»cerkiew krześcijańska« (8): OpecŻyw 36v, 48, 176v; KrowObr 23v; gdy ſye on tárgnął ná Mátkę moię/ ná Cerkieẃ świętą krzeſćiáńſką OrzList e3v; BielKron 329; OrzQuin Y2v; HistRzym 40.

»doktor [= uczony] krześcijański« [szyk 10:2] (12): abowiem więtſza cżęſc doctorow kreſciańskich poſzła z pogańſtwa WróbŻołt V v; SeklWyzn 3; KrowObr 192; BielKron 136v, 150v, 156v; Mącz 268d; BiałKat 386; WujJud 35v, 203v, Mm; WujNT 68.

»nowe Jeruzalem chrześcijańskie« = Rzym (3): vkazáć nowe Ieruzálem Chrześćijáńſkie/ w ktorym naprzednieyſzy ſtolec kośćiołá ſwego chćiał P. Chriſtus fundowáć WujNT 393, 393 marg, Bbbbbb3v.

»koncilijum krześcijańskie« (4): KromRozm III C4; concilium chrześcijańskie, ktore jest w Duchu ś. zebrane, nie może nic stanowić, co by było przeciwnego Duchowi temu. DiarDop 101; BielKron 211; WujJud 157v.

»kościoł [= ecclesia] (święty) krześcijański« [szyk 296:12] (308): LibLeg 8/133v; FalZiołUng V 119v [2 r.]; W tym pieniu wylicża Prorok dobrodzeyſtwa koſciołowi krzeſcijańskiemu od pana boga dane WróbŻołt H2v, I8, T7v, T8, T8v, V7v (12); RejPs 128v; Wierżę też iż ieſt ieden prawdziwy/ y ſwięty koſcioł chrzeſcijanſki/ po wſzyſtkim ſwiecie roſproſzony/ ktory na prawdziwym ſłowie bożym ieſt zbudowan/ y ſwiątoſciami od Chriſtuſa vſtawionymi/ y danymi/ potwirdzon y vmocznion. SeklWyzn Bv, Av, a3v, a4v, c2, c2v [2 r.] (16); SeklKat B4v, P4v, Z, Z2v; A nye náſláduyą ći błędow/ częſćyą nowych/ częſćyą ſtárych Mánicheuſſowych/ [...] y inych kácerzow dawno od koſćyołá poſpolitego krzeſćiyáńſkyego potępyonych. KromRozm I E, Cv, C4, E4v, F, H2v (12); MurzHist C, G3; MurzNT 33v marg; KromRozm II a2v, a3v, a4, a4v, b3 (13); KromRozm III B5v, C2, F4, H3v, H7 (13); Diar 49; DiarDop 101; GliczKsiąż Dv [2 r.], K8v; Duchownym mieczem obłędliwi do koſćiołá krzeſćiáńſkiego bywáią przywodzeni. GroicPorz a2v, hv, k, ggv; Papieżowi zábroniono władnąć nád kośćioły krześćijáńſkimi/ ktore ſą w Egypćie/ w Libiey/ w Pentápolu/ w Alexándryey/ y w Antyochiey. KrowObr 17, A2v, A3 [5 r.], A3v, A4v [3 r.], B (86); Leop kt, HHh4, ZZzz2, VVv; BibRadz I 446a marg; OrzRozm F3 [2 r.], Gv, M2; záłożyli kośćioł Krześćiáńſki w Wielgrádzie/ y ludzi ná Krześćiáńſką wiárę wiele pokrzćili. BielKron 343, 96, 139v, 142v [4 r.], 143, 152v (34); LeovPrzep C2v, D, G3v; OrzQuin I, Iv, I2, I2v, M4v; SarnUzn A3, G3; RejAp 103v [2 r.]; RejPos 23, 49, 125, 189v, 197, 286v, 349; RejPosWiecz² 92 [2 r.], 94v; BiałKat a2, 41 [2 r.], 111, 166, 173v (15); KuczbKat 410; RejZwierc 11v, 260; BielSpr 60; WujJud 84, 142, 166, 181v, 184, 206, 244v; WujJudConf 1, 129v, 130; RejPosRozpr c [2 r.]; RejPosWstaw 143v; BiałKaz G4, M4; SkarJedn A8, 121, 274, 300; Oczko 30; KOśćioł Boży ktory ieſt w Gocyey/ kosćiołowi Bożemu ktory ieſt w Káppádocyey/ y wſzytkim kośćiołom powſzechnym Chrześćiáńſkim gdziekolwiek mieſzkáiącym SkarŻyw 328; NiemObr 85; ReszPrz 8, 12, 14, 16 [2 r.], 34 (12); ReszList 146, 157; ArtKanc M10, M11; Bo ná początku kośćiołá Chrześćijáńſkiego/ ſtrzegli ſię Apoſtołowie/ imion vrzędow zakonu ſtárego WujNT 456, przedm 9, s. 12, 102 marg, 439, 455 (11); SarnStat 714; SiebRozmyśl G4v, Kv.

