[zaloguj się]
[pdf]

KROTCE (49) av

krotce (47), kratce (1), krocce (1); kratce LibLeg; krotce : krocce Calep (8 : 1).

o pochylone, e jasne; kratce z tekstu nie oznaczającego pochyleń.

comp krótc(e)j.

Sł stp notuje, Cn brak, Linde bez cytatu.

1. Przy użyciu małej ilości słów; krótko, zwięźle, lapidarnie; strictim Modrz, Calep, Cn; breviter Calag; in brevi Vulg; caesuratim, compresse, correpte, presse Calep (45): yeſtmy iego krolyewſka myloſcz raczil v.k. myłosti nyeczo kratcze powyedziecz LibLeg 4/26; BielŻyw nlb 4; MurzOrt B; Diar 114; Leop VVvv6v, Eph 3/3; OrzList cv; BielKron 296, 297v; Ná dzyeń Rozpámięthywánia Męki Páná náſzego/ Hiſtoria/ z Ewányeliſtow Swięthych krotce zebrána. RejPos 99v, 306; RejZwierc 28, [213]v; BielSpr 37; WujJudConf 18; RejPosRozpr b3; PaprPan kt, K; IAkom wyżſzey krotce dotknął/ trzebá áby vrzędnicy ná niektorych mieyſcách byli poſtánowieni ModrzBaz 117, 106v; Calag 321a; wſzákże ſpráwy ich krotce w piśmie świętym dotknione/ y wielką cnotá ich/ kilą ſłow opiſana ieſt. SkarŻyw 240, 251; ActReg 13, 53, 137; Calep 147a, 172a, 199a, 222b, 226b (9); SarnStat 1000, 1011 [2 r.].

W połączeniu szeregowym (1): Bo wiedzą/ iſz żaden lepiey/ krotcey/ oſtrzey/ prośćiey/ rzetelniey/ fáłſzu ich pokazáć á odkryć chytrośći niemoże. SkarŻyw 203.

W charakterystycznych połączeniach: krotce dotknąć, dotkniony, (na-, o-, s-, wy)pisać (8), opowiedzieć (2), oznajmić (4), pokazać, powiedzieć (3), przypomnieć, zamknąć, zawiązać, zebrać (4).

Frazy: »krotce mowiąc (a. powiedając)« (3): Owa krotce powiedáiąc/ poráźił/ pogromił/ pobił ony wſzytki nieprzyiaciele ſwoie. RejPos 343; Phil B3; KochPij C3.

»krotce pisząc« (1): Kto chce psa vderzyc łatwie kiy nalesc krotcze pisząc ActReg 117.

»krotce zamykając« (1): A wſzyſtko krotce zámykáiąc wſzyſtki dobre owoce y vcżynki z śiebie wydawa. WujJudConf 106.

Szereg: »krotce a jaśnie« (1): Kiedyby práwá ták krotce á iáśnie [brevitate et perspicuitate] były ſpiſáne [...] tedyby y to było/ żeby ſáme ſtrony ſpráwy ſwe przed ſędźią ſpráwowáły ModrzBaz 95v.
2. W krótkim czasie (4): Przetći domá krotce ſobie y wneth ſye náuczy GroicPorzRej C3v; RejPos 216; Potym ták krotce weśḿ wyrozumienie tego mieyſcá GrzegŚm 18; RejZwierc 198.

Synonimy cf KROTKO.

Cf 1. KROTKO

JB