[zaloguj się]

LEKOWAĆ (8) vb impf

-é- (1) KochPs, -e- (1) Mącz; o oraz a jαsne.

Fleksja
inf lékować
indicativus
praes
sg pl
3 lékuje lékują
imperativus
sg pl
2 lékuj lékujcie

inf lékować (4).praes 3 sg lékuje (1).3 pl lékują (1).imp 2 sg lékuj (1).2 pl lékujcie (1).

stp, Cn notuje, Linde XVI (dwa z niżej notowanych przykładów) – XVIII w.

Stosować zabiegi lecznicze celem przywrócenia zdrowia choremu człowiekowi lub zwierzęciu (8): Szwyąthi pyethrze lyekvy myli goſpodinye nyevmyem LibMal 1544/89.

lekować kogo (1): Iako dziecię nowo narodzone chowacz zywic a lekowacz. FalZioł V 34v.

lekować co komu (1): y rzekl myli pan ſzwyąthemu pyotrowy y ſzwyąthemv pawlowy, Lyekuyczie moyemu oſzyelkowy noſchką LibMal 1549/148v.

Przen: Pocieszać [co] (1): On [Pan Bóg] ſmutné ſercá ćieſzy/ troſki lékuie [qui sanat contritos corde Vulg Ps 146/3]/ Rány wiąże/ boleśći wſzelkié vymuie. KochPs 213.
a. Dążyć do przywrócenia zdrowia choremu człowiekowi przez wypowiadanie formuł magicznych, zaklinanie, rzucanie czarów; carmina facere, carminari BartBydg; veneficio et incantamentis curare Mącz; cantare, verbis conceptis additis curare, veneficiis morbum curare, exorcisare, incantare, piare Cn (4): Carminor, carmina facere, curare vel expellere, ut ventositates de corpore aliquo remedio vel curare, sic vetulae faciunt carminibus suis, lyekovacz, zegnacz. BartBydg 213.

lekować co (1): Thak dziſz bądz ſchczeſzna chwylya kyedy ya poczną lyekowacz wiwynyenye LibMal 1549/148v.

Szeregi: »czarować i lekować« (1): Tákże też Báby/ rzkomo mendicatum chodzą: Ták vcżćiwe mężátki y pánienki zwodzą. Cżáruią y lekuią/ wrożą/ wieśći noſzą/ Stadło łącżą: á w rzecży o iáłmużnę proſzą. (marg) Anicularum maleficia. (‒) KlonWor 50.

»leczyć albo lekować« (1): veneficio et incantamentis curare, Leczić álbo lekowáć yáko báby mowią/ żegnáć Mącz 200c.

Synonimy: goić, uzdrawiać; a. czarować, żegnać.

Formαcje współrdzenne cf LECZYĆ.

Cf LEKOWANIE, LEKUJĄCY

BZ