»kościoł(ek) [= templum] krześcijański« [szyk 19:2] (21): Pan bog ieſt na mieſtczu ſwiętym ſwoim w niebie y w domu y w koſciele krzeſcianskim. WróbŻołt V7; KrowObr 90 [2 r.], 91, 109v, 110, 115v [2 r.] (11); ktoby vciekł do kościołá Krześćiáńſkiego/ áby pokoy miał. BielKron 158v, 144, 200v, 288v, 453; WujJudConf 51, 182; żeby mu było wolno/ kośćioły Chrześćiáńſkie budowáć miedzy Zydy/ tám gdzie ich niebyło. SkarŻyw 457, 487.

»krześcijańskie kredo« [szyk 2:1] (3): Będę wam cżytał z Dawidá Y z krześćiáńſkiego kredá. MWilkHist D4, A4v, D4.

»msza (święta) krześcijańska« [szyk 4:1] (5): SeklKat X4v [2 r.]; OrzList e3; á záś ná náſzę chrześćijáńſką Mſzą y wiecżerzą/ tym ze piſmem ſzturmuią. ReszPrz 17; WujNT 103.

»nauka krześcijańska« = norma, praecepta Christiana Modrz [szyk 20:9] (29): SeklKat A3, R4v; ále iżebyſmy poſpolitey krzeſćiyáńſkyey náuki przećiw ich [kacerzy] załogam bronyąc/ czuynyeyſſymi y oſtrożnyeyſſymi byli. KromRozm I L2v; MurzHist F3 [2 r.]; MurzNT 28v; KromRozm II b4, t4v, x3; KromRozm III O3; KrowObr A2, B3v; OrzQuin O2v [2 r.], Y; RejPos 23; KuczbKat 9, 105, 120, 385; Tę tedy Confeſsią álbo wyznánie wiáry y náuki Krześćijáńſkiey W.K.M. Pánu náſzemu Miłośćiwemu ofiáruiemy y podawamy WujJudConf 15; ModrzBaz 65, 108v; ReszPrz 34; ReszHoz 131, 136; LatHar ++8v; WujNT 522; PowodPr 31.

»krześcijański ojciec« = papież (1): Chceſz vſtáwy krześćijáńſkich Oycow/ y Dekretały od Swiętey y Apoſtolſkiey ſtolice poſtánowione [...] chowáć? KrowObr 127.

»pismo krześcijáńskie« [szyk 4:1] (5): SeklKat A2; BielKron kt, 4, 46; Ták wielka ieſt głębokość Chrześćijáńſkiego piſmá/ co dźień bych ſię miał czego w nim vczyć SkarKaz 81a.

»krześcijańska prawda« [szyk 2:2] (4): GrzegRóżn A2; żebyſmy ſie nie dáli zwodzić wſzem zdrádam á obłudam kácerſkim/ ále będąc ſpoieni w prawdziwey wierze á w miłości/ záchowáliſmy prawdę Krześćiáńſką/ ſzcżyrą á proſtą RejPosRozpr c; Iulianus odſtępcá wiáry Chryſtuſowey [...] chytro Chrześćiáńſką prawdę y wyznánie iey gubił/ y do chwały báłwáńſkiey przymuſzał. SkarŻyw 392; PowodPr 33.

»religija chrześcijańska« (6): ActReg 16; Lecz iż w rzeczách około wiáry y religiey ś. Chrześćiáńſkiey roſkázuie Páweł S. trzymáć ſię náuk y ſłow od ſtárſzych podánych y powierzonych WujNT przedm 21, s. 543 [2 r.]; SkarKaz 277a; SkarKazSej 679b.

»rycerz, rycerstwo, żołnierstwo krześcijański(e)« = miles Christi 2.Tim 2/3 [szyk 13:8] (17:3:1): RejZwierz bb2v, 113 [2 r.]; IZ cie Krześćiyáńſkim Ryczerzem zowę káżdy Krześćiáńſki cżłowiecże RejPos A4; Bo iáko namniey odſthąpiſz od ſwięthych ſłow á od ſwięthey náuki Páná tego [...] iuż nielza iedno muśiſz ſłábo ſthać w thym boiu á w thym Krześćiáńſkim rycerſtwie ſwoim. RejPos A5, A4 żp, A4 [2 r.], A4v, A5v, A6, B; Imię Bogá wſzechmocnego/ A mocna obroná iego/ Toć ieſt zbroiá poććiwego/ Rycerzá Krześćijáńſkiego. RejZwierc 254, 254, B4, 254v, 255v żp, 275v, Bbb3v; LatHar 351; SkarKaz 348b.

