v; Oczko 3; CzechEp 320; názáiutrz wychodząc zoſtáwili pod máteracem kilkánaśćie ſet Dukatow ReszList 171; Iesliby Iordan zebrawszy Kiłkanascieset człowieka mniey abo więcey, nastąpił nad Wieliczkę ActReg 28; WujNT 124.

»kilkanaście tyśięcy (a. tysiąc)« [w tym: ludzi (2), bez przydawki na oznaczenie wielkiej sumy pieniędzy (1)] (4): BielKron 346; gdzie ſie podziáły [...] ony Pirámides ták mocne ſlupy co ie po kilkánaſcie tyſięcy ludzi przez wiele lat budowáli RejZwierc 87v; w Litewskim kilkanaście Tysięcy wydatkow nad dochod ActReg 128; Więźnie ná pogránicżne zamki odeſłano/ Ktorych do kilkanáśći tyśięcy imano. KmitaSpit C3.

Szeregi: »kilkonaście a blizu dwudziestu« (1): kazawſſy kilkonaſcje á blizu dwudźyeſtu lat po rozmáitych ſtronách/ vdał ſye [...] do Hyeruzálem KromRozm II t2v.

»jeden albo kilkonaście« (1): Ieſt roznicá w ártikule iednym álbo kilkonaſcie SarnUzn C4. [Ponadto w połączeniu szeregowym 1 r.].

»kilko albo (bodaj nie) kilkonaście« (5): ktorzy yedno kilko albo kilkonaſcye kazánya yego/ y to doſyć krotko/ wypiſáli. KromRozm II d3v, cv, ſ3v; KromRozm III E2v; RejZwierc 111. [Ponadto w połączeniach szeregowych 2 r.].

»kilkonaście i więcej« (2): Duciy tych tho tákich vżywáią wedle potrzeby dni kilkonaśćie/ czáſem téż y więcéy Oczko 17, 16v.

Wyrażenia przyimkowe, w których przyimek podkreśla nieokreśloność, nie wprowadzająe istotnej zmiany znaczeniowej: »o kilkonaście« (1): Także Kniáziow oddzielnych Giedrockich/ Holſzáńſkich/ [...] etć. potomkow Wielkich Xiążąt [...] o kilkonaſcie było StryjKron 385.

»z kielkonaście« (1): wley w on garniecz oleyku Lilijowego/ z białey Lilijey vcżynionego, z kielko naſcie łyżek FalZioł V 26v.

a. W funkcji rzeczownej osobowej: kilkunastu ludzi (4): I rozkazali tym, ktore z pośrzodku siebie kilkanaście słali, aby tego IchM dołożyli Diar 38.

W połączeniu z imiesłowem odmiennym (1): Potym dwá vffy ludźi [...] ták ſie okrutnie bili/ iżby kto rzekł nieprzyiaćiele ſobie/ gdźie zábitych kilkánaśćie BielKron 443.

Szereg: »(jeden i) kilka a(l)bo kilkonaście« (2): KromRozm II b; k temu trudno w rżeczy nowey [...] ná iedno ſię zdánie kilkiem ábo kilkunaſtom zgodźić? GórnRozm K3v.

Cf KILANAŚCIE, KILNAŚCIE

KW