« Poprzednie hasło: BAGNISTY | Następne hasło: BAGNOWY » |
BAGNO (32) sb n
a jasne.
Fleksja
sg | pl | |
---|---|---|
N | bagno | |
G | bagna | bagn(o)w |
A | bagno | bagna |
I | bagn(e)m | |
L | bagnie | bagni(e)ch, bagn(a)ch |
sg N bagno (8). ◊ G bagna (7). ◊ A bagno (7). ◊ I bagn(e)m (1). ◊ L bagnie (2). ◊ pl G bagn(o)w (1). ◊ A bagna (3). ◊ L bagni(e)ch (2) RejZwierc, BielKron; bagn(a)ch (1) FalZioł.
Sł stp, Cn notuje, Linde XVII – XVIII w.
Znaczenia
1. Błoto, trzęsawisko, mokradło, miejsce podmokłe; palus Mymer1, BartBydg, Mącz, Cn; locus palustris Cn (11): Mymer1 36; BartBydg 106; FalZioł V 21; Woyſko [...] w polách rownych [...] ſtało Iedno że było po części bágná/ á káłuż ſie záwadzáło BielKron 307v, 308; Lugowisko/ błoto/ trzeſáwicá/ bágno/ káłużá/ tonące á trzęſące mieyſcá. Mącz 274c, 26c; RejZwierc 115; A gdzie ná wielkim Bágnie/ álbo kędyby było Ieźioro iákié/ albo wodá ſtoi/ Tedy też Grundfeſtu nie potrzebá. Strum E2v; Porucżnik iák kocżkodan w przod vćiekł ná mule/ Ale wpárły go w bágno y zoſtał ná mule. KmitaSpit C2v, A3.
2. bot. Ziele na bagnach rosnące: Ledum palustre L. Rost; myrtus BartBydg; erice Calep (21): Myrtus (mirtus) porey vel bagno BartBydg 91b; FalZioł IV 29b; ludzi y bydło kropili/ głownie/ gromnice/ bágno/ owies/ ziele/ Ser/ máſlo KrowObr 119, 80v, 92v, 93 [3 r.] (13); warzże bágno y Wrzos w wodźie SienLek 104v; Erice ‒ Wrzos aly bagno. Rutheni bohun appelant. Calep 371a.
W charakterystycznym połączeniu: bagno i kwiatki (9).
Wyrażenie: »bagno papieskie« (4): Papieſkiego Bágná y Kwiatkow tzárowánie w niedzielę Kwietną. KrowObr 255, 92v [2 r.], 244v.
Synonimy: 1. błoto, kałuża, ługowisko, trzęsawica.
Cf BAGNISKO
KN