»rzeczpospolita, rzecz wszystka krześcijańska« = respublica Christiana JanStat (32:1): aby dobra kościelne to jest Rzeczypospolitej krześcijańskiej w Polscze takiem porządkiem szafowani byli, na co są nadani Diar 69, 90; GliczKsiąż E4v, G5, K7v, Ov; RejWiz A3; iż dziś oycżyznę ſwą/ dziáthki/ żony/ á co więtſzego/ rzecż wſzytkę krześćiáńſką ná ſobie nioſą BielKron 307v; Boże day áby to z iechánie náſze [królów z cesarzem] ku pożytku było/ nam y poddánym náſzym/ y wſzey rzecży poſpolitey Krześćijáńſkiey BielKron 414, 162v, 196v, 220, 220v, 236 (15); BiałKat 36; RejPosWstaw 42v; StryjWjaz B4; SkarJedn 154; KochWrJan 17; OrzJan 132; SarnStat 178, 922; PowodPr 37, 81; SkarKaz 679b.

»sejm chrześcijański« = sobór powszechny (2): Mogę do tego przydáć náukę/ powſzechnych Seymów chrześćiáńſkich/ y ludźi s. którzy ná nich mieścá záśiadáli BiałKat 288v, 123v.

»krześcijańska spowiedź« = Christiana confessio Modrz [szyk 1:1] (2): A ſpoſob ſpowiedźi Krześćiáńſkiey/ wyráźił nam Pan Kryſtus w onym ſynu Márnotrátny^m y Iáwnogrzeſzniku. WujJudConf 81v; ModrzBaz 64v.

»sprawa krześcijańska« [szyk 17:2] (19): LibLeg 8/132v; Abowyem wyárá náſſá nye niſſczy áni zákázuye ſpoſobow/ porządkow/ y ſpraw śwyeckich/ ktore ſpráwye krzeſciyáńſkyey nye ſą zgołá przećiwne. KromRozm II m3, av, a2, f3v, g3, hv (10); KromRozm III F2, H2v, M, N4; BielKron 149v; WujJud 202; WujJudConf 201v; ReszPrz 10.

»krześcijańska szkoła [= nauka]« [szyk 1:1] (2): dźiśieyſzych czáſow Hoſius Kárdynał w ſzkole Krześćijáńſkiey Miſtrz/ á żacy ſą drudzy. OrzRozm P3v; BielKron 143.

»wiara (święta) krześcijańska« = fides Christiana Miech, Mącz, JanStat; Christiana religio Modrz, JanStat [szyk 382:122] (504): LibLeg 6/79v, 160v, 11/56v, 154v; Ia Malcher pecz slyvbuya swą czeſcz y szwą dobrą krzeſzczyyanſka wyarą [...] stawycz ſſya oblycznye nazamku yego krolyewſkyey myloſczy MetrKor 37/3v; OpecŻyw kt, 6, 40, 169v, 176v; BielŻywGlab 9; MiechGlab 19, 20, 27, 47, [88]; KłosAlg D3v; niemaſzci indzie takich pożythkow ani zbawienia iedno w wierze krzeſciańskiey. WróbŻołt V8v, S5, S6, S7v, Xv, Y2v (10); ComCrac 20; LibMal 1554/187, 187v, 188, 189; Wyznanie wiary Chreſcijańſkiei Iana Seklucziana. SeklWyzn kt, A, a2v, a3, B [2 r.], b2 [2 r.], g4v; SeklKat kt, B3v, G2, G2v, N4v [2 r.] (14); RejKup ſ6, Eev; KromRozm I D4 [2 r.], K3, M, M4, N; MurzNT 81; KromRozm II e2; KromRozm III H6v; BielKom G2v; GliczKsiąż L4v; Práwo zábrania być temu Sędźiem/ ktory ieſt klętym/ wywołánym/ odſzczepieńcem wiáry Krzeſćiáńſkiey GroicPorz b2v, d2v, h4, ii4, m; KrowObr kt, A4, Cv, D, 2 żp (24); Leop *2v; OrzList d4v; OrzRozm Lv, M2, M3v; Filo Zyd vcżony nád ine był w Rzymie/ ktory był Krześćiánom przychylny/ wychwaláiąc ich nabożeńſtwo y ſpráwę/ przeto wiele piſał kſiąg ku ozdobie krześćiáńſkiey wiáry. BielKron 145v, 27, 93v, 128, 139, 139v (142); GrzegRóżn A2v; Mącz 40d, 119c, 126a, 323a, 327d; OrzQuin C4, H, I2, L2 [2 r.], Ov, Aa6; SarnUzn A2v, F2, H6; LeovPrzep F2v; RejAp 23v, 172; HistRzym 79v; RejPos 88, 88v, 190, 190v; RejPosWiecz³ 96v; BiałKat kt, 1, 76, 81, 83v [3 r.] (19); KuczbKat 15, 40, 50, 145, 155, 185; BielSpr 57v, 61; WujJud A7v, B, 40, 203 [2 r.], 239v, L18; WujJudConf 11v, 12, 15, 38v, 51 (11); RejPosRozpr b3v; RejPosWstaw [143³]; Słyſzeliśćie tedy iákich táięmnic wiáry S. Chrześćijáńſkiey Pan náſz Marty á w niey wſzyſtkich nas ſwych náſládowcow vcżył BiałKaz G2v, C4, D4, G3, I2v, I3v; KarnNap F, F3; ModrzBaz 49v, 62v; SkarJedn A6, A8v, 39, 94, 113 (12); Oczko 23v; poſłał do nich niektore zdrayce do więzienia: áby ich [...] namową do tego zmiękcżyli/ áby Chrześćiáńſką wiárę porzućili SkarŻyw 131, 20, 46, 75, 124, 130 [2 r.] (29); StryjKron 100, 125 [2 r.], 140, 150 [4 r.], 280 (15); ReszPrz 3, 13, 14, 15, 16 (20); ReszHoz 128, 135, 138 [2 r.]; ReszList 145, 152, 153, 154 [2 r.], 156 (16); ArtKanc M10; za Panowania iego tho Kroleſtwo wiara Swieta Chreſcianſka oſwiecic ratzel. PaprUp Bv; [Władysław Jagiełło] wiari ſwietie hreſcianſkiei [!] ſam nauczel. PaprUp B4; Calep 172a; KochFrag 42; OrzJan 26, 35 [2 r.], 36; LatHar 375, 380; Piotr pierwſze cudo vczynił ná potwierdzenie Chrześćiánskiey wiáry. WujNT 406 marg, przedm 4, s. 67 marg, 96, 121, 140 marg (33); JanNKar C2; Zupnicy/ máią bydź ludźie ośiedli/ Krześćiáńſkiéy wiáry/ máiętni SarnStat 342, 4, 213, 218, 221, 260 (14); DZiękuię [...] żem ſie w świętey wierze Krześćiiáńſkiéy vrodźiwſzy/ do tego czáſu ieſtem w niéy przez łáſkę twoię záchowána. SiebRozmyśl E3v; PowodPr 20, 23, 28, 34, 36; SkarKaz 275b, 277a [6 r.], 277b, 417b, 550b; VotSzl A2v, A4v; SkarKazSej 681b, 691a, 701a, 703a.

