[zaloguj się]
[pdf]

KONIECZNY (11) ai

o oraz e jasne.

Fleksja
sg
mNkonieczny fNkoniecznå, konieczn(a) nN
G Gkonieczn(e)j G
D Dkonieczn(e)j D
A Akonieczną Akonieczn(e)
L L Lkoniecznym

sg m N konieczny (3). ◊ f N koniecznå (1), konieczn(a) (1). ◊ G konieczn(e)j (1). ◊ D konieczn(e)j (1). ◊ A konieczną (1). ◊ n A konieczn(e) (2). ◊ L koniecznym (1).

Sł stp notuje, Cn brak, Linde XVI w.

1. Końcowy, zamykający; ostatni, ostateczny; terminalis Mącz (6): Modlitwa koniecżna. TarDuch D2; Clausula, Zámknienię [!]/ Rzecz konieczna. Mącz 56b, 450b; CzechEp 306.
Wyrażenie: »konieczne skończenie« (1): Abowiem z ktorego ſie w wyłożeniu złym wyrzuconego poſmiewáli/ temu ſie przy koniecnym rzecży ſkońcżeniu dziwowáli [in finem eventus mirati] Leop Sap 11/15.
Szereg: »ostatni a konieczny« (1): ZE wſſythkich inſſych dobrodzyeſtw ktoreby ſynowi ocyec wyrządzał właſnye áż do lat práwych/ y ſamego yego poſtánowyenya/ to oſtátnye á konyecżne dobro ma mu s ſiebye okázáć y ſnim ſie przed nim popiſać ſtátecżnye á ſtale/ iż go nyema opusćić áni od ſiebye y łáſki ſwey oddálić. GliczKsiąż Q2v.
2. Decydujący, ostatecznie rozstrzygający, nie mogący ulec zmianie; finitivus, peremptorius Mącz (4): nyemoze myecz od w.m. odpowyedzy konyeczney okolo vczinyenya ſprawyedlywoſczi lyudzyem y poddanem ſwem. LibLeg 11/151v; Mącz 128a.

W połączeniu szeregowym (1): Ivſczy thą konyeczną vpelną, a przeſz naſz wnyczem nyeodmyenna Inſtructia a reſolucia dawamy MetrKor 38/500.

Wyrażenie: praw. »konieczny mandat« (1): Peremptorium edictum, Oſtáteczny á konieczny Mándat/ Dekret/ álbo pozew w práwie/ ná który yeſli kto nie ſtánie/ ſędzia przedſię poſtępuye ku ſądzeniu y skazániu ſentenciey. Mącz 103a.
Szereg: »ostateczny a konieczny« (1): Mącz 103a cf Wyrażenie.
3. Pierwotny, podstawowy (1): iedinoſć [...] w każdej rzecżi ieſt rzecż wiecżna/ ktora też bywa przed tim niż ſie czo ſtanie. A gdy ſie która rzecż zepſuie: muſi ſie w iednoſć obroćić/ tho ieſt ku iedney rzecży koniecżney przyſć. KłosAlg A2.

Synonimy: 1. ostateczny, ostatni.

Cf KOŃCOWY

ZCh