[zaloguj się]
[pdf]

KOKODRYL (17) sb m

kokodryl (10), krokodyl (5), krokodryl (1), kokodrył (1); kokodryl FalZioł (2), HistAl (4), BielKron (4); krokodyl Mącz (2), Oczko, Calep (2); krokodryl RejWiz; kokodrył RejZwierc.

kok-, krok- (15), coc- (2); -ri-, -di- (14), -ry-, -dy- (3); -ll (9), -l (7).

Oba o jasne.

Fleksja
sg pl
N krokodyl, krokodryl kokodrylowie, kokodryli
G kokodryla, krokodyla kokodryl(o)w
A kokodryla kokodryle, kokodryły

sg N krokodyl, krokodryl (4). ◊ G kokodryla, krokodyla (4). ◊ A kokodryla (1). ◊ pl N kokodrylowie (2), kokodryli (2); -owie HistAl; -owie : -i BielKron (1 : 2). ◊ G kokodryl(o)w (1). ◊ A kokodryle (2) HistAl, BielKron, kokodryły (1) RejZwierc.

Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVIII w.

zool. Crocodylus niloticus Laur. (Rost); krokodyl nilowy, gad drapieżny; crocodilus Mącz, Calep, Cn (17): á Cocodrilla gimaią na grzbiethy gim wſiadłſzy FalZioł IV 32d; Potym z oney trzćiny ráki bárzo wielkie wychodziły/ máiąc grzbiety twárdſze nád Kokodrille HistAl H6v; Iako Alexander przyiechał ku rzece Brágmáńskiey/ gdzie tám przebywáli Ippotamowie/ Kokodrillowie/ Niedzwiatkowie HistAl 14, 12, 14; BielKron 95v, 269v, 270 marg; Crocodilus, vel Crocodylus, Krokodil Aegypskie zwiérzę/ które ták w wodzie/ yáko y na ziemi żywie. Mącz 69a, 69b; Oczko 29; Calep [271]b, 272a.

W charakterystycznych połączeniach: kokodryl jadowity (2); kokodryla imać, odpędzić.

Wyrażenie: »ziemny kokodryl« (1): Dijaſco. piſze Layno Cobodrillowo [!]/ ziemnego Cocodrilla: z wodką koprową albo rożaną oblicże pomazowane/ barzo czudne bywa FalZioł IV 32d.
Szereg: »(bażyliszek), kokodryl, (albo, i) smok« (3): Báżyliſzek/ Krokodril/ y Smok iádowity/ Káżdy s tych przez cżłowieká może być zábity. RejWiz 10v; W tey rzece Nilus/ rodzą ſie Kokodrilli iádowići ſmocy z iáiá BielKron 270; Abowiem máłoćby pomogło choćbyś widział [...] Syreny ſpiewáiące/ Kokodryły álbo Smoki latáiące/ [...] ieſli toż do domu w obycżáioch s ſobą przynieſiemy cochmy byli s ſobą wzięli. RejZwierc 20v.

Synonimy: »smok morski«, »wodny smok«.

MM