»krześcijańska wieczerza« = msza w rozumieniu protestantów [szyk 2:1] (3): Piſzeſz mi też o ſwey krzeſćiáńſkiey wieczerzy: y tego też mnie náucz/ iáko to krzeſćiáńſką wieczerzą zowieſz/ w czym Kryſtuſá niemáſz? OrzList bv, b2.

»wyznanie chrześcijańskie« (1): Náſze wyznánie Chrześćyiáńſkie/ ną [lege: nam] pokázuie/ żeśmy wſzyſtko grześny BiałKaz B2.

»(nowy) zakon krześcijański« = religio Christiana JanStat [szyk 43:6] (49): Przyſzyagamy na thy ſzwyathe Ewangelye vedleg zakonv naſchego chrzeſcyanſzkyego. przeſz pana boga. sztworzyczyela nyeba y zyemye. yſz pokoy [...] bądzyemy chovacz. LibLeg 3/33v, 10/65, 90v, 113 [2 r.], 145 [2 r.], 145v (12); WróbŻołt aa4; SeklWyzn f2; iż vſtmye zakon krzeſciyáńſki przez Apoſtoły wſſyſtkyemu śwyátu myał być podan KromRozm II hv, b4, b4v, f, fv [2 r.], f2 (17); KromRozm III F6v, Q3; OrzRozm F4v; BielKron 36, 463; GrzegRóżn K3; [Dorota] będąc wzakonie Chrześćiáńſkim wychowána miáłá dar oſobny mądrośći Bożey w ſobie SkarŻyw 124, 26, 75; StryjKron 125, 135; ReszHoz 128; KochPieś 12; GrochKal 16; ZAKON nowy Chrześćijáńſki zależy nawięcey w miłośći. WujNT Cccccc4v; SarnStat 1086; PowodPr 61; SkarKaz 277b.

»zb(i)or, zebranie, zgromadzenie krześcijańskie« = ecclesia Christiana Mącz [szyk 72:3] (56:14:5): LibLeg 8/133; WróbŻołt C4v, D5v, Vv, V8v, qq5; RejPs 16, 69, 71, 93v, 103 (13): Wtemże koſciele prawdziwym/ to ieſt/ z gromadzeniv chrzeſcijańſkim/ na ſłowie bożym zbudowanym/ wierzę iż ieſt ſpołne poſpolitowanie iednei prawdziwei wiary. SeklWyzn b2, d2v [2 r.]; Eccleſia ieſt ci greczkie ſlowo á popolſku zgromadżenie/ y toż też zgromadzenie poſtaremu zowiem koſciołem/ albo zborem krzeſciańſkim SeklKat Q, P4v, Qv, Q3, X2v; KromRozm I B3, C4v, F3 [2 r.], L, O3; KromRozm II a4, a4v, bv, cv, f3v, g2v, t3; KromRozm III A2, A4v; OrzList cv; BibRadz *2; BielKron 139v; Mącz 99a; SarnUzn E4v [2 r.]; Coż tym to Koſciołom álbo tym to Zbiorom Krześćiańſkim ten Apoſtoł ſwięty od thego Páná opowiedáć racży? RejAp 6v; HistRzym 41; A tu pátrz iáko ſie y Anyeli Páńſcy/ y zbor wſzytek krześćiáńſki/ záwżdy záſmući á záfráſuie z vpadku cżłowieká nędznego RejPos 249, 21v, 25, 51, 137v, 139v, 321, 341; BiałKat 318v; BielSpr 58; WujJud B6v, 180v, 180v żp, Nn7v; WujJudConf 146v; BiałKaz G [4 r.], Gv, G2, G2v; O Corko Syońſka/ krześćiáńſki zborze/ Cieſz śię z Krystá Páná/ w ſmutkách ćię wſpomoże ArtKanc A15v; KlonFlis A3v.

