« Poprzednie hasło: KRĘTU WĘTU | Następne hasło: KRĘŻEC » |
KRĘTY (3) ai
Fleksja
sg | ||
---|---|---|
m | G | kręt(e)go |
A | kręt(e)go |
pl | ||
---|---|---|
G | krętych | |
A | subst | kręt(e) |
I | m | kręt(e)mi |
[sg m G kręt(e)go. ◊ A kręt(e)go.] ◊ pl G krętych (1). ◊ A subst kręt(e) (1). ◊ I m kręt(e)mi (1).
Sł stp, Cn notuje, Linde XVII – XIX w.
Znaczenia
1. Zrobiony przez skręcanie, zwijanie; contortus, intortus, tortilis, tortus Cn (1):
[Wyrażenie: »kręty len«: namyoty oppony ſ plothna lnyanego de bisso retorta kretego lnv TomZbrudzBrul Ex 27/9.]
W przen (1):
Wyrażenie: »wici kręte« = wybiegi, wykręty (1): Niech po proſtu/ zániechawſzy wići krętych odpowie. CzechEp 268.
2. Silnie skręcony, naciągnięty, napięty (1) : Káżdyby rzekł ze [!] ſam Phoebus bije w kręte ſtrony [lutni]/ Y oſnowę trzewonitną ćwicży Bog vcżony. KlonŻal B2v.
3. [Wijący się, wyginający: Niż ſie zápali po świtánie zorzá/ To zbieram z wędy krętego węgorzá. BielawMyśl F2v.]
4. Zawiły, wykrętny, pełen wybiegów (1):
Wyrażenie: »z chytra kręty« (1): Qui contortulis quibusdam conclusiunculis effici volunt non esse malum dolorem, Ktorzy nieyákiemi z chytrá krętemi dowody tego dowodzą yákoby boleść nie miáłá być miedzy złemi rzeczami poczytána. Mącz 459b.
Synonimy: 2. naciągniony; 3. wijący się; 4. wykrętny.
Cf KRĘCISTY, KRĘCONY, KRĘTNY, KRĘTOGŁOW, KRĘTOROG, KRĘTOROGI, KRĘTU WĘTU
MB