[zaloguj się]
[pdf]

LEKTYKA (17) sb f

Teksty nie oznaczają é (Cn e jasne); a prawdopodobnie jasne (tak w -a).

Fleksja
sg pl
N lektyka
G lektyk
A lektykę
L lektyc(e) lektykåch

sg N lektyka (4). ◊ A lektykę (1). ◊ L lektyc(e) (10). ◊ pl G lektyk (1). ◊ L lektykåch (1).

Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVIII w.

Łoże lub fotel przystosowany do noszenia przez tragarzy (czasem przez zwierzęta) i zastępujący pojazd; gestatorium, lectica Calep, Cn; arcera, essedum, petoritum, staticulum Calep; arcuma, basterna, gestatoria sella, lectica manualis, lecticula (pensilis) Cn [lectica – końska kolebka Murm 146; – łoże BartBydg; – łóżko noszące, my zowiemy kolebką Mącz 186d] (17): Tyberius obacżywſzy/ kazał ſie w Lektice nieść ná Ratuſz BielKron 25v; Cżterzy niewiaſty w nim [na wyspie Zailon] kroluią/ kthore noſzą drugie niewiáſty w lektyce iádwabney/ miſtetnym [!] dziáłem robioney/ iáko ná woźie. BielKron 268v; przeto Krolá nápoły martwego z zamku Lidy do Wilná nieśli w Lektyce ná dwu koniech/ odmieniáiąc konie. BielKron 403v; Przyiechawſzy pod drzewo Władźiſław w lektyce/ Zygmunth Krol ná koniu/ Ludwig też ná koniu/ Anná krolewná ná woźie/ wſzyſcy ochędożnie. BielKron 414, 357v, 358v, 394, 414; [o św. Piotrze idącym pieszo] O moy miły Papieżu/ gdyż ták o tobie ſwiát rozumiał/ á cżemuż tho nie ná lektyce/ ábo ná iákim ſrebrem ábo złotem ochędożonym koniu/ ábo cżemu cie láncknechći nie nioſą ná rámionach ſwoich/ iáko ſie dziś dzyeie około tych/ ktorzy ſie miánuią być ná mieyſcu twoim? RejPos 301; We wſzytkim cie przerowna/ á wſzák dobrze wiecie/ Kſiążę ieżdzał w lektyce náſz záwżdy w kárecie. PaprPan P2; Gestatorium appellatur lectica, sella, sive carruca, et omne id in quo gestamur – Lektica. Calep 454a, 481a; KmitaSpit C6v.

W charakterystycznych połączeniach: z lektyki zsiadać; lektykę nieść; w lektykę wsadzić; na lektykach wozić; w lektyce jeżdżać (przyjechać) (2), nieść ((u)niesion) (6).

Szeregi:»lektyka, (albo) kolebka« (3): A mądrzy walecżnicy záwżdy śiwe á poważne ludzi/ ktorzy y widáli/ y ſłycháli/ y cżynili/ tedy ná lektykach álbo ná kolebkach każą zá woyſki woźić/ á ich rády á pámięći vżywáią. RejZwierc 145; Calep 89a, 1003a.

»woz albo lektyka« (1): Ceſarz pierwey przez Kuſpiniana oznaymił Krolom/ áby s koni tákież z wozow álbo z lektyk nie s ſiadáli BielKron 414.

Synonimy: kolebka, korab.

BZ