»zbor [= templum] krześcijański« (1): Y bluźniérſtwá pełné ſą Zbory Krześćijáńſkié/ Czego nigdy nie ſłyſzą Bóżnice Pogáńſkié. KochZg A2.

»zbor chrześcijański« = synod biskupi (4): przypuszczalichmy to na rozsądek zboru chrześcijańskiego. Ktory [...] znaczniej by się zebrać mogł, aniż gdzie indziej na stronie Diar 86, 86, 88 [2 r.].

»besurmieński i chrześcijański« (1): Z bozey mylosczy Ceſſarz Thur: y ynnich wiele panstw zakonv Beſſurmyenſkiego y Chrzesczyanskie^go [...] Dayemi wam przyaczielowy naſſemv znacz przes then nasz lysth. LibLeg 10/145.

»Boży, (albo, i) krześcijański« (4): KromRozm II a2v; KromRozm III C2; W Kośćiele BOżym chrześćijáńſkim/ ktory oni Papieſkim zowią/ káżdey náuki iego/ nie ieſt inſzy fundáment/ iedno piſmo święte ReszPrz 52, 16.

»Chrystusow albo krześcijański« (1): ten koſćyoł zowyemy koſćyołem Kryſtuſowym álbo krzeſćiyáńſkim KromRozm III B5v.

»nie tylko izraelski ale i chrześcijański« (1): Wyſławiayćie z rádośćią Bogá/ nie tylko iuż Izráelſkiego/ ále y Chrześćijáńſkiego/ wſzelkie narody LatHar 230.

»chrześcijański, katolicki« (1): Chrześćiáńſkie Kátholickie práwá od ſámego ſą Bogá. SkarKazSej 699b marg.

»krześcijański albo lacki« (1): iż iáko wiárá krześćiáńſka áłbo Lácka [...] nie z inąd, nie od inſzych téż, iedno z Rzymu, y od Rzymian, do wielu páńſtw krześćiáńſkich poſzłá JanNKar C2.

»papieski albo (ale, a nie, nie) krześcijański« [szyk 4:1] (5): OrzList b, d3v, e2, f2v; kazał ſobie przywieść żydá iedne^go/ tákże kſiędzá Ormiáńſkiego/ y kſiędzá też Krześćiáńſkiego/ ábo Papieſkiego CzechRozm 67v.

»krześcijański jako i (a nie, i) pogański« [szyk 2:2] (4): o sławney zacznoſći nauki Licżenia rozmaići mędrczowie wiele piſali tak Pogańſzcży iako y Krzeſćiańſzcży. KłosAlg Av; SeklKat A2; KołakSzczęśl A2; WujNT Aaaaaa2v. [Ponadto w przeciwstawieniach 5 r.].

»prawdziwy, (a) chrześcijański« [szyk 1:1] (2): SeklWyzn a4v; znáłem ié [nauki] zaprawdźiwé a Chrześcjanſkié/ nie za fałſzywé abo ktoréby śię od prawyi wiary odſtrzélali. MurzHist F3.

»szlachetny a krześcijański« (1): thák gdyż iuż rozumieſz ocżci idzye/ á s kim cżynić maſz/ nie drzémże moy miły ſláchetny á Krześćiáńſki Rycerzu RejPos A4v.

»doskonałość chrześcijańska« [szyk 6:2] (8): WujJud 144v; SkarJedn 359; SkarŻyw 200; LatHar 264, 396, 594; Przetoż przyſtoyniey ieſt miłośći y doſkonáłośći Chrześćiáńſkiey/ ráczey krzywdę y ſzkodę ćierpieć/ á niżli ſię práwowáć. WujNT 591, przedm 35.

»jedność krześcijańska« [szyk 23:1] (24): ustanie rożnica wiary i opinij, ktore by jedność chrześcijańską targać mieli. Diar 51; OrzList f3; BielKron 224; BiałKat 136; WujJud A3; SkarJedn A7, 148, 189, 220, 228 (17); ReszList 185; LatHar 631.

