[zaloguj się]
[pdf]

LITARIRYJUM (26) sb n indecl

litariryjum a. litargiryjum (26).

[-a-, å-].

W funkcji sg N (5), G (14), A (3), I (4).

Sł stp, Cn, Linde brak.

min. Lithargyrus (Rost.); zanieczyszczenie oddzielające się przy topieniu srebra i złota [lithargyrium vel lithargyrum ‒ złota piana Mącz 196a; srebrna piana – lythargyros, lythargyron Cn] (26): Litargirium/ broni theż poczenia pazuch. FalZioł III 37d; Litargirium dane ku piciu/ zaduſza pierſi cżłowieku tak barzo aż do ſmierci. FalZioł III 37d; Wezmi blaywaſu dwa funty, Litargirium iedne vncija, alibanum połdragmy/ maſtiki iednę vnciſą [!] każdego z nich FalZioł V 116, +6d, I 46a, c, 76b, 122d (17); [náprzećiwko ſwierzbowi/ ſiárkę/ litárgirium/ Háłun warz w ocćie SienHerb 260b; tá piáná śrebrna ma rózność od zużelice/ że zużelicá bywa ná dnie pod śrebrem/ á litargirium, álbo piáná na wiérzchu zużelice UrzędowHerb 397b].
Szereg:»litariryjum, to jest glejt« [szyk 7:2] (9): Wezmi Litargirium/ to ieſt gleytu ktoriby był od złota. j. dragmę FalZioł V 93; Warz w winie Mirrę/ gleyt/ to ieſt Litargirium FalZioł V 65v, V 72, 99v, 108, 110v [2 r.], 112v, 114v. [Cf Proch Litargirij w ranę włozony/ wyſuſza ropę trawiącz ią FalZioł III 37c].

Synonimy: glejt, »piana śrebrna«, »piana złota«, »szymowina srebrna«.

Cf [LITARIRYJON]

KN