Słownik polszczyzny XVI wieku

« Poprzednie hasło: KRZESŁO

Następne hasło: KRZESNA »

[KRZESŁOWATY ai

comp krzåsłowatszy.

Teksty nie oznaczają é oraz ó; o prawdopodobnie jasne (tak w -owaty), drugie a jasne; w krzasłowaty pierwsze a pochylone.

Fleksja

sg
m	N	krzåsłowatszy	n	N	krzesłowat(e)
	G	krzesłowat(e)go		G

pl
N	subst	krzåsłowat(e)

sg m N krzåsłowatszy. ◊ G krzesłowat(e)go. ◊ n N krzesłowat(e). ◊ pl N subst krzåsłowat(e).

Sł stp, Cn brak, Linde także XVII w.

Znaczenia

[Niski, karłowaty, krzywy]
- a. [O drzewie]
- b. [W odniesieniu do człowieka niskiego wzrostu, krępego]

Niski, karłowaty, krzywy:

a. O drzewie: O Iáłowcu [...] káżde iego drzewo ieſt krześlowáte [!] [krzeſlowate Cresc 1549 446]/ chropáwe/ á iákoby pcháiące. Cresc 1571 449 (Linde); Drugi rodzay iego [brzostu] ieſt mnieyſzy á krzaſłowátſzy Cresc 1571 458.

Szeregi: »krzywy i krzasłowaty«: ná ſłoney á chudey źiemi tylko ćiernie rośćie ábo drzewká máłe/ ſękowáte/ tarniſte/ krzywe y krzaſłowáte. Cresc 1571 486.

»niewzrosły, krzasłowaty«: [bydło] rádo ſzcżepie ogryza/ á ták iemu ſzkodźi/ zkądże więc sſtawa ſię drzewo nie wzroſłe/ krzaſłowáte y niepłodne. Cresc 1571 377 (Linde).

b. W odniesieniu do człowieka niskiego wzrostu, krępego:

Wyrażenie: »wzrostu krzesłowatego«: [Mahumet] był cżłowiek śrzedniego/ álbo rádſzey niewielkiego wzroſtu [...] wzroſtu krzesłowátego/ á bárzo duży y mocny w rękách BarlBaz 341 (Linde).

Synonimy: karłowaty, krąpciowaty, mały, niski.]