»miłość krześcijańska« = Christiana charitas Modrz [szyk 36:17] (53): SeklWyzn d2v; KromRozm III F2v; LubPs A5v; ktorzy co od Bogá máią/ nie rádźi z miłoſći Krzeſćiáńſkiey bliźniemu vżyczáią/ iedno zá vkłony bárzo niſkimi/ y zá dáry wielkimi. GroicPorz B3v, C2, C3, z4v; KrowObr 1; BibRadz II 90c marg; BielKron 410; Mącz 366d; RejPos 112v, 120, 334; BiałKat 171 [2 r.]; RejZwierc 78v, 95v; WujJud 33, 126, 203v; KarnNap A3v, C2, C4v; ModrzBaz 62v, 141; SkarJedn 39, 148, 153, 242, 335; SkarŻyw 409; ReszPrz 3, 8; ReszHoz 114, 123 [2 r.], 129, 130, 132 [2 r.] (15); áby mieli z cżego tę chęć y chrześćijáńſką w podeymowániu y opátrowániu pielgrzymow miłość pokázowáć ReszList 167; GrabowSet A3; LatHar +11v; WujNT 607.

»nic krześcijańskiego« (2): OrzList a4v; Kto tu źiemie to y ty widome dobrá ma zá ſwoy dom/ pokoy/ y zamek/ y ná tym iuż przeſtáie/ y radby áby ták zoſtał: nic w nim Chrześćijáńſkiego nie máſz. SkarKaz 207b.

»krześcijańskim obyczajem« = po chrześcijańsku [szyk 3:1] (4): BielKron 229v, 416; BielSpr 58; gdy tákowe ćiáłá/ choć o więtſze exceſsi záwieſzone/ vcżćiwie zeymuią/ y obycżáiem Krześćiáńſkim grzebią. PowodPr 80.

»pokoj krześcijański« [szyk 2:1] (3): BibRadz *2v; GórnDworz D6; Stolicá Cárogrocka w wielkim pokoiu Chrześćiáńſkim iuż po wſzytkim Pogáńſkim przenáśládowániu vrodzona [...] puſtą być bárzo pocżęłá/ y niepoſłuſzną á nie ſpokoyną SkarJedn 390.

»powinność krześcijańska« [szyk 30:43] (73): RejWiz A3v; LeszczRzecz A4; RejAp 138; Náuká pocieſzliwa o powinnoſciach krześćiańſkich náſzych/ cochmy powinni Pánu Bogu ſwemu/ á co ſwoiemu bliźniemu/ y przełożonemu ſwiátá tego. RejPos 250 marg, A4, 61v, 62, 72v, 104v (48); KuczbKat 300, 425; RejZwierc 14, 32, 96, 96v, 119, 142, 179; WujJud A7v; WujJudConf 145; RejPosWstaw [41²]; KarnNap G2v; ReszList 167; WerGośc 208, 209; Powinnosc Chreścianska ma bydz waznieysza nizli ta Polityka. ActReg 140; LatHar +2 marg, 34, 231, 663; SiebRozmyśl E3v.

»prawo krześcijańskie« [szyk 4:2]: (6) KuczbKat 145; SarnStat 154; Práwo ludu Chrześćiáńſkiego/ wie to/ iż nierządność ćieleſna ieſt zakonem Bożym zákazána. A przecię [...] przegląda y ćierpi poſpolitych nierządnych domow [...] Ale preto [!] práwo Krześćiáńſkie przećiw práwu Bożemu nierządnośći zá dobrą nie ma. PowodPr 41, 2, 68; SkarKaz 699b.

»rzecz krześcijańska« (6): FalZioł V 54; MurzHist H2v, S2; RejPos 113v; SkarJedn 334; Bo ludzka rzecż ieſt zgrzeſzyć: Chrześćijáńſka/ grzechu przeſtáć: Dyabelſka/ w grzechu leżeć. LatHar 137.

»krześcijańska sprawa« [szyk 6:6] (12): RejPos 70v, 172, 181v, 198, 204 (8); KuczbKat 300; BielSpr kt; choć y Doktorámi dumy ſwoie podpieráć y ſzcżyćić będą/ namniey ſię tym nie trwożćie/ naymnieyſzey ſpráwy chrześćijáńſkiey dla tego nie opuſzcżayćie ReszPrz 10; SarnStat 195.

»sprawa [= władza] krześcijańska« (1): Potym ſpráwował páńſtwo ſwe w dobrey ſpráwie Krześćiáńſkiey/ w iednośći kościołá. BielKron 157v.

»zbroja chrześcijańska« [szyk 1:1] (2): SkarŻyw 399; ZBROIA Chrześćijáńſka wſzytká ieſt duchowna. WujNT Dddddd.

»krześcijańska zgoda« [szyk 5:3] (8): BielKron 382v, 418v; BielSat G2v [2 r.]; SkarJedn 266, 352, 353; Boże ſie żal ná náſze głupie chrześćiány/ Iż wolą oto przeſtáć z niecnymi Pogány/ A niżli z ſobą mieſzkáć/ w chrześćiáńſkiey zgodzie BielSen 15.

»żywot (a. życie) krześcijański(-e)« [szyk 15:11] (26): BielŻywGlab nlb 13; MurzHist G4, L [2 r.], Tv; MurzNT 111; OrzList e3; RejPos 246; BiałKat 218v; KuczbKat 70; RejZwierc 134v; RejPosWstaw [21²], [110²]v; KarnNap B4, Dv, D3; SkarJedn A5v; [św. Chryzostom] Tám nápiſał kśięgi o kápłáńſkiey doſtoynośći: y o ſkruſzeniu ſercá: y wielce ſię w cnoćiech żywotá Chrześćiáńſkiego w práwił. SkarŻyw 86, 4, 20, 353, 435, 463, 518; GrabowSet Q4v; Liſty nákoniec Apoſtolſkie báwią ſię [...] częśćią náukámi o pobożnym żywoćie Chrześćijáńſkim WujNT przedm 31.

»dobry a krześcijański« (2): Toć yeſt práwe/ dobre á krzeſćiyáńſkye vżywánye przykazánya tákowego/ ktore obyczáynym zowyemy KromRozm II k3v; SkarŻyw 4.

»pobożny i (a) krześcijański« [szyk 3:1] (4): iż theż bez przeſtánku śie modląc/ y Chrześćijánſkie á pobożne vcżynki ſpráwuiąc/ vſtáwicżnie ku przyięćiu Ciáłá B. gotowi byli. KuczbKat 185; KarnNap D3; SkarŻyw 20; SarnStat 195.

»poćciwy a krześcijański« (1): gdy iuż thy pocżątki będzieſz miał/ iż będzieſz żył cnotliwym/ pobożnym/ poććiwym á Krześćijáńſkim żywothem ſwoim/ á wedle powinnośći ſwoiey RejZwierc 134v.

»słuszny a krześcijański« (1): ktory ieſt wyrzuczon s powołánia tego/ [...] iż nie miał ſłuſzney á Krześćiáńſkiey gotowośći ſwey. RejPos 241v.

»święty a krześćijański« (1): á iżby ſie ku cżći á ku chwale iemu okázowáłá ſwięta á krześćiáńſka powinność náſzá. RejPos 252.

»uprzejmy i chrześcijański« (1): Y tą Grekowie záſlepieni/ nigdy vprzeymego y Chrześćiáńſkiego ſercá do zgody S. y iednośći nie mieli SkarJedn 229.

»krześcijański człowiek, krześcijańscy ludzie« = homo a. populus Christianus Modrz [w tym: V (79)] [szyk 156 : 147] (196 : 107): LibLeg 8/133, 11/I60v; OpecŻyw 37; Tu prorok powieda o vćiſkoch y o przeſládowániu ludzi krzeſćyáńſkich RejPs 82v, 94v, 146, 222v, 224v, 226; SeklWyzn ktv, 2 [2 r.], d4v, F; y my mamy rozumieć bliznego naſzego wſzelkiego człowieka á zwlacza [!] krzeſciańſkiego boſmy nie iedno blizni/ ale też bracia w panie Chriſtuſię SeklKat M4v, I3, I4v, M4v, P4v, Z; RejKupSekl a2v, a7; KromRozm I Av, Hv, M2, [P2] [2 r.]; MurzHist I3, Mv, P3v; KromRozm II kt, a2, a3, e4v, m2, m3; KromRozm III A2v, D2, K3v; DiarDop 101; Ku Kreśćiáńſkiemu cżłowieku Przedmowá krotka. LubPs A3v żp, A3, S3, Z2; KrowObr 10v, 15v, 23v, 54v, 65v (13); OrzList c, d2; BibRadz *2, *3v, II 98b marg, Eph 5 arg; á pogáńſkich że to ludźi rzeczy były/ czyli świętych Krześćijáńſkich? OrzRozm M3v; Przed tymi cżáſy Irzak Deſpot cżłowiek máło Krześćiáńſki/ ktory Turkowi dziewkę ſwą dał zá máłżonkę/ then miał trzy ſyny/ Szcżepaná/ Irzyká/ Lázárzá. BielKron 274v, 144, 145, 150v, 153v, 181 (18); Prot A4; Przipátrzże ſie ieno pilnie człowiecze Krześćijáńſki wſzechmocnośći Bożey LeovPrzep G4v, a2v, b2v [2 r.], F4v, K; RejAp 1; HistRzym 53v; RejPos A4, A6, A6v, 2, 20 (104); BiałKat a2 [2 r.], b2v, c, 41, 213v (10); w iákich ſpráwách ludźie Chrześćijáńſcy w Swiętá cwicżyć śie máią. (marg) W Swiętá co Chrześćijáni cżynić máią. (–) KuczbKat 300, 65, 140, 270 [2 r.], 345, 355, 395, 405; á tey nádętośći/ á tey dáremney ſzárey pychy tylko pogáni á ludzie niewierni chociay y Krześćiáńſcy vżywáią á náſláduią. RejZwierc 139, [28²], 33, 34, 56, 93v (13); BielSpr 58; Powinien ieſt káżdy cżłowiek Chrześćiáńſki w pićiu y w iedzeniu záwżdy miárę chowáć WujJud 190v, 47v, 144v, 192, 193v, 206v, 214v; WujJudConf 1v; RejPosWstaw [21²]v, [41⁴]; Alie nád to chreśćyáńſkym cżłowiekiem będąc/ maſz ſwe oſobne poćiechy/ ktore ćię vmácżńiáć máią/ przećiwko ſtráſliwey śmierći. BiałKaz Cv, B2, B3v, B4, D3v, G3v, M3v, N; KarnNap C2v, E3v, F2v; ModrzBaz 4v, 53, 55v, 62v, 89 [2 r.], 135v; SkarŻyw 92, 461, 582; MWilkHist C3v; StryjKron 777; NiemObr 82; ReszList 145 [2 r.], 151; WerGośc 236; ActReg 40; OrzJan 34, 104, 128; LatHar +5, +11v, +12, 108, 657, 661; KołakSzczęśl C4v; WujNT przedm 4, s. 25, 186, 238 [2 r.], 298 (16); SarnStat 341, 602, 1095, 1273; PowodPr 61; VotSzl A4, A4v; CzahTr F4v; KlonWor ded **2v, **3v.

»dusza krześcijańska« [szyk 8:2] (10): OpecŻyw 36v; vpomina káżdą krzeſćyáńſką duſſę/ áby ſie kniem [przybytkom Pańskim] ćiſnęłá RejPs 125; MurzNTSekl A2; PaprPan B; SkarJedn 200, 308; SkarŻyw 309; LatHar 654; Aby téż przez ſwoie naświętſzé Wielkonocné zwyćięztwo/ raczył wywiéźć duſze wſzyſtkié chrześćiáńſkié z mąk czyſcowych SiebRozmyśl L2; VotSzl Bv.

peryf. »język krześcijański« = chrześcijanin (1); á wſzelky ięzik krzeſciańſki wyznawa páná Ieſu Chriſta być odkupićiela y zbawyćiela naſzego SeklKat E4.

»lud krześcijański« = populus Christianus Modrz, JanStat [szyk 99:7] (106): LibLeg 10/150v; WróbŻołt E3, I7v,L8v, P5, R8 (18); RejPs 89, 119v, 141v, 159, 172 (10); MurzHist V; doſtał zwirzchnoſci władzey nád wſſyſtkimi koſcyoły/ y nád wſſyſtką trzodą ludu krzeſciyáńſkyego KromRozm III N5v; KrowObr 15, 36, 41, 103, 164; Turcy y ná wodzie y ná źiemi mordowáli rozmáićie lud Krześciáńſki BielKron 312v, 182 [2 r.], 192v, 219v, 231, 231v (12); RejPos 239; KuczbKat 5 [2 r.], 10, 45, 205, 245, 420; BielSpr 57, 57v, 60; Lud/ powieda/ chrześćiáńſki pámiątkę Swiętych Męcżeńnikow nabożnymi Swięty obchodźi WujJud 188v, 26v, 60, 66v, 85, 90v (9); WujJudConf 116, 118, 139v, 177v, 206v; ModrzBaz 30, 54v; SkarJedn A2, 314, 318; SkarŻyw 211, 518, 519; ReszPrz 32; ReszList 152; ArtKanc E10v, N19, R20v; OrzJan 29; LatHar 177, 276, 621, 622; gdy ſię iáki ſpor około wiáry miedzy [...] ludem Chrześćijáńſkim wſzczyna. WujNT 460, 271, 439, 456, 460, 808; SarnStat 186; Ludu krześćiáńſkiego zacność y związek z Bogiem. PowodPr 16 marg, 16 [2 r.], 41, 51, 59; CzahTr E4v; SkarKazSej 707b.

»narod krześcijański« = natio Christiana Modrz [szyk 20:6] (26): FalZioł +2v; Tedy w Hiſpániey/ Fráncyey/ Szkocyey/ Angliey/ Sycyliey/ y inych páńſtwach á narodźyech krzeſćiyáńſkich ináczey dźyerżą? KromRozm I E3v; KromRozm III G4; OrzList e, e3v; BibRadz *2v; RejPos 49; miedzy temi [janczarami] máło ich ieſt coby byli s Tureckiego narodu/ iedno s Krześćijáńſkiego BielSpr 51v, 59; ModrzBaz 105v; SkarJedn A2, 155, 301, 325, 341, 354; SkarŻyw 115; LatHar 231; Ieſli Kátholicka wiárá ieſt fałſzywa: tedyć [...] wſzytkie narody Chrześćijáńſkie prozno w Chriſtuſá vwierzyły WujNT 619, 461, 616; SarnStat 240; PowodPr 9, 12; SkarKaz 315b [2 r.].